Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia
Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia
Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Galegos en América e americanos en <strong>Galicia</strong><br />
Temos documentado o caso dunha muller nova que emigrou en terceira<br />
clase en compañía do seu pai, no vapor <strong>da</strong> Compañía Trasatlántica<br />
Francesa St. Laurent, en 1912, <strong>de</strong>n<strong>de</strong> Barcelona ata Sacramento, en<br />
California. Na escala realiza<strong>da</strong> en Nova Orleáns, Nicasia Uribe, presentou<br />
ante as autori<strong>da</strong><strong>de</strong>s unha queixa por ter estado a punto <strong>de</strong> ser “atropela<strong>da</strong>”<br />
polo maiordomo do buque. En efecto, na súa <strong>de</strong>claración, a moza<br />
emigrante manifestou que:<br />
“Des<strong>de</strong> el primer día que llegué al barco el mayordomo usó mal lenguaje conmigo<br />
y en varias ocasiones trató <strong>de</strong> atropellarme. En una ocasión en que estaba<br />
yo sola en el rancho <strong>de</strong> proa me agarró por el brazo y trató <strong>de</strong> atropellarme,<br />
pero yo grité. (...) Trató <strong>de</strong> arrastrarme al camarote cogiéndome <strong>de</strong>l brazo”.<br />
Después <strong>de</strong> la tentativa falli<strong>da</strong> <strong>de</strong> violación, el mayordomo la vituperó repeti<strong>da</strong>s<br />
veces y la castigó tratando quizás <strong>de</strong> doblegar su resistencia por hambre:<br />
“(...) no podía beber un vaso <strong>de</strong> agua sin su permiso”, pues “ (...) or<strong>de</strong>nó a los<br />
camareros que no me diesen na<strong>da</strong> sin su permiso y cuando me acercaba a él me<br />
trataba muy malamente.” Por lo <strong>de</strong>más, en la <strong>de</strong>claración complementaria <strong>de</strong><br />
su padre, que había tenido que pasar la mayor parte <strong>de</strong>l viaje en la enfermería,<br />
se <strong>de</strong>nunciaba que su hija, a<strong>de</strong>más <strong>de</strong> sed, había pa<strong>de</strong>cido una gran penuria en<br />
su alimentación. 113<br />
Na vista do caso, o maiordomo negou os feitos, e ante a falla <strong>de</strong> testemuñas<br />
foi sobreseí<strong>da</strong> a causa.<br />
Por outra parte, estaba claro que apetito había e tamén tempo libre<br />
para pensar. E posto que no mar estaban e por alí peixes <strong>de</strong>bería <strong>de</strong> haber,<br />
na obsesión por completa-la súa dieta, algúns <strong>da</strong>ban en caer na i<strong>de</strong>a <strong>de</strong><br />
pescar. <strong>Xeral</strong>mente con moi pouco éxito, no caso <strong>de</strong> que o intentase,<br />
como cabe imaxinar que suce<strong>de</strong>ría en altamar. Un caso así o refire Miguel<br />
Barnet 114 .<br />
Existía tamén a posibili<strong>da</strong>d teórica <strong>de</strong> que algúns emigrantes recibisen<br />
algún alimento ou bebi<strong>da</strong> <strong>de</strong> pasaxeiros <strong>de</strong> clases superiores. Non<br />
atopamos ningún caso. E é que a soli<strong>da</strong>rie<strong>da</strong><strong>de</strong> étnica non acostumaba a<br />
supera-las barreiras <strong>de</strong> clase. Así na terra coma no mar. O único <strong>de</strong>talle<br />
113 Informe do cónsul <strong>de</strong> España en Nova Orleáns, <strong>da</strong>tado en Nova Orleáns o 30 <strong>de</strong> setembro <strong>de</strong> 1912.<br />
Declaración <strong>de</strong> Nicasia Uribe, <strong>de</strong> 23 anos <strong>de</strong> i<strong>da</strong><strong>de</strong>, <strong>de</strong>sembarca<strong>da</strong> do vapor St. Laurent o 29 <strong>de</strong> xullo<br />
<strong>de</strong> 1912 presta<strong>da</strong> ante o fiscal auxiliar do Distrito L.H. Burns, na súa oficina <strong>da</strong> aduana. Xullo <strong>de</strong> 1912,<br />
ás 2 <strong>da</strong> tar<strong>de</strong>. AGA AH. Asuntos Exteriores, caixa 1.693.<br />
114 Miguel Barnet, op. cit., p. 40, cfr. p. 45.<br />
53