Ամենայն Հայոց կաթողիկոսներ. հանրագիտարան
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին Տարեթիվ՝ 2008 Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան
Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին
Տարեթիվ՝ 2008
Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
²ØºÜ²ÚÜ Ð²Úàò βÂàÔÆÎàêܺð<br />
å»ïáõÃÛ³Ý ¨ ³ÝѳïÇ Çñ³íáõÝùÝ»-<br />
ñÇ ¨ å³ñï³Ï³ÝáõÃÛáõÝÝ»ñÇ, å»-<br />
ïáõÃÛáõÝÝ»ñÇ ÙÇç¨ »Õ³Í Ý»ñѳÏáõ-<br />
ÃÛáõÝÝ»ñÇ, ·³ÕÃÇ ¨ å³Ý¹Ëïáõ-<br />
ÃÛ³Ý, سÛñ гÛñ»ÝÇùÁ ãÉù»Éáõ ¨ í»-<br />
ñ³ßÇÝ»Éáõ, ·ÛáõÕ³ïÝï»ëáõÃÛ³Ý ¨<br />
³ñ¹Ûáõݳµ»ñáõÃÛ³Ý ½³ñ·³óÙ³Ý,<br />
çñ³Ùµ³ñÝ»ñÇ Ï³éáõóÙ³Ý ¨ µ³½Ù³-<br />
ÃÇí ³ÛÉ ³éûñ»³Ï³Ý Ý߳ݳÏáõÃÛáõÝ<br />
áõÝ»óáÕ ËݹÇñÝ»ñ: 1894–ÇÝ ØÏñïÇã<br />
² ÊñÇÙÛ³ÝÁ §²ñ³ñ³ï¦–Ç ¿ç»ñáõÙ<br />
(¹ 3) §²ñß»Ý »ñ»ó¦ ͳÍϳÝáõÝáí<br />
Ññ³ï³ñ³Ï»ó ÙÇ Ñá¹í³Í , áñÝ ³ñ-<br />
ͳñÍáõÙ ¿ñ ·ÛáõÕ³Ï³Ý ù³Ñ³Ý³Ý»-<br />
ñÇ, ݳ¨ áÕç Ñ³Û Ñá·¨áñ³Ï³ÝáõÃÛ³Ý<br />
ÏñÃ³Ï³Ý Ù³Ï³ñ¹³ÏÁ µ³ñÓñ³óÝ»-<br />
Éáõ ËݹÇñÁ: ²ÛÝ ³ñųݳó³í ѳÛ<br />
ѳÝñáõÃÛ³Ý áõß³¹ñáõÃÛ³ÝÁ ¨ å³ñ-<br />
µ»ñ³Ï³ÝÝ»ñáõÙ µ³Ý³í»× ëÏëí»ó<br />
³Û¹ ѳñóÇ ßáõñç: ÊñÇÙÛ³Ý Ø³ñ¹áõ,<br />
гÛÇ, Ðá·¨áñ³Ï³ÝÇ, γÃáÕÇÏáëÇ<br />
·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝÁ ϳñáÕ ¿ ¹³ë ͳé³Û»É<br />
µáÉáñ ѳۻñÇ, ³é³í»É ¨ë Ñá-<br />
·¨áñ³Ï³ÝÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ:<br />
γÃáÕÇÏáë³Ï³Ý ·³ÑÇÝ ØÏñïÇã<br />
² ÊñÇÙÛ³ÝÇÝ Ñ³çáñ¹»É ¿ سïûáë<br />
´ Îáëï³Ý¹ÝáõåáÉë»óÇ Æ½ÙÇñÉÛ³ÝÁ:<br />
ºñÏ»ñ. ²ÙµáÕç³Ï³Ý »ñÏ»ñ, ÜÛáõ<br />
Úáñù, 1929: ºñÏ»ñ, ºñ¨³Ý, 1992:<br />
ñ³Ï³ÝáõÃÛáõÝ. Ûáõ½³ÉÛ³Ý .,<br />
ÊñÇÙÛ³Ý Ð³ÛñÇÏ. (³Õ³÷³ñÝ»ñÇ ³ß-<br />
˳ñÑÁ), ´»ÛñáõÃ, 1954: Îáëï³Ý¹Û³Ý ¾.,<br />
ØÏñïÇã ÊñÇÙÛ³Ý. ѳë³ñ³Ï³Ï³Ý–ù³-<br />
Õ³ù³Ï³Ý ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝÁ, ºñ¨³Ý,<br />
2000: úñÙ³ÝÛ³Ý Ø., ²½·³å³ïáõÙ,<br />
ѳï. , ê. ¾çÙdzÍÇÝ, 2001:<br />
¾Øز Îàêî²Ü¸Ú²Ü<br />
Øàìêºê ² زܲ¼ÎºðîòÆ<br />
(456–461)<br />
F³Ûáó ϳÃáÕÇÏáë 456–Çó: гçáñ¹»É<br />
¿ Ø»ÉÇï» ² سݳ½Ï»ñïóáõÝ:<br />
ÌÝ. Ã. ¨ í³ÛñÁ ³ÝÑï., ٳѳó»É<br />
¿ 461–ÇÝ:<br />
ê»ñáõÙ ¿ ²ÕµÇ³ÝáëÛ³ÝÝ»ñÇ<br />
ïáÑÙÇó: ºÕ»É ¿ سݳ½Ï»ñïÇ »åÇë-<br />
Ïáåáë, Ø»ÉÇï» ² سݳ½Ï»ñïóÇ<br />
ϳÃáÕÇÏáëÇ û·Ý³Ï³Ý: γÃáÕÇÏáë<br />
¿ ¹³ñÓ»É Ð³Û³ëï³ÝÇ å³ñëÇó<br />
Ù³ñ½å³Ý ²ïñáñÙǽ¹Ç »ñ³ß˳íáñáõÃÛ³Ùµ:<br />
Øáíë»ë ² سݳ½Ï»ñïóÇÝ<br />
ѳñ»É ¿ å³ñëÏ³Ï³Ý ÏáÕÙÝáñáßáõÙ<br />
áõÝ»óáÕ Ý³Ë³ñ³ñÝ»ñÇÝ,<br />
¹ñë¨áñ»É ½·áõß³íáñ í»ñ³µ»ñÙáõÝù<br />
ê³ë³ÝÛ³Ý ³ñùáõÝÇùÇ Ýϳïٳٵ,<br />
ãÇ ÙÇç³Ùï»É å»ï³Ï³Ý, ù³Õ³ù³-<br />
Ï³Ý ·áñÍ»ñÇÝ: ´Ûáõ½³Ý¹³Ù»ï ݳ-<br />
˳ñ³ñÝ»ñÇ Ñ³Ý¹»å óáõó³µ»ñ»Éáí<br />
ÅËï³Ï³Ý í»ñ³µ»ñÙáõÝù` å³Ñå³-<br />
Ý»É ¿ Çñ ïáÑÙÇÝ µÝáñáß ³½·³Ù»ï<br />
¹ÇñùáñáßáõÙÁ ¨ ç³Ý³ó»É ë³ï³ñ<br />
Ï³Ý·Ý»É Ð³Ûáó å»ï³Ï³ÝáõÃÛ³ÝÁ`<br />
ݳ˳ñ³ñ³Ï³Ý Çß˳ÝáõÃÛáõÝÝ»-<br />
ñÇÝ ¨ Ð³Û ²é³ù»É³Ï³Ý »Ï»Õ»óÇÝ<br />
½»ñÍ å³Ñ»É ê³ë³ÝÛ³ÝÝ»ñÇ Ñ»-<br />
ï³åݹáõÙÝ»ñÇó: лï¨áճϳÝ<br />
å³Ûù³ñ ¿ ÙÕ»É ê³ë³ÝÛ³Ý Ã³·³íáñÝ»ñÇ<br />
ÏáÕÙÇó Ñáí³Ý³íáñíáÕ ¨<br />
ä³ñëϳëï³ÝÇ ùñÇëïáÝ»³Ï³Ý »-<br />
ϻջóáõ å³ßïáÝ³Ï³Ý ¹³í³Ý³Ýù<br />
׳ݳãí³Í Ý»ëïáñ³Ï³ÝáõÃÛ³Ý<br />
¹»Ù: Ø»ñÅ»É ¿ ³ÛÝ ÁݹáõÝ»Éáõ í»ñ³-<br />
µ»ñÛ³É å³ñëÇó ä»ñὠó·³íáñÇ<br />
³é³ç³ñÏÁ:<br />
Ø»ñÅ»É ¿ ÑáõÝ³Ï³Ý ·ÇïáõÃÛáõÝÝ<br />
áõ ÏñÃáõÃÛáõÝÁ, ¨ Ñ³É³Í»É ê³Ñ³Ï–-<br />
175
Change language