Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia

146
documentación consultada se se formalizaron inscricións en tódalas disciplinas
que a institución decidiu implantar. Pero na Memoria social referente
ó segundo exercicio (1880-81) constátase que só concorreron
alumnos ás clases de Escritura, Lectura, Gramática Castelá, Aritmética,
Teneduría de Libros, Francés e Inglés10 . A materia con maior capacidade
de convocatoria era Escritura (34 estudiantes). A súa práctica, como xa
indicamos noutro lugar11 , posibilitaba a comunicación epistolar autónoma
cos familiares que permanecían na aldea de procedencia, achaiaba o
camiño para optar a algúns suxestivos empregos relacionados co escritorio
e o comercio, e configuraba unha habilidade propedéutica para poder
acceder a outro tipo de aprendizaxes ulteriores. Seguíanlle en orde de
preferencia, anque moi atenuada a teor do cómputo de inscritos, a súa
complementaria, Lectura, (15 matriculados) e Aritmética (14 matriculados),
esta última de aplicabilidade certeira por parte de quen aspiraban a
exercer como operarios na oficina ou tralo mostrador.
Como se pode advertir, do primeiro plano de estudios que a corporación
finalmente implantou, na súa etapa auroral, quedaron excluídas
tódalas materias relativas á cultura galega, aquelas que cabería cualificar
de adorno e aínda as científicas e humanísticas de dubidosa utilidade
inmediata para a inserción dos emigrantes no mercado productivo. A
oferta curricular reduciuse, pois, ás ensinanzas básicas que garantían o
dominio das destrezas instrumentais da lectura, da escritura e do cálculo,
cunha leve incursión na formación técnico-profesional de carácter mercantil
a través da Teneduría de Libros, e unha preliminar toma de contacto,
loxicamente moi superficial, con dous idiomas estranxeiros tamén
de gran valía para desenvolverse no sector comercial.
Pero este programa de estudios inaugural, axiña comezou a experimentar
tímidas ampliacións, que se incrementaron de maneira moi sensible
conforme foi adquirindo maior solidez a propia institución. Os proxectos,
ofrecementos e proposicións de extensión e diversificación curri-
10 Centro Gallego. Sociedad de Instrucción y Recreo: Memoria que la Junta Directiva presenta a los Sres.
Socios el día 1º de febrero de 1881, Imp. del Ejército, A Habana, [1881], [p. 12].
11 V. Peña Saavedra: Éxodo, Organización Comunitaria e Intervención Escolar. La impronta educativa de la
emigración transoceánica en Galicia, vol. I, Secretaría Xeral de Relacións coas Comunidades Galegas,
Santiago de Compostela, 1991, p. 421.