06.05.2013 Views

issues of linguistics - Tbilisi State University

issues of linguistics - Tbilisi State University

issues of linguistics - Tbilisi State University

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

dasturdeba „visramianSic~: „diaci razomca frTxili da gonieri iyos,<br />

egreca hamoisa kacis eniTa Zabuni iqmnebis,~ Sdr. spars. originals: zän<br />

ärče ziräk vä hošiyŵr båsäd , zäbun-e märd-e xošg<strong>of</strong>tŔr båšäd „diaci, rac ar<br />

unda moxerxebuli da gonieri iyos, tkbilmoubari kacis datyvevebuli<br />

(Zabuni) iqnebis~ (kobiZe 1983:318).<br />

qarTulSi damkvidrebuli „Zabun~-is semantikuri struqturis SepirispirebiT<br />

arabul da sparsul SesatyvisebTan Cans „Zabun~-isa da sparsuli<br />

zäbun-is pirvel da meore mniSvnelobaTa (ix. zemoT) Sinaarsoblivi<br />

igiveoba, rac qarTulSi „Zabun~-is sparsuli gziT Semosvlas miuTi-<br />

Tebs. zedsarTav „Zabun~-s efuZneba arsebiTi saxeli „Zabun-ob-a~ _ `Zabunad<br />

Seqmna~ (orbeliani 1991-1993), „Zabunis Tviseba, uZlureba, uniaToba~<br />

(qegl 1950-1964). sparsulSi „Zabun-ob~-is analogi aris aseve derivaciuli<br />

arsebiTi zäbun-i: 1. „uZlureba, sisuste~; 2. „Cagruloba~ (Рубинчик<br />

1970); aseve „damarcxebuloba~ da „xelqveiToba~ (Moin 1998). zäbun<br />

> Zabun-is analogiurad zäbun-i > Zabun-o-ba dafuZnebulia sparsulisaTvis<br />

amosaval pirvel mniSvnelobaze „uZlureba, sisuste~, amrigad, nasesxobaSi<br />

Semcirebulia sparsuli Sesatyvisis semantikuri moculoba.<br />

nasesxobis adaptaciis erT-erT kriteriumad, gamoyenebis sixSiris<br />

garda, mis derivaciul SesaZleblobaTa amoqmedebas miviCnevT. „Zabun~-iT<br />

motivirebul derivatTa arseboba am nasesxobis qarTulSi adaptaciis xarisxze<br />

miuTiTebs: „sa-Zabu-no~ – `Zabunad gasaxadi,~ „naZabunebi~ _ „damajnebuli~<br />

(orbeliani 1991-1993).<br />

Tanamedrove qarTulSi „Zabun~-s „dauZlurebul~-is, „motexil~-is<br />

mniSvnelobiT umetesad anacvlebs vnebiTi gvaris namyo drois mimReoba<br />

„da-Zabun-eb-ul-i~, romelic ukve „visramianSi~ dasturdeba: „me nebierobisgan<br />

vCiodi, me nazobiTa vityodi amas, sneuli var da ususurad my<strong>of</strong>i,<br />

mijnurobisgan daZabunebuli~ (qarTuli mwerloba III 1988:241, 7). Sesabamis<br />

adgilas originalis teqstSi gvxvdeba ara zäbun, aramed xår: 1. „mdabali,<br />

arara~; 2. „damcrobili, Seuracxy<strong>of</strong>ili~ (Рубинчик 1970); "tän-äm<br />

ån-gåh dorost-i bud nåzån, ke mi-g<strong>of</strong>täm ke bimår-äst o nalån//gåhi g<strong>of</strong>täm ke män<br />

där ešq zår-äm, gåhi g<strong>of</strong>t-äm ke män där mehr xår-äm" (Gorgåni 1970:409). „sxeuli<br />

im dros mrTeli iyo da narnari, roca vambobdi, rom sneulia da<br />

mkvnesari, // zogjer vityodi, rom mijnurobaSi dasevdianebuli var, zogjer<br />

vityodi, rom siyvarulSi damcrobili var~. sparsulSi zäbun-s aqvs<br />

„damcrobil~-is, „arara~-s mniSvnelobac, romelic zäbun-is saleqsikoni<br />

budeebSi swored zemo magaliTSi warmodgenili sinonimuri xår-iT gadmoicema<br />

(Moin 1998). moyvanili magaliTi tipuria „visramianisaTvis~, sadac<br />

xSirad gvxvdeba iseTi aRmosavluri sityvebi, romelic dednis Sesabamis<br />

adgilas araa damowmebuli (mamacaSvili 1977:149-150). „Zabun~-is xmareba<br />

„damcrobil~-is an „datyvevebul~-is (ix. zemoT) mniSvnelobiT miuTiTebs,<br />

rom sesxebis pirvel etapze sparsuli zäbun-is polisemia SedarebiT<br />

srulad aisaxa qarTulSi. mogvianebiT nasesxobis semantikuri struqtura<br />

36

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!