Ամենայն Հայոց կաթողիկոսներ. հանրագիտարան
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին Տարեթիվ՝ 2008 Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
խմբագիր Պ. Հ. Հովհաննիսյան
Հրատարակչություն՝ Ս. Էջմիածին
Տարեթիվ՝ 2008
Գրքի մասին. Սույն հանրագիտարանը, լինելով Հայոց եկեղեցու պատմության յուրօրինակ արտահայտությունը, միաժամանակ հայոց պատմության համարժեք նկարագիրն է: Կաթողիկոսներից յուրաքանչյուրը, գտնվելով իր ժամանակի հասարակական-քաղաքական կյանքի, մշակույթի, գիտության և այլ բնագավառների ու իրադարձությունների կիզակետում, անշուշտ, կրել է դրանց որոշակի ազդեցությունը ու շատ դեպքերում էլ իր գործունեությամբ ուղղորդել և իր անձով է պայմանավորել պատմության այս կամ այն դրվագը: Մինչ այս հանրագիտարանի ստեղծումը Հայոց կաթողիկոսների կենսագրություններն արտացոլվել են երևելի արանց նվիրված բազմաթիվ հանրագիտական հրատարակություններում և բառարաններում:
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Û³ÝóÇ` §Î»Ýë³·ñáõÃÇõÝ »ñ»õ»ÉÇ ³ñ³Ýó¦ (ѳï. 1-2, ì»Ý»ïÇÏ, 1839)<br />
µ³é³ñ³ÝÁ, §Ð³ÛÏ³Ï³Ý ëáí»ï³Ï³Ý ѳÝñ³·Çï³ñ³ÝÁ¦ (ѳï. 1-<br />
12, ºñ¨³Ý, 1974-1986), §Ð³ÛÏ³Ï³Ý Ñ³Ù³éáï ѳÝñ³·Çï³ñ³ÝÁ¦<br />
(ѳï. 1-4, ºñ¨³Ý, 1991–2003), §àí áí ¿. ѳۻñ¦ Ï»Ýë³·ñ³Ï³Ý ѳÝñ³·Çï³ñ³ÝÁ<br />
(ѳï. 1-2, ºñ¨³Ý, 2005-2006), §Ð³Û³·Çï³Ï¦–Ç Çñ³-<br />
ϳݳóñ³Í §²Ù»Ý³ÛÝ Ð³Ûáó ϳÃáÕÇÏáëÝ»ñ¦ ѳٳéáï ï»Õ»Ï³ïáõ<br />
å³ïÏ»ñ³·ÇñùÁ (ºñ¨³Ý, 2001) ¨ §øñÇëïáÝÛ³ г۳ëï³Ý¦ ѳÝñ³-<br />
·Çï³ñ³ÝÁ (ºñ¨³Ý, 2002): ²Ù»Ý³ÛÝ Ð³Ûáó ϳÃáÕÇÏáëÝ»ñÇ ·áñÍáõ-<br />
Ý»áõÃÛáõÝÁ ɳÛÝáñ»Ý ïñí³Í áõ ·Ý³Ñ³ïí³Í ¿ ѳïϳå»ë سճùdz<br />
³ñù»å. úñÙ³ÝÛ³ÝÇ §²½·³å³ïáõÙ¦ »é³Ñ³ïáñ ÏáÃáÕ³ÛÇÝ Ññ³ï³ñ³ÏáõÃÛáõÝáõÙ<br />
(Î. äáÉÇë, 1912-1913, ºñáõë³Õ»Ù, 1927; ²ÝÃÇ-<br />
Édzë, 1959-1961, 2001; ê. ¾çÙdzÍÇÝ, 2001):<br />
Æ ï³ñµ»ñáõÃÛáõÝ Ý³Ëáñ¹Ý»ñÇ` §²Ù»Ý³ÛÝ Ð³Ûáó ϳÃáÕÇÏáëÝ»ñ¦<br />
ѳÝñ³·Çï³ñ³ÝÁ ³é³í»É ³ÙµáÕç³Ï³Ý áõ ѳٳå³ñ÷³Ï ¿ Ý»ñϳ-<br />
Û³óÝáõ٠гÛáó ϳÃáÕÇÏáëÝ»ñÇ ·áñÍáõÝ»áõÃÛáõÝÁ, óñÙ³óí»É »Ý Ù³ï»Ý³·Çï³Ï³Ý<br />
ó³ÝÏ»ñÁ:<br />
γÃáÕÇÏáëÝ»ñÇ í³í»ñ³Ï³Ý å³ïÏ»ñ³ÝϳñÝ»ñÝ ëÏëíáõÙ »Ý<br />
XlX ¹³ñÇ ëϽµÝ»ñÇó ¨ ß³ñáõݳÏíáõÙ ÙÇÝ㨠ٻñ ûñ»ñÁ: ²Ûëï»Õ û·-<br />
ï³·áñÍí»É »Ý ÇÝãå»ë í³í»ñ³Ï³Ý å³ïÏ»ñÝ»ñ, ³ÛÝå»ë ¿É ݳËáñ¹<br />
¹³ñ»ñÇ Ù³Ýñ³ÝϳñÝ»ñ:<br />
§²Ù»Ý³ÛÝ Ð³Ûáó ϳÃáÕÇÏáëÝ»ñ¦ ѳÝñ³·Çï³ñ³ÝÇ ÉáõÛë ÁÝͳ-<br />
ÛáõÙÁ ϳñ¨áñ Ý߳ݳÏáõÃÛáõÝ Ïáõݻݳ гÛáó »Ï»Õ»óáõ å³ïÙáõÃÛ³Ý<br />
áõëáõÙݳëÇñáõÃÛ³Ý áõ ù³ñá½ãáõÃÛ³Ý ï»ë³ÝÏÛáõÝÇó: ÈdzÑáõÛë »Ýù,<br />
áñ ³ÛÝ ÏÁݹáõÝíÇ Ñ»ï³ùñùñáõÃÛ³Ùµ ¨ ÏÝå³ëïÇ Ñ³Ûáó å³ïÙáõÃ-<br />
Û³Ý áõ Ù³ëݳíáñ³å»ë »Ï»Õ»óáõ í»ñ³µ»ñÛ³É ·Çï»ÉÇùÝ»ñÇ Ñ³ñëï³óÙ³ÝÁ:<br />
гÝÓݳÅáÕáíÁ Ñ»éáõ ¿ ³ÛÝ ÙïùÇó, û ѳÝñ³·Çï³ñ³ÝÁ<br />
ϳñáÕ ¿ å³ï³ëË³Ý»É µáÉáñ ѳñó³¹ñáõÙÝ»ñÇÝ ¨ áñ ³ÛÝ ½»ñÍ ¿ û-<br />
ñáõÃÛáõÝÝ»ñÇó: л勉µ³ñ, ѳÝñ³·Çï³ñ³ÝÇ Ñ»ï³·³ µ³ñ»É³í-<br />
Ù³ÝÝ áõÕÕí³Í Ûáõñ³ù³ÝãÛáõñ ó³ÝÏáõÃÛáõÝ, ¹ÇïáÕáõÃÛáõÝ ¨ ³é³ç³ñÏáõÃÛáõÝ<br />
ÏÁݹáõÝíÇ ëÇñáí:<br />
ÊÙµ³·ñ³Ï³Ý ѳÝÓݳÅáÕáíÝ Çñ »ñ³Ëï³·ÇïõÃÛáõÝÝ ¿ ѳÛï-<br />
ÝáõÙ ÐÐ ²½·³ÛÇÝ ³ñËÇíÇ, Ø»ëñáå سßïáóÇ ³Ýí. سï»Ý³¹³ñ³ÝÇ<br />
¨ سÛñ ²ÃáéÇ ³ñËÇí³ÛÇÝ µ³ÅÇÝÝ»ñÇ ³ß˳ï³ÏÇóÝ»ñÇÝ ¨ µáÉáñ<br />
³ÛÝ ³ÝÓ³Ýó, áíù»ñ Çñ»Ýó Ýå³ëïÝ »Ý µ»ñ»É ѳÝñ³·Çï³ñ³ÝÇ<br />
ëï»ÕÍÙ³Ý ³ß˳ï³ÝùÝ»ñÇÝ:<br />
8
Change language