Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia

Galegos en América e americanos en Galicia
porque el desprestigio de un pueblo o de una colectividad, es una opinión
que se forma del conjunto y no de cada individuo”. Deste xeito, as institucións
convértense en mecanismos útiles para inmigrantes acomodados
que, mediante o desempeño de postos directivos dentro das mesmas, conseguen
alcanzar un prestixio social dentro da colectividade 51 , ó mesmo
tempo que lles permite converterse en interlocutores válidos ante a elite
arxentina, figurando como os intermediarios naturais entre a colectividade
emigrante e a sociedade receptora.
Xeralmente, polos cargos directivos das institucións étnicas foi
rotando un grupo definido de membros, identificado con aqueles que
lograron o triúnfo económico, polo que nas comisións directivas adoitan
repetirse continuamente os mesmos nomes, mesmo pode sinalarse que hai
persoas que ocupan cargos, simultaneamente, en diferentes sociedades. É
dicir, existe unha circulación institucional. Ó mesmo tempo téntase atraer
para os cargos directivos a personalidades destacadas da colectividade co
obxectivo de prestixiar a estas sociedades e de lograr unha maior valoración
social e, consecuentemente, da súa elite económica. O seguimiento
das biografías dos integrantes das xuntas directivas das institucións corroboran
a hipótese de que a medida que os inmigrantes conseguen unha
posición económica considerable, esta adoita ir acompañada por un papel
social de certa importancia no seo da colectividade, que en menor número
de casos transcendía á sociedade en xeral. Esta situación é observada
por A. Fernández 52 , quen debuxa o prototipo de dirixente da Asociación
Española de Socorros Mutuos de Bos Aires, comerciante que por regra
51 “Manifiesto a los asociados do Grupo Galleguista, Irmandade Ultreya e Casa de Galicia. Acerca da
fusión das tres entidades”. Igualmente, como sinala J. R. Barreiro: “Los gallegos en América y la recuperación
política de Galicia” en Indianos. Monografías de los Cuadernos del Norte, nº 2, 1984, pp. 51-
52: “No todos los que llegaban eran ganapanes, ni los que esperaban eran peones (...) había una población
gallega que había consolidado su situación económica (...) Estos gallegos cultos, o al menos ricos,
(...) constituyen un grupo importante pero con una valoración social muy inestable (...) Están integrados
en la sociedad que los acogió inicialmente (...) pero no participan en igual grado de poder
social y político (...) Su marginación social los llevará e reencontrar su condición de gallegos como
base de su propia regeneración social (...) Su condición de gallegos plenamente asumida garantiza la
dignificación social, en cuanto que los hace partícipes de una cultura superior a la de los americanos”.
52 A. Fernández: “Patria y cultura. Aspectos de la acción de la élite española en Buenos Aires”, en
Estudios Migratorios Latinoamericanos, nº 6, p. 305.
209