Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia

Galegos en América e americanos en Galicia
unha actividade múltiple no campo sindical e ideolóxico. Ingresou no
sindicato de ebanistas, foi secretario do antedito sindicato e director do
periódico gremial. Ó crearse no 1922 a Unión Sindical Arxentina (USA)
e a Confederación Obreira Arxentina (COA), foi nomeado vicesecretario
e director do periódico, órgano da nova organización sindical ata
1935, ano no que pasou a integrar a delegación arxentina e participou na
Conferencia Internacional do Traballo realizada en Xenebra. Formou
parte da Asociación de Traballadores do Estado e ocupou nela cargos
directivos en varios períodos. Tamén foi periodista, colaborando asiduamente
coa prensa obreira de Uruguai, Brasil e Arxentina. En 1943 apartouse
das tarefas gremiais, falecendo no Centro Galego de Bos Aires o 6
de febreiro de 1960 55 .
O 13 de outubro dese mesmo ano ten lugar o fusilamento de
Francisco Ferrer en España, acontecemento que terá unha extraordinaria
repercusión na Arxentina. En sinal de protesta quéimase unha bandeira
española na praza Once, apedréase o edificio da legación e prodúcese un
atentado contra o cónsul español en Rosario. Ante esas manifestacións en
contra de España, os presidentes das sociedades españolas manifestan ó
Encargado de Negocios de España na Arxentina os seus sentimentos de
leal e incondicional adhesión á patria 56 . Pero o asasinato de Ferrer tamén
tivo unha fonda repercusión no seo da comunidade galega e incluso o
tesoureiro da Unión Hispanoamericana Pro Valle Miñor, Manuel L.
Lemos, un rico industrial, anuncia a acuñación dunha medalla en conmemoración
da data do fusilamento, “haciéndose eco de la indignación
55 Alberto Vilanova, op. cit., pp. 1. 319-1. 320; AA VV: Vida, obra y trascendencia de Sebastián Marotta,
Ed. Calomino, Bos Aires, 1971, pp. 146-147.
56 AGA, Asuntos Exteriores, caixa 9. 097 e 9. 105, leg. 155. Hai que sinalar que xunto a dirixentes
obreiros tamén chegaron ás sociedades obreiras arxentinas as propostas culturais e educativas como
foi a Escola Nova creada en 1901 por Ferrer. Ademais, a escola racionalista arxentina debeu de nutrirse
con mestres vinculados ó anarquismo, especialmente cataláns, que se viron obrigados a emigrar de
España. Neste sentido pódese consultar Dora Barrancos: “Participación de españoles en la educación
racionalista difundida en la Argentina a principios de siglo (1900-1912), en F. J. Devoto e E. J. Míguez
(Comp.): Asociacionismo, trabajo e identidad étnica. Los italianos en América Latina en una perspectiva
comparada, CEMLA-CSER-IEHS, Bos Aires, 1992, pp. 287-302, no que tamén fai mención a núcleos
formados por galegos que participaban dende o país nos seus lugares de orixe. Tamén pódese ver
Vicente Peña: Exodo, organización comunitaria e intervención escolar, vol. 1, Xunta de Galicia, A
Coruña, p. 543.
241