Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia

236
feito o servicio militar, pero gracias ós seus compañeiros arxentinos, que
lle sufragaron a pasaxe, regresa xunto coa súa familia, establecéndose en
Montevideo, onde vai a ser vixilado por orde da delegación española e
onde continuará coa súa militancia social 43 .
Joaquín Hucha foi dende agosto de 1903 ata o Centenario un dos
máis altos dirixentes da FORA, cun Consello Federal que integrou ata o IV
congreso. Aplícaselle a lei de residencia en 1905, regresando ó ano seguinte
a Arxentina, onde permanece tres anos, obtendo a carta de cidadanía. En
1910 ó amparo do estado de sitio é embarcado para Europa, residindo posteriormente
en Montevideo. Regresa de novo a Arxentina pero debeu de
ser novamente expulsado en 1913, pois neste ano aparece na Coruña dende
onde envía correspondencia a El Obrero Panadero de Bos Aires, e de onde
saíu como polizón en xullo de 1913 rumbo á capital arxentina.
Na Sociedade de Panadeiros tamén militaron o pontevedrés Juan
Benito Calvo González, deportado en 1902 con 25 anos e tras once de
residencia, quen era nese momento secretario da devandita sociedade 44 ; o
ferrolán Constante Cabado, faleceu en Arxentina en 1981 e que chegou
a este país co seu pai en 1910, e aínda que despois se fixo empresario non
por iso abandonou os seus ideais, senón que se volcou á súa difusión a través
dos libros e do xornalismo. Libros e revistas como Estudios, La Revista
Blanca ou Redención e a Soli, entre outras, publicados por editoriais e organizacións
hispanas foron chegando despois de nomear a Cabado corresponsal
e representante para todo o país 45 .
43 Para as súas actividades en Montevideo e o seu papel no sindicalismo uruguaio, véxase Carlos
Zubillaga: “La emigración gallega y los orígenes del sindicalismo uruguayo”, V Xornadas de Historia de
Galicia. Galicia y América. El papel de la emigración, Deputación Provincial de Ourense, Ourense, 1990,
pp. 191-212.
44 A prensa obreira arxentina denunciou a súa deportación pois dicía que se trataba dun cidadán arxentino.
E en efecto, parece que naceu en Bos Aires onde estivo o seu pai, natural de Pontevedra, establecéndose
despois ámbolos dous nesta cidade, onde no Consulado Arxentino en Vigo, Calvo estaba
rexistrado, véxase AGA, Asuntos Exteriores, caixa 9.094, leg. 135. En España estivo no cárcere mes
e medio, e estableceuse en Barcelona, dende onde envía artigos a LPH. E cara a 1904 está en Uruguai,
cando a prensa ácrata arxentina denuncia a existencia dun complot da patronal de panadeiros para
asasinalo xunto co español Pedro Varela.
45 José Planas: “Necrológicas. Constante Cabado”, Tierra y libertad, Bos Aires, nº 429, p. 15.