Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia
Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia
Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Galegos en América e americanos en <strong>Galicia</strong><br />
E como mostra <strong>de</strong> soli<strong>da</strong>rie<strong>da</strong><strong>de</strong> cos compañeiros transoceánicos, no<br />
1905, o xornal ácrata coruñés Germinal publica numerosas informacións<br />
sobre a represión do movemento obreiro arxentino a raíz <strong>da</strong> tentativa <strong>de</strong><br />
golpe <strong>de</strong> estado do partido radical no <strong>de</strong>vandito ano, e protestando contra<br />
as <strong>de</strong>portacións que seguiron á menciona<strong>da</strong> represión. Precisamente un<br />
grupo anarquista coruñés <strong>de</strong> idéntica <strong>de</strong>nominación que o xornal <strong>de</strong>dícase<br />
á axu<strong>da</strong> dos <strong>de</strong>portados, <strong>da</strong>quela moi numerosos, e leva a cabo unha campaña<br />
en contra do estado <strong>de</strong> sitio imperante en Bos Aires. Así a finais <strong>de</strong>se<br />
ano celébrase na Coruña un mitin convocado polas socie<strong>da</strong><strong>de</strong>s obreiras e<br />
polo Centro <strong>de</strong> Estudios Sociais “Germinal” 22 e no que se acor<strong>da</strong> enviar<br />
unha mensaxe <strong>de</strong> adhesión e simpatía ós compañeiros arxentinos e rusos,<br />
acontecemento que é recollido pola prensa ácrata <strong>da</strong> capital arxentina 23 .<br />
En xaneiro do ano 1913 e facéndose eco do chamamento feito polo<br />
proletariado bonarense para protestar contra as leis <strong>de</strong> resi<strong>de</strong>ncia e or<strong>de</strong><br />
social, convocouse un mitin no Ferrol a iniciativa do Grupo 13 <strong>de</strong> octubre,<br />
editor <strong>de</strong> Cultura Libertaria, no que entre outros falou o ferrolán e <strong>de</strong>portado<br />
<strong>de</strong> Arxentina en 1911, José López Bouza, e on<strong>de</strong> acor<strong>da</strong>n enviar<br />
unhas conclusións <strong>de</strong> protesta ó goberno arxentino 24 .<br />
Ó chegar a este punto temos que facer mención ó papel que xogarán<br />
estes <strong>de</strong>portados unha vez retornados a <strong>Galicia</strong> nun dobre sentido: por unha<br />
parte, a influencia que exerceron na radicalización do movemento obreiro<br />
galego, como Severino Estévez Arraz, <strong>de</strong>portado no 1919, responsable <strong>da</strong><br />
gran implantación cenetista na bisbarra <strong>de</strong> Tui, ou o do antigo dirixente <strong>da</strong><br />
Unión <strong>de</strong> Chauffeurs <strong>de</strong> Bos Aires, Manuel Hermi<strong>da</strong>, moi activo nos sindicatos<br />
agrarios cenetistas <strong>da</strong> zona <strong>de</strong> Meirás, Carnoedo e Mon<strong>de</strong>go 25 , se ben<br />
22 Sobre este centro pó<strong>de</strong>se ve-lo artigo <strong>de</strong> Dionisio Pereira: “Crónica <strong>de</strong> una socie<strong>da</strong>d coruñesa: El<br />
Centro <strong>de</strong> Estudios Sociales «Germinal»”, La Voz <strong>de</strong> <strong>Galicia</strong>, 12 <strong>de</strong> agosto <strong>de</strong> 1981, p. 31.<br />
23 La organización obrera, órgano <strong>da</strong> FORA, nº 44, ano VII, febreiro 1906, s. p., así como en El Trabajo. Revista<br />
mensual <strong>de</strong> la socie<strong>da</strong>d <strong>de</strong> resistencia obrera <strong>de</strong>l puerto <strong>de</strong> la capital, nº 3, ano I, 1 <strong>de</strong> abril <strong>de</strong> 1906, p. 31.<br />
24 Esta noticia é envia<strong>da</strong> polo propio López Bouza a La Protesta, no seu artigo “Des<strong>de</strong> España”, nº 1. 970,<br />
ano XVII, 16 <strong>de</strong> febreiro <strong>de</strong> 1913, s. p. Cultura Libertaria mantén correspon<strong>de</strong>ncia administrativa con<br />
Bos Aires, <strong>de</strong>n<strong>de</strong> on<strong>de</strong> se lles envía diñeiro para o Centro Germinal <strong>da</strong> Coruna, e ofrece a<strong>de</strong>mais noticias<br />
sobre o movemento social en Arxentina.<br />
25 Dionisio Pereira: A CNT na <strong>Galicia</strong> 1922-1936, Ed. Laiovento, Santiago <strong>de</strong> Compostela, 1994, especialmente<br />
as páxinas 88, 160 e 198.<br />
227