Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia

Galegos en América e americanos en Galicia
Consideración social
e asociacionismo étnico:
os inmigrantes galegos en Arxentina
MARCELINO XULIO FERNÁNDEZ SANTIAGO
La palabra ‘gallego’ es un adjetivo inventado contra el que hay que abrir un alegre
combate, ya que nuestra conciencia gallega está clara y limpia 1 .
En 1879 constitúese na cidade de Bos Aires a primeira institución
de emigrantes galegos na América independente: o Centro Galego de Bos
Aires. A data elixida para a súa constitución formal coincide, non por
casualidade, co 2 de maio. Entre as finalidades da nova asociación, ó lado
de obxectivos instructivos, mutuais ou recreativos, destaca a de tratar de
recupera-lo bo nome de Galicia. Existe, pois, desde o mesmo momento da
creación das primeiras institucións étnicas galegas, unha forte relación
entre as mesmas e a valoración social da colectividade emigrada galega
residente en Arxentina
Estas asociacións tratan de facer fronte a unha serie de opinións e
actitudes xurdidas na sociedade receptora sobre os colectivos inmigrantes,
sobre todo cando desde mediados do século XIX Arxentina sofre
cambios moi importantes na súa configuración interna. Entre 1869 e
1914 a República Arxentina experimenta un notable incremento da súa
poboación, pasando de contar con só 1. 887. 500 habitantes en 1869, ás
3. 954. 900 persoas censadas en 1895, e alcanzar en 1914 a cifra de 7. 885.
200 habitantes. Este importante pulo demográfico está ocasionado pola
continua chegada de inmigrantes europeos, unha corrente migratoria iniciada
nos albores da súa emancipación política, que se acelera a mediados
do século XIX e, sobre todo, a partir dos anos oitenta dese século,
1 El libro gallego en la Argentina, Emecé, Bos Aires, 1941.
191