Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia

124
moi frecuente na emigración galega que acabados de chegar, xa fose a Bos
Aires, Salvador de Bahía, Montevideo, Nova York ou Caracas, obtivesen
o seu primeiro emprego nos negocios de paisanos, veciños ou amigos que
chegaran antes, beneficiándose disto, polo menos incialmente, ámbalas
dúas partes. Estas empresas prosperaban porque podían dispoñer de man de
obra barata, de confianza e disposta ó sacrificio polo seu desexo de saír
adiante. Pola súa parte, ós inmigrantes novos proporcionábaselle-la posibilidade
inmediata de emprego, unida ás veces á de abeiro, porque chamar
vivenda a durmir baixo un mostrador, como tiveron que facer moitos, non
é moi rigoroso. E é que nestas relacións de paisanaxe, en concreto no
tocante ó traballo, paradoxalmente se combinaron os vínculos de dependencia
e explotación xunto cos de solidariedade étnica, tal como se reflicte
no seguinte testemuño:
Unha curmán de miña nai que foi a que reclamárame, a que me ofrecera tanto
¿non?. E bueno, esto... pensaba que iba a millorar... 1940, nunca se me esquence...
Si esa noite chega a haber un camiño de volta para Santiago, aínda que
morrera no camiño víñame de volta. Estiven ahí, pois non sei..., chámanlle
conventillos (...). Despois, leváronme para Miramar, o home da prima da miña
nai era fotógrafo, unha bella persoa, era arxentino de verdade, lexítimo, nada
de mixturanza, ¿non?, moi boa persoa, pero non eran así as primas da miña nai,
ou do que podía agardar delas, que non era nada, que incluso cando eu quería
escribir unha carta a miña irmán e a miña avóa tuven que pedir que me deran
para o papel e para o sello ¿non?... Sí, pois era unha esclaviña, esclaviña gratuíta
sin compromiso ningún, para todo o traballo ¿non?. Eu crieille ós fillos e
atendíalle o negocio pero non vía unha chica i a verdade que como íbamos
bastante acobardadas, tampoco non tiñamos nin coraxe nin siquera para revelarnos,
de ahí despois dun tempiño morreu o home da curmán da miña nai e
aínda agravouse moito máis a miña situación(...). Unha vez tuvemos unha
conversa, así que me decía que eu se sabía ó que iba porque eu preguntáralle
por qué me reclamaba. E dixo que xa sabía ó que iba..., eu digo: ¡non, mentira...,
ti escribiche unha carta deste xeito: que ofrecéndome tres meses de traballo,
eu podía vivir ben todo o ano e aforrar para mandar a miña nai e para
poder levar a miña irmán para alá...! (...) Si eu non caíra nas mans que caín,
verdaderamente sí, traballando todo o ano podería facer iso ¿non?. Daquela
había traballo na Arxentina, iso sí, diría que se tiraba moito pan, a min aquelo
era... Iriábame non podía ver tirar un cacho de pan, non podía ver tirar un
pouco de comida ¿non?. Entón incluso foi algo que empecei a comer tódalas
sobras da casa ¿non? (...), porque na vida que me fixeron levar foi terrible
incluso cando lle dixen, ¿eh?. Bueno, esto, quero adiantarme un pouquiño,