Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia

232
arxentino nos primeiros anos do século XX é posto de manifesto polo
representante español na capital arxentina subliñando ademais o protagonismo
dos españois en postos destacados da Federación Obreira
Arxentina (FOA) 34 , constituída en 1901 e que tres anos máis tarde convértese
na Federación Obreira Rexional Arxentina (FORA). Pola Lei 4.144
o poder executivo atribúese o dereito de expulsar do país a todo activista
estranxeiro nun prazo de tres días, durante os cales o inculpado pode ser
mantido incomunicado 35 .
A Lei de Residencia, que fora xa elaborada en 1899 aínda que non
aprobada nese momento por Miguel Cané, que foi representante diplomático
arxentino en Madrid entre 1886 e 1889, foi a primeira lexislación
arxentina deseñada especificamente para discriminar ós estranxeiros. Para
as autoridades oficiais, a oligarquía e a prensa conservadora, o anarquismo
era unha flor exótica, importada da caduca Europa pero que non tiña sentido
nun continente novo, cheo de oportunidades e onde non existía a
chamada cuestión social. De aí que se tenda a establecer unha ligazón
entre axitación obreira e presencia inmigrante, aparecendo esta como
causante de tódolos conflictos sociais 36 , máxime cando estos dende comezos
de século van afectar ós intereses vitais da economía agro-exportadora.
Este medo á inmigración vaise agudizar durante a celebración do
Centenario da Independencia, en que por pouco non se declarou a nación
en perigo e se predicou a guerra santa contra o estranxeiro. O seu dardo ía
dirixido sobre todo contra os inmigrantes de Italia e de España.
Dende o inicio das expulsións existe un grande interese por parte do
goberno español para que a súa legación en Bos Aires lle comunique coa
maior brevidade posible o embarque dos anarquistas expulsados con des-
34 AGA, Asuntos Exteriores, caixa 9096, leg. 140.
35 Para unha análise da Lei de Residencia pódese ver Iaacov Oved: “El trasfondo histórico de la Ley
4.144 de Residencia”, Desarrollo Económico, vol. 16, Bos Aires, nº 61, abril-xuño 1976, p. 123.
36 Carl Solberg: Inmigration and Nationalism. Argentina and Chile (1890-1914), University of Texas Press,
Austin, 1970, p. 110. Hebe Clementi: “El miedo a la inmigración”, I Jornadas de Estudios sobre inmigración
en Argentina. Do 5 ó 7 de novembro de 1981. Michael M. Hall e Hobart A. Spalding: “La clase
trabajadora urbana y los primeros movimientos obreros de América Latina, 1880-1930”, en Leslie
Bethell (Ed.): Historia de América Latina, vol. VII, Cambridge University Press, Ed. Crítica, Barcelona,
1991, p. 287.