18.04.2013 Views

Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia

Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia

Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Galegos en América e americanos en <strong>Galicia</strong><br />

la mejor socie<strong>da</strong>d, ser socio <strong>de</strong> los mejores centros, miembros <strong>de</strong> asociaciones selectas y<br />

resistir como un héroe el cepillo; le veréis hacer esfuerzos para reformarse y se reformará,<br />

á veces; pero cuando menos lo esperéis, saltará inespera<strong>da</strong>mente la recalcitrante<br />

estructura que necesita un par <strong>de</strong> generaciones para <strong>de</strong>jar la larva que va adheri<strong>da</strong> a la<br />

primera. 28<br />

Situación que tamén se reflicte na literatura popular, na que se ridiculiza<br />

ó inmigrante que ascen<strong>de</strong>u economicamente, pero non socialmente.<br />

Así, ó presentárno-los personaxes en Enlace Un<strong>da</strong>rraga-Fumigueiro,<br />

Josefa é caracteriza<strong>da</strong> como unha “gallega viejecita, bien vesti<strong>da</strong>, pero en<br />

la que se advierte su humil<strong>da</strong>d <strong>de</strong> origen, ya en el hablar cerrado, ya en sus<br />

maneras bruscas”. En Martorel y Magariños, na que se ridiculiza máis ós<br />

personaxes, Jesusa <strong>de</strong>scríbese como “gallega sirviente enriqueci<strong>da</strong>, viste<br />

exagera<strong>da</strong>mente a la mo<strong>da</strong>, las polleras apenas si le llegan a las rodillas. Se<br />

<strong>da</strong> aires <strong>de</strong> gran señora, pero ensegui<strong>da</strong> se olvi<strong>da</strong> y vuelve a lo que fue”.<br />

Pero nestas obras encontramos tamén as dificulta<strong>de</strong>s <strong>de</strong> integración<br />

dos inmigrantes enriquecidos na elite social arxentina. En Enlace<br />

Un<strong>da</strong>rraga-Fumigueiro 29 abór<strong>da</strong>se o matrimonio dunha integrante <strong>da</strong> elite<br />

arxentina, que foi a menos economicamente, cun antigo servente, Manuel,<br />

galego enriquecido, que acabará por salvar a to<strong>da</strong> a familia <strong>da</strong> ruína.<br />

Estes sainetes, a pesar do seu carácter caricaturesco e burlesco, aproxímannos<br />

á reali<strong>da</strong><strong>de</strong> do emigrante, xa que representan as dificulta<strong>de</strong>s dos<br />

inmigrantes para introducirse na nova reali<strong>da</strong><strong>de</strong> social, a súa proce<strong>de</strong>ncia<br />

rural e o consecuente <strong>de</strong>scoñecemento dos hábitos urbanos 30 . A isto hai<br />

que engadirlle o escaso nivel <strong>de</strong> instrucción, as dificulta<strong>de</strong>s lingüísticas<br />

dos galegos para a utilización dun novo idioma como o castelán –alleo ata<br />

entón ás súas necesi<strong>da</strong><strong>de</strong>s–, a pouca cualificación profesional, que obriga<br />

ós inmigrantes a ocupa-los sectores laborais máis baixos, ou a súa inclusión<br />

a través <strong>da</strong>s ca<strong>de</strong>as <strong>de</strong> paisanos en <strong>de</strong>termina<strong>da</strong>s ramas <strong>de</strong> activi<strong>da</strong><strong>de</strong>s<br />

caracteriza<strong>da</strong>s por unha forte presencia galega.<br />

28 Ramos Mejía: Las multitu<strong>de</strong>s argentinas, Ed. <strong>de</strong> Belgrano, Bos Aires, 1977 (1ª ed. 1910), pp. 215-216.<br />

29 Fe<strong>de</strong>rico Mertens e Carlos R. <strong>de</strong> Paolis, op. cit.<br />

30 “El que había nacido, no sé, en aquella al<strong>de</strong>ita <strong>de</strong> cuarenta habitantes lo más lejos que había salido,<br />

habría sido a unos diez kilómetros, y más allá ya no conocía”. Arquivo HISTORGA, entrevista nº 470.<br />

201

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!