Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia

122
xeográficos ou administrativos inmediatos dos lugares de saída, que no caso
galego parten da aldea, estendéndose a instancias superiores: parroquia,
concello, comarca, provincia... Levado ó terreo do cotián, este feito é especialmente
palpable, sobre todo nos medios urbanos dos países receptores,
pola formación de barrios étnicos, auténticos espacios sociais onde conviven
inmigrantes que manteñen vínculos estreitos, persoais ou familiares,
con outros a través de relacións de paisanaxe nun sentido máis extenso,
poidendo tamén mediar outro tipo de ligazóns. Aínda que este fenómeno
foi máis notable no caso italiano 17 , quizais simplemente porque se teña estudiado
en maior profundidade, nas inmigracións ibéricas 18 , e en concreto na
galega, tamén existiron algúns casos representativos. Un bo exemplo atopámolo
no barrio coñecido popularmente como Galicia Chica, situado nas
inmediacións do porto de Montevideo desde finais do século XIX, e chamado
así pola abundante poboación de inmigrantes procedentes de distintos
puntos da xeografía galega. Forxouse nas proximidades da rúa Orillas
del Plata e o seu promotor foi o pontevedrés Juan Vicente Arcos, que chegara
a Montevideo en torno a 1855, converteuse en propietario de varios
edificios desta rúa, dos que arrendaba vivendas. Galegos eran os seus poboadores,
comerciantes ou pequenos artesáns, ós que en moitas ocasións o
propio Arcos axudara a establecerse 19 . Outros enclaves similares, aínda que
17 Pódense consultar entre outros: S. L. Bayli: “Patrones de residencia de los italianos en Buenos Aires
y Nueva York, 1880-1914”, en Estudios Migratorios Latinoamericanos, nº 1, Bos Aires, abril 1985; R.
Gandolfo: “Notas sobre la élite de una comunidad emigrada en cadena: el caso de los agnoneses”, en
Estudios Migratorios Latinoamericanos, nº 8, Bos Aires, abril 1988; D. N. Marquiegui: “Aproximación
al estudio de la inmigración italo-albanesa en Luján”, en Estudios Migratorios Latinoamericanos, nº 8,
Bos Aires, abril 1988; N. Redondo: “La Boca: evolución de un barrio étnico”, en Estudios Migratorios
Latinoamericanos, nº 9, Bos Aires, agosto 1988; F. Weinberg e A. S. Eberle: “Los abruzeses en Bahía
Blanca. Estudios de cadenas migratorias”, en Estudios Migratorios Latinoamericanos, nº 8, Bos Aires,
abril 1988.
18 Entre outros, M. J. Borges: “Características residenciales de los inmigrantes portugueses en Buenos
Aires en la segunda mitad del siglo XIX”, en Estudios Migratorios Latinoamericanos, nº 18, Bos Aires,
1991; A. Fernández: “El mutualismo español en un barrio de Buenos Aires: San José de Flores (1890-
1900)”, en Revista de Estudios Migratorios Latinoamericanos, nº 13, Bos Aires; D. N. Marquiegui: “La
inmigración española en Luján (1880-1920)”, en Estudios Migratorios Latinoamericanos, nº 13, Bos
Aires, abril 1989.
19 Este galego, verdadeiro petrucio da inmigración, organizou os chamados paseos campestres da
Asociación Primera de Socorros Mutuos, que desde 1877 se repetiron durante moitos anos. O éxito
dos mesmos, emulando ás romarías españolas, foi tal que as súas repercusións se deixaron sentir noutros
departamentos do país onde tamén se estableceran os galegos. Tal foi o caso de Durazno, onde a