Ամենայն Հայոց կաթողիկոսներ. հանրագիտարան
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին Տարեթիվ՝ 2008 Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան
Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին
Տարեթիվ՝ 2008
Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ð²Ú ºÎºÔºòàô вÜð²Æî²ð²Ü<br />
޲вΠ² زܲ¼ÎºðîòÆ<br />
(373–377)<br />
F³Ûáó ϳÃáÕÇÏáë 373–Çó: гçáñ¹»É<br />
¿ Ü»ñë»ë ² ä³ñèÇÝ:<br />
ÌÝ. Ã. ¨ í³ÛñÁ ³ÝÑï., ٳѳó»É<br />
¿ 377–ÇÝ Ø³Ý³½Ï»ñïáõÙ:<br />
ê»ñáõÙ ¿ ²ÕµÇ³ÝáëÛ³Ý ïáÑÙÇó:<br />
ºÕ»É ¿ гñùÇ áõ سݳ½Ï»ñïÇ Ã»-<br />
Ù³Ï³É »åÇëÏáåáë, ³å³` ϳÃáÕÇ-<br />
Ïáë³Ï³Ý ï»Õ³å³Ñ, ³ãùÇ ÁÝÏ»É ³-<br />
é³ùÇݳç³Ý áõ ûñÇݳѳñ· í³ñùáí:<br />
γÃáÕÇÏáë³Ï³Ý ·³Ñ ¿ µ³ñÓñ³ó»É<br />
ä³å ó·³íáñÇ Ý³Ë³Ó»é-<br />
ÝáõÃÛ³Ùµ: гÛáó ϳÃáÕÇÏáëÝ»ñÇó<br />
³é³çÇÝÝ ¿ñ, áñ (ä³å ó·³íáñÇ<br />
í×éáí) Ó»éݳ¹ñí»Éáõ ѳٳñ ãÇ Ù»Ï-<br />
Ý»É Î»ë³ñdz, ³ÛÉ Ï³ÃáÕÇÏáë ¿ Ó»é-<br />
ݳ¹ñí»É ï»ÕáõÙ: ö³íëïáë ´áõ-<br />
½³Ý¹Ç Ùáï ÑÇßíáõÙ ¿ ÐáõëÇÏ ³Ýáõ-<br />
Ýáí, ÇëÏ Øáíë»ë Êáñ»Ý³óáõ Ùáï`<br />
ê³Ñ³Ï Ó¨áí, áñÁ Þ³Ñ³Ï ³Ýí³Ý ³Û-<br />
ɳ÷áËí³Í ï³ñµ»ñ³ÏÝ ¿: ´áÉáñ<br />
·³í³½³Ý³·ñù»ñáõÙ` Ü»ñë»ë ² Ø»-<br />
ÍÇó Ñ»ïá, ݳ ÑÇß³ï³ÏíáõÙ ¿ Þ³-<br />
Ñ³Ï ³ÝáõÝáí:<br />
ê³ï³ñ»É ¿ ä³å ó·³íáñÇ í³ñ³Í<br />
ù³Õ³ù³Ï³ÝáõÃÛ³ÝÁ, ãÇ ËáãÁݹáï»É<br />
Ýñ³ »Ï»Õ»ó³Ï³Ý µ³ñ»-<br />
÷áËáõÃÛáõÝÝ»ñÇÝ: λë³ñdzÛÇ ³ÃáéÁ<br />
ãÇ ×³Ý³ã»É Þ³Ñ³Ï ² سݳ½-<br />
Ï»ñïóáõÝ áñå»ë гÛáó ϳÃáÕÇÏáë<br />
¨ λë³ñdzÛáõÙ ·áõÙ³ñ»É »åÇëÏáåáë³Ï³Ý<br />
ÅáÕáí, áñÇ áñáßٳٵ ݳ<br />
½ñÏí»Éáõ ¿ñ ϳÃáÕÇÏáëÇ Çñ³í³½áñáõÃÛáõÝÝ»ñÇó<br />
¨ ã¿ñ ϳñáÕ »åÇëÏáåáëÝ»ñ<br />
Ó»éݳ¹ñ»É: Ð³Û Ñá·¨áñ³-<br />
ϳÝÝ»ñÁ »åÇëÏáåáëÇ Ï³ñ· ëï³-<br />
ݳÉáõ ѳٳñ å»ïù ¿ Ó»éݳ¹ñí»ÇÝ<br />
λë³ñdzÛáõÙ, áñÝ áõÝ»ñ Çñ ·ÇñÁ<br />
(Ñáõݳñ»Ý), ³ëïí³Í³µ³Ý³Ï³Ý<br />
Ý߳ݳíáñ ¹åñáóÁ, ÏñáÝ³Ï³Ý ·ñ³-<br />
ϳÝáõÃÛáõÝÁ, áõëïÇ ³é³çÝáõÃÛ³Ý<br />
¿ñ ѳí³ÏÝáõÙ: ê³Ï³ÛÝ Î»ë³ñdzÛÇ<br />
³ÃáéÁ ãÇ Ï³ñáÕ³ó»É ϳñ·³ÉáõÛÍ<br />
³Ý»É Þ³Ñ³Ï ² سݳ½Ï»ñïóáõÝ,<br />
ù³ÝÇ áñ ³ÛÝ Ï³ÝáÝ³Ï³Ý Çñ³íáõÝù-<br />
Ý»ñ ãáõÝ»ñ г۳ëï³ÝÇ ³ÝÏ³Ë ³-<br />
é³ù»É³Ï³Ý »Ï»Õ»óáõ Ýϳïٳٵ,<br />
áñÝ áõÝ»ñ ÇÝùÝáõñáõÛÝ ÝíÇñ³å»-<br />
ïáõÃÛáõÝ:<br />
Þ³Ñ³Ï ² سݳ½Ï»ñïóáõ ·³-<br />
ѳϳÉáõÃÛ³Ý ï³ñÇÝ»ñÇÝ Ð³Ûáó »-<br />
ϻջóÇÝ ½»ñÍ ¿ Ùݳó»É ݳ¨ Îáëï³Ý¹ÝáõåáÉëÇ<br />
³ÃáéÇ ³½¹»óáõÃÛáõ-<br />
ÝÇó: ì³Ë׳Ýí»É ¿ 70–ÝÝ ³Ýó ï³ñÇùáõÙ:<br />
γÃáÕÇÏáë³Ï³Ý ·³ÑÇÝ Þ³Ñ³Ï<br />
² سݳ½Ï»ñïóáõÝ Ñ³çáñ¹»É ¿ ¼³í»Ý<br />
² سݳ½Ï»ñïóÇÝ:<br />
ñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ. ö³íëïáë ´áõ-<br />
½³Ý¹, гÛáó å³ïÙáõÃÛáõÝ, ºñ¨³Ý,<br />
1968: Øáíë»ë Êáñ»Ý³óÇ, гÛáó å³ï-<br />
ÙáõÃÛáõÝ, ºñ¨³Ý, 1968: úñÙ³ÝÛ³Ý Ø.,<br />
²½·³å³ïáõÙ, ѳï. ², ê. ¾çÙdzÍÇÝ,<br />
2001:<br />
ìðºÄ ì²ð¸²ÜÚ²Ü<br />
198