Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia

Galegos en América e americanos en Galicia
asturiana, rexión con relacións económicas e sociais co norte de Lugo
desde tempos remotos. Aurea Mier, que levou a cabo a súa internación ao
país en 1909 aparece vivindo en Texmelucan en 1933, o ano de expedición
da súa tarxeta, e é unha das 13 galegas inmigradas que declaran como
profesión “su hogar”. Estes posibles matrimonios corroboran a hipótese
endogámica apuntada nas súas investigacións por Clara Lida, quen menciona
tamén a práctica da endogamia encuberta, ao casar os españois
inmigrados con mulleres registradas como mexicanas pero que, aínda que
nadas en México, eran en realidade fillas de pais españois. Nun país con
escaseza de mulleres solteiras non era despreciable a posibilidade que
tiñan as escasas mulleres que emigraban ou eran reclamadas para subir na
escala social por vía matrimonial ao ser este, o das mulleres célibes de
orixe hispana, un ben moi preciado pola súa escaseza entre os inmigrantes
xa asentados e con frecuencia solteiros tras dez ou vinte anos de experiencia
migratoria. Uns solteiróns que vían o sol pasar pola porta e que se
disputaban a presa cada vez que aparecía no seu horizonte unha paisana
en idade de merecer.
Aínda que non todas as galegas que pasaron ó Estado de Puebla
nesta época chegaron a ser esposas de inmigrados de orixe hispana máis
ou menos triunfadores. Algunhas, como Carolina Conde Rodríguez, que
chegou a México en 1925, declarou como profesión os seus labores no
momento de rexistrarse e tiña como referencia en Puebla a un dos grandes
empresarios do sector téxtil, de orixe ibérica, Pedro Díaz Rubín, para
o cal debeu traballar como criada, costureira ou ama de chaves. Claro que
de portas para adentro e con esa relación de poder podería incluso ser a
súa amante, algo mal visto de facerse público nunha sociedade tan puritana
-con frecuencia hipócrita- e controlada a nivel ideolóxico-relixioso
por uns curas de rancia catolicidade, xeralmente tamén de orixe española
e con hábitos sociais “metiches” e casamenteiros. Carolina permanece
solteira algúns anos máis tarde, a principios dos trinta, cando se lle expide
a súa tarxeta de identificación, o que corrobora a nosa hipótese de que
debeu formar parte do servicio doméstico deste magnate textileiro de
orixe española.
297