Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia

238
un “hombre de muchas luces”, coma nos explicou o seu fillo, foi unha persoa
de acción e tivo grande amizade con Avelino López e Florindo Gayoso.
Cara a 1902 consolídase nun sector clave da economía arxentina
un forte sindicato obreiro de influencia anarquista, os portuarios de Bos
Aires 48 , que contaba á altura de 1903 con preto de 5. 000 membros, e
onde fixo as súas primeiras armas sindicais Severino Estévez Arraz, que
devolto a Galicia en 1919 é responsable da grande implantación cenetista
na bisbarra de Tui. Á altura de 1905 o cargo de inspector secretario
deste gremio era desempeñado por Andrés Freire, nado na Coruña en
1871 e que emigrara a Arxentina con 16 anos, sendo cualificado pola
policía arxentina de “anarquista y agitador por excelencia de la clase
obrera, incitando a la violencia”.
As primeiras deportacións teñen lugar a finais de 1902, e dun total de
17 españois expulsados sete eran galegos: Ricardo Alfonsín, entusiasta anarquista,
de 32 anos e con 16 de residencia no país; Bernardo Bargo Gómez
tamén de 32 anos e coñecido polo apodo de El Galleguito; Juan Calvo de 25
anos e con 11 de residencia no país; o escritor, xornalista e humorista Julio
Camba, anarquista intransixente facendo espléndido alarde de ideas anarquistas,
natural de Vilanova de Arousa (Pontevedra), de 18 anos e con un
de residencia no país, onde tamén patrocinou unha iniciativa educativa no
barrio de Almagro 49 . Faleceu en 1962 despois de abandonar totalmente as
súas ideas anarquistas; Manuel Muñiz Palleiro; Miguel Ríos, de 23 anos e
con 16 de residencia no país e Adrián Troitiño Alcoche.
A pesar de que a maioría dos expulsados eran simples militantes dos
sindicatos e non dirixentes obreiros, os cales lograron eludi-la lei mediante
a ocultación ou refuxiándose en Uruguai, conseguiuse un efecto inmediato,
paralizándose temporalmente a actividade anarquista e a dos sindi-
48 En xeral hai que sinalar que a historiografía sobre o movemento obreiro arxentino a pesar de contar
con numerosos estudios sobre sindicatos a penas ofrece datos sobre a nacionalidade dos afiliados. “La
huelga del puerto ha alcanzado mucho a los españoles por haber mucho gallego entre los cargadores”.
AMAE, Arquivo Histórico, leg. 1. 355.
49 Dora Barrancos: Anarquismo, educación y costumbres en la Argentina de principios de siglo, Ed.
Contrapunto, Bos Aires, 1990, p. 95. Precisamente a obra de Julio Camba El Destierro describe o
ambiente anarquista de carácter bohemio do Bos Aires finisecular.