Ամենայն Հայոց կաթողիկոսներ. հանրագիտարան
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին Տարեթիվ՝ 2008 Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան
Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին
Տարեթիվ՝ 2008
Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
²ØºÜ²ÚÜ Ð²Úàò βÂàÔÆÎàêܺð<br />
²´ð²Ð²Ø ² ²Ô´²Â²ÜºòÆ<br />
(607–615)<br />
F³Ûáó ϳÃáÕÇÏáë 607–Çó: гçáñ¹»É<br />
¿ Øáíë»ë ´ ºÕÇí³ñ¹»-<br />
óáõÝ:<br />
ÌÝí»É ¿ ì³ëåáõñ³Ï³ÝÇ èÁßïáõÝÛ³ó<br />
·³í³éÇ ²Õµ³Ã³Ýù<br />
·ÛáõÕáõÙ, ÍÝ. Ã. ³ÝÑï., ٳѳó»É ¿<br />
615–ÇÝ ¸íÇÝáõÙ: ³Õí»É ¿ ¸íÇÝÇ<br />
гÛáó ѳÛñ³å»ïÝ»ñÇ ·»ñ»½Ù³-<br />
ÝáóáõÙ:<br />
ܳ˳å»ë í³ñ»É ¿ èßïáõÝÛ³ó<br />
»åÇëÏáåáëáõÃÛáõÝÁ: γÃáÕÇÏáë³-<br />
Ï³Ý ³ÃáéÇÝ ÁÝïñí»É ¿ гÛáó µ³ñÓñ³ëïÇ׳Ý<br />
Ñá·¨áñ³Ï³ÝÝ»ñÇ 607–Ç<br />
¸íÇÝÇ ÅáÕáíáõÙ` гÛáó ¨ ìñϳÝÇó<br />
Ù³ñ½å³Ý êÙµ³ï ´³·ñ³ïáõÝÇ<br />
´³½Ù³Ñ³ÕÃÇ Ñáí³Ý³íáñáõÃÛ³Ùµ,<br />
»ñ¨»ÉÇ Ý³Ë³ñ³ñÝ»ñÇ ¨ »åÇëÏáåáëÝ»ñÇ<br />
ѳí³ÝáõÃÛ³Ùµ: ܳËáñ¹<br />
гÛáó ϳÃáÕÇÏáë Øáíë»ë ´ ºÕÇí³ñ¹»óáõ<br />
Ù³ÑÇó (604) Ñ»ïá, ÙÇÝã¨<br />
607–Á ϳÃáÕÇÏáë³Ï³Ý ·áñÍ»ñÁ<br />
í³ñ»É ¿ Ýñ³ ï»Õ³å³Ñ ìñóݻëÁ,<br />
áñÝ àõËï³Ý»ë å³ïÙÇãÇ íϳÛáõÃ-<br />
Û³Ùµ ²µñ³Ñ³Ù ² ²Õµ³Ã³Ý»óáõÝ ¿<br />
÷á˳Ýó»É ѳÛñ³å»ï³Ï³Ý ·áõÛùÝ<br />
áõ ·³ÝÓ»ñÁ:<br />
àõËï³Ý»ë å³ïÙÇãÁ íϳÛáõÙ ¿,<br />
áñ ²µñ³Ñ³Ù ² ²Õµ³Ã³Ý»óÇÝ §¿ñ<br />
³Ûñ Ñ»½ »õ ÇÙ³ëïáõÝ »õ »ñÏÇõÕ³Í »õ<br />
µ³ñÇ »õ ѳõ³ï³ñÇÙ¦: êÙµ³ï ´³·-<br />
ñ³ïáõÝÇ Ù³ñ½å³ÝÇ ³ç³ÏóáõÃÛ³Ùµ<br />
²µñ³Ñ³Ù ² ²Õµ³Ã³Ý»óÇÝ í»ñ³Ýáñá·»É<br />
¿ ¸íÇÝÇ ê. ñÇ·áñ »Ï»Õ»óÇÝ,<br />
áñÝ ³í»ñí»É ¨ ÑñÏǽí»É ¿ñ å³ñëÇÏ-<br />
Ý»ñÇ Ó»éùáí 571–ÇÝ` å³ñëϳϳÝ<br />
ïÇñ³å»ïáõÃÛ³Ý ¹»Ù гÛáó ëå³ñ³å»ï<br />
öáùñ ì³ñ¹³Ý سÙÇÏáÝÛ³-<br />
ÝÇ ³é³çÝáñ¹áõÃÛ³Ùµ µéÝÏí³Í ³-<br />
½³ï³·ñ³Ï³Ý ÏéÇíÝ»ñÇ Å³Ù³Ý³Ï:<br />
гÛáó Ñ»ÕÇݳϳíáñ Ù³ñ½å³Ý<br />
êÙµ³ï ´³·ñ³ïáõÝáõ ³ç³ÏóáõÃ-<br />
Û³Ùµ ²µñ³Ñ³Ù ² ²Õµ³Ã³Ý»óÇÝ Ñ»-<br />
ï¨áճϳÝáñ»Ý å³Ûù³ñ»É ¿ ù³ÕÏ»-<br />
¹áݳϳÝáõÃÛ³Ý ¨ Ý»ëïáñ³Ï³ÝáõÃ-<br />
Û³Ý ¹»Ù, å³Ñå³Ý»É ¨ ³Ùñ³åݹ»É<br />
гÛáó »Ï»Õ»óáõ Ùdzµ³ÝáõÃÛáõÝÁ:<br />
ìñ³ó ÎÛáõñÇáÝ Ï³ÃáÕÇÏáëÇÝ ù³Õ-<br />
Ï»¹áÝ³Ï³Ý ¹³í³Ý³ÝùÇó ½»ñÍ å³-<br />
Ñ»Éáõ, гÛáó ¨ ìñ³ó »Ï»Õ»óÇÝ»ñÇ<br />
ÙÇáõÃÛáõÝÁ å³Ñå³Ý»Éáõ ²µñ³Ñ³Ù<br />
² ²Õµ³Ã³Ý»óáõ ·áñͳ¹ñ³Í ç³Ýù»ñÝ<br />
³í³ñïí»É »Ý ³å³ñ¹ÛáõÝ: ²Û-<br />
ÝáõÑ»ï¨ ìñ³ó »Ï»Õ»óÇÝ ÁÝÏÕÙí»É ¿<br />
µÛáõ½³Ý¹³Ï³Ý ûñÃá¹áùë »Ï»Õ»óáõ<br />
·ÇñÏÁ ¨ Ïáñóñ»É Çñ ³½·³ÛÇÝ ¨ ÇÝù-<br />
ÝáõñáõÛÝ ÁÝóóùÁ: 608–ÇÝ ²µñ³Ñ³Ù<br />
² ²Õµ³Ã³Ý»óÇÝ Ñ³ñϳ¹ñí³Í ¿ »-<br />
Õ»É ¸íÇÝáõÙ Ññ³íÇñ»É »åÇëÏáåáë³Ï³Ý<br />
ÅáÕáí, áñÁ ݽáí»É ¿ ÎÛáõñÇá-<br />
ÝÇÝ` áñå»ë å³é³ÏïãÇ ¨ ¹³í³×³-<br />
ÝÇ:<br />
êï»÷³Ýáë úñµ»ÉÛ³ÝÇ íϳÛáõÃ-<br />
Û³Ùµ` ²µñ³Ñ³Ù ² ²Õµ³Ã³Ý»óÇÝ<br />
¸íÇÝáõÙ Ññ³íÇñ»É ¿ ³ß˳ñѳÅá-<br />
Õáí, áñÁ гÛáó ϳÃáÕÇÏáëÇ ³ÃáéÁ<br />
Ñéã³Ï»É ¿ å³ïñdzñù³Ï³Ý, ²Õí³-<br />
ÝÇó ³ÃáéÁ` ³ñù»åÇëÏáåáë³Ï³Ý,<br />
êÛáõÝÛ³ó ³ÃáéÁ` Ù»ïñáåáÉÇï³Ï³Ý<br />
³Ãáé: ¸ñ³Ýáí гÛáó ϳÃáÕÇÏáë³-<br />
Ï³Ý ³ÃáéÁ µÛáõ½³Ý¹³Ï³Ý »Ï»Õ»óáõ<br />
ûñÇݳÏáí µ³ñÓñ³ó»É ¨ ѳí³ë³ñí»É<br />
¿ å³ïñdzñùáõÃÛ³Ý: ²µñ³Ñ³Ù<br />
² ²Õµ³Ã³Ý»óÇÝ Ñ»ÕÇÝ³Ï»É ¿ µ³½-<br />
Ù³ÃÇí ÃÕûñ (ï»°ë §Çñù ÃÕÃáó¦) ¨<br />
ÙÇ ù³ÝÇ ×³é»ñ:<br />
γÃáÕÇÏáë³Ï³Ý ·³ÑÇÝ ²µñ³-<br />
ѳ٠² ²Õµ³Ã³Ý»óáõÝ Ñ³çáñ¹»É ¿<br />
ÎáÙÇï³ë ² ²Õó»óÇÝ:<br />
9
Change language