Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia

288
ría do colectivo inmigrado inseriuse a nivel socioprofesional no sector
secundario e terciario, xeralmente nas cidades grandes e medianas do país.
Agás contadísimas excepcións, non emigraban para seguir sendo xornaleiros
en México onde esa actividade rondaba a subsistencia máis humillante
e a semi-escravitude antes da Revolución.
Os casos máis problemáticos son aqueles que se rexistran varios
meses ou ata un ano despois do seu ingreso. Neses supostos, aínda que a
tendencia maioritaria é a declarar a nova ocupación mexicana, hai determinados
individuos –que se detectan sobre todo pola tipoloxía da profesión–
dos que non podemos saber con seguridade se se senten verdadeiramente
vinculados ao novo mundo da súa recente incorporación ou, pola
contra, manteñen de forma explícita ou subconsciente os seus parámetros
culturais e conductuais ancorados no vello terruño que deixan ao outro
lado do Atlántico. Unha ancoraxe mental autoprotectora dos seus sinais
de identidade e á defensiva fronte ao novo nicho ecolóxico e ao novo e
exótico corpo social, urbano e hostil ou, cando menos, estraño. É unha
visión da realidade xeralmente filtrada a través dos parentes e veciños que
conforman e reproducen os patróns de comportamento e as normas e
valores do clan transterrado. A declaración da profesión de orixe pode ter
relación neste caso co sentimento de vinculación ao mundo que se deixa
atrás, reproducido en grande medida pola primeira inserción étnico-cultural
e polas “relacións de paisanaxe” 14 .
OS GALEGOS EN PUEBLA. ORIXE PROVINCIAL E MUNICIPAL
Coa soa excepción dun veciño de Riotorto, ubicado xeograficamente
no norte interior e rural de Lugo, os 19 primeiros galegos establecidos
no Estado de Puebla entre 1882 e 1900 son todos varóns e oriúndos
da Coruña, que aparece en tres ocasións como lugar de nacemento e provincia
sen especificar se os declarantes son veciños da cidade ou da pro-
14 Esta denominación, usada de maneira esporádica por algúns investigadores uruguaios e arxentinos dos
anos setenta, foi recollida e utilizada con acerto e precisión por Pilar Cagiao Vila na súa tese doutoral
inédita sobre a inmigración galega en Montevideo para expresar certas vinculacións primarias de
carácter étnico-cultural, que nalgúns casos –pero non sempre– poden ter relación co mecanismo posibilitador
das cadeas migratorias.