Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia
Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia
Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
200<br />
¿Dón<strong>de</strong> están los viejos criados fieles que entreví en los primeros años en la casa <strong>de</strong> mis<br />
padres? ¿Dón<strong>de</strong> aquellos esclavos emancipados que nos trataban como a pequeños príncipes,<br />
dón<strong>de</strong> sus hijos, nacidos hombres libres, cuando a nuestro lado, llevando la vi<strong>da</strong><br />
recta por <strong>de</strong>lante, sin otras preocupaciones que servir bien y fielmente? El movimiento<br />
<strong>de</strong> las i<strong>de</strong>as, la influencia <strong>de</strong> las ciu<strong>da</strong><strong>de</strong>s, la fluctuación <strong>de</strong> las fortunas y la <strong>de</strong>saparición<br />
<strong>de</strong> los viejos y sólidos hogares, ha hecho cambiar todo eso. Hoy nos sirve un sirviente<br />
europeo que nos roba, que se viste mejor que nosotros y que recuer<strong>da</strong> su cali<strong>da</strong>d<br />
<strong>de</strong> hombre libre apenas se le mira con rigor. 25<br />
Pero, ó mesmo tempo, América aparece como a terra <strong>da</strong>s oportuni<strong>da</strong><strong>de</strong>s;<br />
polo que nestas mesmas obras tamén se loa ó inmigrante que ascen<strong>de</strong><br />
economicamente, pois o normal, na súa carreira profesional, era ingresar<br />
nas re<strong>de</strong>s laborais estableci<strong>da</strong>s polos seus paisanos, ocupando nun principio<br />
as peores ocupacións ou entrar como empregado, e, co paso do<br />
tempo, gracias ó traballo e á súa capaci<strong>da</strong><strong>de</strong> <strong>de</strong> aforro, ascen<strong>de</strong>r <strong>de</strong> categoría,<br />
converterse en socio e mesmo chegar a se-lo dono <strong>da</strong>lgún negocio.<br />
Así glósanse as dificulta<strong>de</strong>s do inmigrante ó chegar 26 e a súa continua<br />
capaci<strong>da</strong><strong>de</strong> <strong>de</strong> superación:<br />
Ramón (dirigiéndose a su socio gallego).–A lo que hemos llegado, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> ca <strong>de</strong>sembarcamos<br />
en chancletas los dos, frente a la Plaza <strong>de</strong> la Victoria el año novente... ¿Cuanto<br />
hemos trabajado hemane mie?<br />
Te acuer<strong>da</strong>s cuando empezamos en aquel cuchitril <strong>de</strong> la calle <strong>de</strong> la Caritat, tremen<strong>da</strong>ndo<br />
los dos, los botines <strong>de</strong> los troperes ca venían a la ciutat? Juntando centavite a centavite,<br />
llegamos a poner aquel otro bolichit en la calle Entre Ries, luego el otro <strong>de</strong> la calle<br />
<strong>de</strong> san José, y, siempre avanzando más al centro, llegamos a la calle Asmeral<strong>de</strong>! 27<br />
Este <strong>de</strong>sexo <strong>de</strong> ascenso social, tan propio <strong>da</strong> mentali<strong>da</strong><strong>de</strong> inmigrante,<br />
espertará as reticencias e envidias <strong>da</strong> elite que, preocupa<strong>da</strong> por esta<br />
mobili<strong>da</strong><strong>de</strong> social ascen<strong>de</strong>nte, crea mecanismos <strong>de</strong> <strong>de</strong>fensa do seu estatus<br />
social fronte ó dos emigrantes.<br />
Por eso cuando lo veáis médico, abogado, ingeniero o periodista, le sentiréis a la legua<br />
ese olorcillo picante al establo y al asilo <strong>de</strong>l guarango cuadrado. Le veréis insinuarse en<br />
25 Miguel Cané: La cultura argentina, 1913, p. 123. Citado por Hebe Clementi: “El miedo a la inmigración”,<br />
en I Jorna<strong>da</strong>s <strong>de</strong> Estudios sobre Inmigración en Argentina, Bos Aires, 1981, p. 199.<br />
26 “Te acor<strong>da</strong>s cando chejamos d’ala? Traiamos entre os dous, en total vintecatro pesetas: nin perriña<br />
mais, nin perriña menos (...) Me parece estarte viendo en la Inmigración con aquel rebozo nejro y<br />
aquel pañuelo amarillo con gran<strong>de</strong>s flores rogas na cabeza”. Alberto T. Weisbach, op. cit.<br />
27 Arnaldo Malfatti: “Martorell, Magariños & Cº”, en La Escena, nº 499, 19 <strong>de</strong> xaneiro <strong>de</strong> 1928; estrea<strong>da</strong><br />
no Teatro Liceo o 22 <strong>de</strong> xuño <strong>de</strong> 1927.