Ամենայն Հայոց կաթողիկոսներ. հանրագիտարան
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին Տարեթիվ՝ 2008 Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան
Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին
Տարեթիվ՝ 2008
Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
²ØºÜ²ÚÜ Ð²Úàò βÂàÔÆÎàêܺð<br />
àñå»ë å³ïñdzñùÇ ù³ñïáõ-<br />
Õ³ñ` سïûáë í³ñ¹³å»ïÁ λÝïñáݳϳÝ<br />
í³ñãáõÃÛ³Ý áõ »ñ»ë÷á-<br />
Ë³Ý³Ï³Ý ÅáÕáíÇ ·áñÍáõÝ ³Ý¹³ÙÁ<br />
¹³ñÓ³í: ܳ Ù»Í ³½¹»óáõÃÛáõÝ ¿ áõ-<br />
Ý»ó»É ѳϳ¹Çñ ËÙµ³íáñáõÙÝ»ñÇ<br />
³Ý¹³ÙÝ»ñÇ íñ³ ¨ ϳñáÕ³ó»É ¿ µá-<br />
Éáñ ѳñó»ñáõÙ Áݹ¹ÇÙ³¹ÇñÝ»ñÇÝ<br />
ѳßï»óÝ»É ¨ å³ßïå³Ý»É ê. ¾ç-<br />
ÙdzÍÝÇ ¨ ²Ù»Ý³ÛÝ Ð³Ûáó ϳÃáÕÇÏáëÇ<br />
Çñ³íáõÝùÝ»ñÝ áõ ߳ѻñÁ:<br />
úñÇݳϻÉÇ Í³é³ÛáõÃÛ³Ý Ñ³-<br />
Ù³ñ سïûáë í³ñ¹³å»ïÁ 1873–ÇÝ<br />
ëï³ÝáõÙ ¿ ͳÛñ³·áõÛÝ í³ñ¹³å»-<br />
ïáõÃÛ³Ý ³ëïÇ׳Ý: гçáñ¹ ï³ñÇ<br />
ÁÝïñí»É ¿ ´³ÉÁ·ù»ë»ñÇ íÇ׳ÏÇ ³-<br />
é³çÝáñ¹:<br />
1876–ÇÝ ¨áñ· ¸ ϳÃáÕÇÏáëÁ<br />
سïûáë í³ñ¹³å»ïÇÝ Ññ³íÇñ»É ¿<br />
ê. ¾çÙdzÍÇÝ ¨ Ó»éݳ¹ñ»É »åÇëÏáåáë:<br />
àñå»ë »åÇëÏáåáë` ݳ µáõéÝ<br />
·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝ ¿ ͳí³É»É, µ³Ûó<br />
ßáõïáí ³éáÕç³Ï³Ý Ýϳï³éáõÙÝ»-<br />
11 - ²Ù»Ý³ÛÝ Ð³Ûáó γÃáÕÇÏáëÝ»ñ<br />
ñáí Ññ³Å³ñí»É ¿ ß³ï å³ßïáÝÝ»-<br />
ñÇó:<br />
سïûáë »åÇëÏáåáëÁ éáõë–-<br />
Ãáõñù³Ï³Ý å³ï»ñ³½ÙÇó Ñ»ïáª<br />
1878–ÇÝ, Î. äáÉëÇ ²½·³ÛÇÝ í³ñãáõ-<br />
ÃÛ³Ý Ñ³ÝÓݳñ³ñ³Ï³Ýáí ·³ÉÇë ¿<br />
ê. ¾çÙdzÍÇÝ` Ëݹñ»Éáõ, áñ ¨áñ· ¸<br />
ϳÃáÕÇÏáëÁ ÙÇçÝáñ¹Ç èáõë³ó ϳÛë»ñ<br />
³é³çª ´»éÉÇÝÇ í»Ñ³ÅáÕáíáõÙ<br />
гÛáó ѳñóÁ å³ßïå³Ý»Éáõ ѳ-<br />
Ù³ñ: Üñ³ ³½·³ÛÇÝ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõ-<br />
ÝÁ ³ÝÑݳñ ¿ µ³Å³Ý»É »Ï»Õ»ó³Ï³-<br />
ÝÇó. ³Û¹ »ñÏáõëÁ Ñ³×³Ë áõÕÕ³ÏÇ<br />
ÝáõÛݳÝáõÙ »Ý:<br />
1886–ÇÝ º·ÇåïáëÇ ·³í³é³-<br />
Ï³Ý ÅáÕáíÁ سïûáë ëñµ³½³ÝÇÝ<br />
ÁÝïñ»É ¿ º·ÇåïáëÇ Ð³Ûáó ûÙÇ ³-<br />
é³çÝáñ¹: âáñë ï³ñÇ í³ñ»Éáí ³-<br />
é³çÝáñ¹Ç å³ßïáÝÁª ³éáÕçáõÃÛ³Ý<br />
å³ï׳éáí Ññ³Å³ñí»É ¿ ¨, í»ñ³-<br />
¹³éݳÉáí Î. äáÉÇë, ͳé³ÛáõÃÛ³Ý<br />
Ý߳ݳÏí»É êÏÛáõï³ñÇ ê. γñ³å»ï<br />
»Ï»Õ»óáõÙ ¨ ÏñáÝÇ ¹³ë»ñ ³-<br />
í³Ý¹»É λ¹ñáÝ³Ï³Ý í³ñųñ³ÝÇ<br />
µ³ñÓñ ¹³ë³ñ³ÝÝ»ñáõÙ:<br />
1894–Ç ¹»Ïï»Ùµ»ñÇ 7–ÇÝ Ø³ï-<br />
ûáë ëñµ³½³ÝÁ Ó³ÛÝ»ñÇ Ù»Í³Ù³ë-<br />
ÝáõÃÛ³Ùµ ÁÝïñí»É ¿ Î. äáÉëÇ å³ïñdzñù:<br />
²ñ¹»Ý áñå»ë å³ïñdzñù<br />
ݳ ¹³ñÓÛ³É ÝíÇñí»É ¿ ³½·³ÛÇÝ–»-<br />
ϻջó³Ï³Ý µáõéÝ ·áñÍáõÝ»áõÃÛ³Ý`<br />
µ³ñ»É³í»Éáõ ѳÛáõÃÛ³Ý íÇ׳ÏÁ ѳ-<br />
Û³µÝ³Ï ·³í³éÝ»ñáõÙ, ¨ ³Û¹ å³ï-<br />
׳éáí ÙÇßï Áݹѳñí»É Çß˳Ýáõ-<br />
ÃÛ³Ý í»ñÇÝ ûÕ³ÏÝ»ñÇ Ñ»ï: 1895–-<br />
1896–Ý»ñÇÝ, »ñµ ëÏëí»É »Ý ѳÛϳ-<br />
Ï³Ý Ïáïáñ³ÍÝ»ñÁ, Çß˳ÝáõÃÛáõÝ-<br />
Ý»ñÁ å³ïñdzñùÇÝ ëïÇå»É »Ý »íñáå³Ï³Ý<br />
¹»ëå³ÝÝ»ñÇÝ ·áÑáõݳÏáõ-<br />
ÃÛ³Ý ÃáõÕà ݻñϳ۳óÝ»É, áñÇó<br />
سïûáë ƽÙÇñÉÛ³ÝÁ Ññ³Å³ñí»É ¿:<br />
êáõÉÃ³Ý ²µ¹áõÉ Ð³Ùǹ II–Ç ×Ýßٳٵ<br />
161
Change language