Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia

292
de México; unha organización do espacio, das comunicacións e do sentido
do crecemento deseñado para os ferrocarrís e pola influencia norteamericana
a partir do Porfiriato. Para o caso que nos ocupa diremos que
estes connacionais da montaña noroccidental da provincia de Ourense,
comerciantes na súa maioría, empezaron asentándose en Veracruz e na
cidade de México. Pero nos anos vinte emprenderon unha expansión
cara ás cidades intermedias desta ruta como Xalapa, Perote, Orizaba,
Córdoba ou Puebla ou cara a outros estados próximos á Cidade de
México –Distrito Federal dende o 31 de decembro de 1928– como
Puebla, Hidalgo, Morelos, Querétaro, Michoacán ou o Estado de
México, expansión que os converteu anos máis tarde en representantes
moi cualificados do pequeno e mediano comercio nas cidades e vilas
deses Estados.
Procedían dunha terra escondida, minifundista e escarpada, unha
comarca presidida pola Serra do Suído, que ronda os mil metros sobre o
nivel do mar, e veciña da tamén montañosa serra do Faro de Avión, polo
sur. Ao norte está a Terra de Montes, atravesada pola estrada Ourense-
Pontevedra, estreita, chea de curvas e con firme de pedra e terra, con
abundantes buratos aínda ao comezo dos anos cincuenta. Unhas parroquias
onde era frecuente o uso do cabalo, e das mulas e dos burros para a
comunicación e para o transporte de mercadorías, animais aínda presentes
neses vales de montaña con aldeas totalmente abandonadas ou semidesertas
e poboación escasa e envellecida.