Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia
Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia
Descargar - Secretaría Xeral da Emigración - Xunta de Galicia
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
132<br />
climas tropicales, calientes, en aquella época to<strong>da</strong>vía no era que todo el<br />
mundo tenía neveras. Entonces, te obligaba a tener un tipo <strong>de</strong> comi<strong>da</strong>s,<br />
que te voy a <strong>de</strong>cir yo, a tener que ir todos los días al mercado. Eh..., las<br />
carnes <strong>de</strong> allí no eran como las <strong>de</strong> aquí, en aquella época aquí se comía<br />
carne joven, la <strong>de</strong> allá era carne hecha. El pescado estaba difícil. En fin,<br />
era un poquito duro lo <strong>de</strong> las comi<strong>da</strong>s (...)” 44 . Ás veces tratábase doutro<br />
tipo <strong>de</strong> dificulta<strong>de</strong>s como relata unha retorna<strong>da</strong> <strong>de</strong> Arxentina:<br />
Cuando llegué allá no podía comer na<strong>da</strong>, no me gustaba la comi<strong>da</strong>, porque ... acostumbra<strong>da</strong><br />
a tener las patatas <strong>de</strong> la huerta, el vino en el barril ¿no?, y todo eso y llegar allá y<br />
tener que cocinar con otra cosa, <strong>de</strong>spués quería comprar una cosa y yo le llamaba un nombre,<br />
y me <strong>da</strong>ban otro (...), como en la carne maiormente por comprar, porque la carne<br />
aquí como tal allí le llaman xarrete, ah no, xarrete no, ¿qué era?, ¿cómo es?, aquí le llaman<br />
xarrete y allá se llamaba allá... bueno, no digo la palabra porque es una palabra<br />
media fea un poco...es caracú...; en cambio la carne <strong>de</strong> la croca, que la llaman aquí, allá<br />
es cuadril. Y la que le llaman aquí folla blan<strong>da</strong>, allá es la nalga. Así que ca<strong>da</strong> cosa (...),<br />
las patatas que allí eran papas, las cebolas le llamaban otra cosa, entonces uno los primeros<br />
meses uno sufría un poco ¿no?, porque aclimatarse... pero <strong>de</strong>spués uno se acostumbra<br />
(...), una vez yo fui, al poco <strong>de</strong> llegar, que me invitaron, nos invitaron a una casa, y hacían<br />
en una terraza una parrilla<strong>da</strong>, y había chinchulines y chorizos, y molleja, qué sé yo...,<br />
dije: ¡ay no, yo no quiero eso”, y él dice: “Ay pero es muy sabroso, muy sabroso, come”,<br />
y resulta que eran las tripas <strong>de</strong> la ternera... Y la molleja también y eso lo asaban todo.<br />
Había chorizos criollos, ya eran especiales para el carbón, pero hay que hacer, saber hacerlo,<br />
¿eh?, y no echar el humo ni na<strong>da</strong>. Despois ahí polo centro había una casa que se <strong>de</strong>dicaba<br />
a hacer asados,“chivitos” y con una brasa así gran<strong>de</strong> y todo hierros arredor, y ahí va<br />
gente a cenar, mucha pizza se come allá, mucha, mucha, mucha (...). 45<br />
No tema <strong>da</strong> comi<strong>da</strong>, coma noutros, prodúcese unha especie <strong>de</strong> sincretismo<br />
entre os costumes culinarios dos inmigrantes cos <strong>da</strong>s socie<strong>da</strong><strong>de</strong>s<br />
receptoras, que afectan ós seus hábitos non só mentres permanecen na<br />
emigración, senón incluso ó seu retorno, se este ten lugar 46 . Das diferentes<br />
44 Fondo HISTORGA (AHUS), entrevista nº 746.<br />
45 Fondo HISTORGA (AHUS), entrevista nº 309.<br />
46 Non é novi<strong>da</strong><strong>de</strong> que ó seu regreso os emigrantes incorporen á súa socie<strong>da</strong><strong>de</strong> <strong>de</strong> orixe costumes culinarios<br />
novos e incluso instalen negocios <strong>de</strong> hostelería para difundilos, como as abun<strong>da</strong>ntes parrilla<strong>da</strong>s<br />
disemina<strong>da</strong>s pola xeografía galega <strong>de</strong>s<strong>de</strong> os anos setenta polos retornados do Río <strong>da</strong> Prata. Noutras<br />
colectivi<strong>da</strong><strong>de</strong>s que foron tamén tradicionalmente emigrantes o fenómeno repítese, como é o caso <strong>da</strong>s<br />
areperías dos retornados canarios. Por outro lado, <strong>de</strong>scoñecemos se para o caso galego existen manuais<br />
<strong>de</strong> cociña que reflictan a mestizaxe culinaria á que nos referimos, ó estilo do libro publicado na<br />
Habana na temperá <strong>da</strong>ta <strong>de</strong> 1858, e reeditado en 1995, que leva por título Nuevo Manual <strong>de</strong> la<br />
Cocinera Catalana y Cubana, mostra evi<strong>de</strong>nte do mesmo.