Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia
Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia
Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
174<br />
(...) los negocios se hacen en mayor escala, pero esto mismo es un obstáculo más para<br />
que la sola activi<strong>da</strong>d individual pue<strong>da</strong> con éxito afrontarlos, sobre todo en las gran<strong>de</strong>s<br />
capitales y poblaciones; <strong>de</strong> aquí la <strong>de</strong>sban<strong>da</strong><strong>da</strong> al campo, don<strong>de</strong> con un pequeño capital<br />
ya pue<strong>de</strong>n establecerse, que es el sueño dorado (...). 8<br />
E, en segundo lugar, <strong>de</strong>bemos tamén face-la seguinte observación: as<br />
empresas individuais <strong>de</strong> San Juan tar<strong>da</strong>ron unha media <strong>de</strong> <strong>de</strong>z anos en<br />
converterse en socie<strong>da</strong><strong>de</strong>s; as sete empresas antes cita<strong>da</strong>s fundáronse pola<br />
illa entre 1912 e 1916 e por tal motivo é posible que con posteriori<strong>da</strong><strong>de</strong> a<br />
estas <strong>da</strong>tas algunhas <strong>de</strong>sas empresas individuais, segundo a hipótese que<br />
manexamos, se convertan en socie<strong>da</strong><strong>de</strong>s. De feito, unha proba témola co<br />
caso <strong>de</strong> D. José Benito Trigo Sobrino <strong>de</strong> J. B. Trigo (<strong>de</strong> Camuy), quen fun<strong>da</strong>rá<br />
en 1924 a socie<strong>da</strong><strong>de</strong> Trigo Hermanos xunto ó seu irmán Valentín.<br />
En <strong>de</strong>finitiva, seguímonos reafirmando en que as empresas individuais<br />
ou persoais son un primeiro paso <strong>da</strong>s mercantís guar<strong>de</strong>sas antes <strong>de</strong> se<br />
converter en socie<strong>da</strong><strong>de</strong>s, froito <strong>da</strong> propia expansión dos seus negocios.<br />
Esta primeira fase empresarial po<strong>de</strong> tar<strong>da</strong>r uns 10 anos <strong>de</strong> media aproxima<strong>da</strong>mente.<br />
2. 2. AS SOCIEDADES PERSONALISTAS<br />
Empezaremos esta parte cunha análise cuantitativa <strong>da</strong>s mercantís<br />
guar<strong>de</strong>sas <strong>de</strong> Puerto Rico resaltando que <strong>da</strong>s 37 empresas <strong>de</strong> San Juan,<br />
31 (o 83, 78%) son socie<strong>da</strong><strong>de</strong>s <strong>de</strong> carácter personalista, fronte ás 4<br />
empresas individuais (10, 81%). Dúas empresas (o 5, 40%) non sabemos<br />
se son individuais ou socie<strong>da</strong><strong>de</strong>s. Estas 31 socie<strong>da</strong><strong>de</strong>s veríanse incrementa<strong>da</strong>s<br />
en dúas máis se temos en conta que dúas <strong>da</strong>s catro individuais<br />
se converteron en socie<strong>da</strong><strong>de</strong>s. Chegariamos así a ter contabiliza<strong>da</strong>s un<br />
total <strong>de</strong> 33 socie<strong>da</strong><strong>de</strong>s (o 89, 18%). No resto <strong>da</strong> illa, <strong>da</strong>s 26 empresas<br />
localiza<strong>da</strong>s, 15 son socie<strong>da</strong><strong>de</strong>s personalistas (o 57, 69%), fronte ás 11<br />
individuais (42, 30%). Agora ben, <strong>de</strong> entre esas once individuais po<strong>de</strong>mos<br />
contabilizar catro socie<strong>da</strong><strong>de</strong>s máis, xa que dúas <strong>de</strong>las se converteron<br />
en socie<strong>da</strong><strong>de</strong>s, así como outras dúas socie<strong>da</strong><strong>de</strong>s pasaron a ser empresas<br />
individuais. Po<strong>de</strong>mos pois, chegar a rexistrar un total <strong>de</strong> 19 socie<strong>da</strong><strong>de</strong>s<br />
8 La Voz <strong>de</strong>l Tecla, nº 137, col. 3-4, A Guar<strong>da</strong>, 6 <strong>de</strong> <strong>de</strong>cembro <strong>de</strong> 1913, p. 1.