issues of linguistics - Tbilisi State University
issues of linguistics - Tbilisi State University
issues of linguistics - Tbilisi State University
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
aSi ar dasturdeba rigi enobrivi movlenebisa (Tumca aqve SevniSnavT,<br />
rom sagangebo, provocirebuli gamokiTxvis dros zogi ram mainc davafiqsireT),<br />
SezRudulia sityvaTmawarmoebel sufiqsTa gamoyeneba, TiTqmis<br />
aRar gamoiyeneba damxmare sityvebi, numerativebi, ar Cans zogierTi kavSiri<br />
da nawilaki; SezRudulia zmnis formaTa xmareba da sxv. kidev ufro<br />
gamartivebulia winadadeba, SedarebiT mwiria laijuri leqsika.<br />
gomborel laijTa leqsikis ZiriTad birTvs warmodgens saerTo-iranuli<br />
warmoSobis sityvebi; aqve asaxulia yvela is nasesxoba, rac TaTuri<br />
enisaTvis aris damaxasiaTebeli. igi inarCunebs adre SeZenil nasesxobebs,<br />
romelTa mniSvnelovan fenas warmoadgens TaTur leqsikaSi damkvidrebuli<br />
azerbaijanuli sityvebi; met-naklebad Semonaxulia arabuli nasesxobani<br />
– muslimur kulturasTan dakavSirebuli sityvebi; leqsikis<br />
gafarToeba xdeba sazogadoebriv-politikuri, teqnikuri, say<strong>of</strong>acxovrebo<br />
terminebiTac internacionaluri, qarTuli da rusuli nasesxobebis xarjze.<br />
TaTuri enis sxva kilokavebisagan gansxvavebiT, gomborel laijTa<br />
leqsikaSi gamoiy<strong>of</strong>a qarTul nasesxobaTa plasti, es aris say<strong>of</strong>acxovrebo<br />
xasiaTis leqsika, agreTve sazogadoebriv-politikuri da administraciuli<br />
leqsika, saskolo-saganmanaTleblo leqsika da sxva; e.w. `egzotizmebi~,<br />
eTnonimebi, toponimebi, tanisamosisa da kerZebis aRmniSvneli<br />
saxelwodebani da sxva. erTi sityviT, qarTveli xalxis kulturasTan,<br />
meurneobasTan da cxovrebis wesTan dakavSirebuli leqsikuri erTeulebi.<br />
aqve unda aRvniSnoT, rom gomboreli laijebi, romelTac rusuli<br />
saskolo ganaTleba aqvT miRebuli, sakuTar saxelebs, geografiul saxelebsa<br />
Tu ucxo (internacionalur) sityvebs rusul yaidaze warmoTqvamen,<br />
qarTul skoladamTavrebulebi – qarTul yaidaze; saskolo sagnebsa<br />
da saerTod saskolo terminologias sxapasxupiT CamoTvlis qarTul ganaTlebamiRebuli<br />
qarTulad, rusul ganaTlebamiRebuli – rusulad.<br />
rac Seexeba dRevandel enobriv orientacias: rogorc aRvniSneT, Ta-<br />
Turi<br />
(romlis muslimuri dialeqtis erT-erT kilokavs warmoadgens laijuri)<br />
umwerlobo enaa da mis matareblebs <strong>of</strong>icialur urTierTobaTa da<br />
ganaTlebis enis gamoyeneba garemoebaTa mixedviT uxdebaT, _ iranSi es ena<br />
sparsulia, azerbaijanSi – azerbaijanuli, sabWoTa saqarTveloSi – rusuls<br />
arCevdnen, axla, damoukidebel saqarTveloSi qarTuls amjobineben,<br />
vinaidan naTlad acnobiereben, rom qarTulis, rogorc saxelmwifo enis,<br />
kargad codna qarTul sazogadoebaSi ukeT integrirebisa da maT pirad<br />
SesaZlebolobaTa gafarToebis mniSvnelovani saSualebaa.<br />
sabWoTa kavSiris daSlisa da gomboridan sabWoTa jaris nawilis<br />
gasvlis Semdeg s<strong>of</strong>lis skolaSi funqcioba Sewyvita rusulma seqtorma.<br />
saskolo ganaTlebisa da <strong>of</strong>icialur urTierTobaTa enis funqcia qar-<br />
Tuls daekisra. gombori am faqts SedarebiT momzadebuli daxvda; araqarTveli<br />
mosaxleobis zogadsaganmanaTeblo doneze saxelmwifo enis<br />
codnis uzrunvely<strong>of</strong>a gomborSi faqtobrivad umtkivneulod, bunebrivad<br />
156