Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia

150
y otros datos interesantes, que llenan el objeto deseado, y cuyo texto
ajustado a las extrictas (sic) reglas didácticas para la enseñanza, es de
fácil comprensión para todos, conteniendo lecciones de silabeo con
correcciones de pronunciación de utilidad suma para nuestros comprovincianos”
25 . A Sección de Instrucción propúxolle ó presidente do
Centro que adquirise a obra en propiedade e a declarase texto de lectura.
Descoñecemos se se chegou a consuma-la proposta.
CONSOLIDACIÓN DE ENSINANZAS E ECLOSIÓN DE PROXECTOS
(1890-1900)
No abrente da derradeira década do século, a sección instructiva do
Centro entra nunha efémera fase netamente expansiva, caracterizada
polo firme afianzamento das realizacións acadadas ata entón e pola emerxencia
de novos proxectos de reforma e ampliación máis cobizosos que as
melloras puntuais formuladas e introducidas durante a primeira etapa. O
feito coincide coa incorporación á directiva da sección, en 1892, de
Vicente Fraiz Andón 26 .
25 I. L. L. A. CC. C. S. G.: Centro Galego: Expediente nº 228 que se relaciona con la Sección de Instruccción
y Biblioteca de este Centro. Sesión de 11 de outubro de 1889.
26 Vicente Fraiz Andón naceu en Silleda en 1859 e faleceu en Compostela en 1919. Mestre de primeira
ensinanza, profesor de Escolas Normais e Doutor en Filosofía e Letras pola Universidade da
Habana. Exerceu primeiramente o maxisterio na súa parroquia de orixe, trasladándose á illa de Cuba
a comezos da década de 1890 para ocupar unha praza de profesor de Ciencias na Escola Normal
Superior de Mestres da Habana, posto que simultaneou co de Secretario da Escola Normal Superior
de Mestras daquela capital. Axiña se vinculou en calidade de socio ó Centro Galego, sendo designado
en 1892 vocal da súa Sección instructiva e en 1894 director da mesma, cargo que desempeñou ata
o ano 1898 en que retornou a Galicia. Recibiu os títulos de Director Honorario perpetuo da Sección
de Instrucción e Socio de Mérito do Centro Galego (1895). Ademais da súa decisiva contribución ó
desenvolvemento da actividade docente na corporación galaica, Fraiz Andón actuou como difusor da
cultura galega na illa, prestou o seu apoio moral e intelectual ós coterráneos alí radicados e mantivo
unha estreita e fructífera colaboración cos literatos e xornalistas da súa comunidade de orixe que coincidiron
con el en Cuba. Tralo seu regreso a Galicia estableceuse en Compostela, onde exerceu como
profesor numerario e Director da Escola Normal Superior de Mestres. Foi o principal promotor do
Certame Pedagóxico celebrado en Santiago en 1906 e do Congreso de Primeiro Ensino, Conferencias
de Extensión Escolar e Curso de Traballo Manual Educativo que con motivo da Exposición Rexional
Galega de 1909 tiveron lugar na cidade do Apóstolo. Da súa ampla e diversificada producción escrita
cabe salienta-las seguintes publicacións de temática psico-pedagóxica: El arte como factor de civilización.
Discurso inaugural para el año escolar de 1892 al 93 del Centro Gallego (A Habana, 1893), obra