Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia

Galegos en América e americanos en Galicia
O burlarse do galego pola súa forma de falar, con base nun estereotipo
creado, é habitual dende o teatro español do século XIX ata os nosos
días nos medios de difusión oral e escrita, ou a nivel popular cos ciclos de
chistes, nos que
(...) siempre vemos las culturas “regionales” reducidas a caricatura estúpida y espectáculo
exótico, halagando la actitud de superioridad del observador ajeno. 16
Se temos en conta a situación lingüística previa do emigrante galego
e a realidade á que se enfrenta unha vez no Río da Prata, convén que
teñamos presente o fenómeno de “autoodio lingüístico o de identificación
con el grupo cultural dominante (...) El psicólogo G. W. Allport, ha definido
el sentimiento de autoodio como ‘el sentimiento de vergüenza que
puede tener alguien por poseer las cualidades reales o imaginarias’. El
mismo autor advierte que esta actitud puede estar subyacente en las tendencias
asimilacionistas y ser el factor que lleve al individuo a integrarse
completamente en el grupo dominante en el momento en que su nivel de
posesiones, costumbres y lenguaje lo hagan indistinguible de la mayoría”. 17
Non podemos xeneraliza-lo fenómeno de autoodio, dentro do noso
grupo de estudio porque, como temos visto, na súa maioría mantivéronse
como bilingües distribuíndo as dúas linguas seguindo pautas diglósicas.
Pero sen dúbida cabe preguntarnos porque non transmiten a lingua ás
novas xeracións. Quizais unha posible razón poida estar na resposta dunha
moza entrevistada, filla de galegos:
De mayor, vine a enterarme que mis padres no hablaban delante nuestro en gallego para
que no “agarráramos” el acento. 18
Se ben os galegos mantiveron certos rasgos que os identifican con
Galicia, e transmitiron ós seus descendentes o amor polo seu lugar de
orixe, sen embargo, trataron de que os seus fillos se adaptasen plenamente
no país de acollida, quizais para evitarlles pasar pola súa mesma
situación.
16 R. Ninyoles: “Cuatro idiomas para un estado”, en op. cit., p. 180.
17 Rafael Ninyoles: “Idioma y poder social”, en op. cit.
18 Entrevista feita en Montevideo a unha moza filla de emigrantes galegos na década dos cincuenta,
decembro, 1990.
269