issues of linguistics - Tbilisi State University
issues of linguistics - Tbilisi State University
issues of linguistics - Tbilisi State University
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
mocemulia ganmarteba: ‘Tavan’ – tyups niSnavs. angelozis saxeli kidev<br />
ramdenjerme figurirebs: „el-Tavanma gaumxila mans Tavisi daniSnuleba<br />
dedamiwaze, Tumca daavala, rom kidev 12 weli daecada. marTlac, 12<br />
wlis Semdeg el-Tavani mans isev gamoecxada da 24 wlis asakSi mani gamovida<br />
saqadageblad“ (mani da maniqeveloba 2007).<br />
TiTqmis yvela ucxour vikipediaSi Cans manis biografiis aRwerisas<br />
angelozi Tu tyupiscali. baCana bregvaZis mixedviTac manis gamoecxada<br />
`oreuli Tu tyupiscali~ (bregvaZe 2006:548), Tumca saxeli arsad ar<br />
aris miTiTebuli. mxolod germanul vikipediaSi dasturdeba saxelis<br />
arameuli varianti – ‘Toma’. "Dabei erschien ihm sein von Gott gesandter<br />
‘Gefährte’ und ‘unzertrennlicher Zwilling’ (aramäisch tōmā)..." (de.wikipedia.org/<br />
wiki/Mani). qarTul teqstSi ar aris dakonkretebuli, romel enaze<br />
niSnavs ‘Tavan’ tyups. ar aris gamoricxuli, rom igi isev sparsuli<br />
tāvān-is im mniSvnelobas ukavSirdebodes, romelic moinTan da dehxodas-<br />
Tan ganmartebulia rogorc badal, ۥavaz – msgavsi, sanacvlo, magieri, badali<br />
(moini 1996, dehxoda 1994).<br />
sparsul enaSi tāvān polisemiuri xasiaTisaa. zemoT CamoTvlili substantiuri<br />
mniSvnelobebis garda igi didi aqtivobiT monawileobs funqcionirebad<br />
rTul zmnebSi anu zmnur frazeologizmebSi, aseve awarmoebs<br />
e.w. CarCokonstruqciebs. qarTulSi igi Semosulia ZiriTadad monosemantad,<br />
romelic gvxvdeba Sedgenili Semasmenlis saxelad nawiladac. struqturuli<br />
TvalsazrisiT qarTulsa da sparsul gamoTqmebSi ikveTeba analogiebi.<br />
mag: sparsuli rTuli zmna _ tāvān dādan (misi varianti, CarCokonstruqcia<br />
– tāvān-e čizi (kasi) rā pas dādan) – fulis micema an raime<br />
moqmedebis Sesruleba zaralis sanacvlod (dādan – micema); qarTuli –<br />
‘Tavanis micema, Tavanis Catana, Cabareba’; sparsuli – tāvān gereftan – a)<br />
vinmesgan fulis aReba (anvari 2004); b)gadaxdevineba (rubinCiki 1983;<br />
golqariani 2002) an tāvān-e čizi gereftan – raRacis anazRaurebis miReba,<br />
(gereftan – aReba, miReba); qarTuli –‘Tavanis miReba, gadaxdevineba’; sparsuli<br />
tāvān kešidan – iZuleba kompensaciis, jarimis gadaxdisa (kešidan –<br />
moweva, amoweva, amoqaCva); qarTuli – ‘Tavanis amoReba’. gadasaxadi, jarima,<br />
vali, Tavani adamianisaTvis nebismier SemTxvevaSi zedmeti problema<br />
da usiamovnebaa. saintereso zmnuri frazeologizmia dafiqsirebuli dehxodasTan<br />
– tāvān šodan – problemis mimateba, sirTuleebis Seqmna, vinmes-<br />
Tvis problemad gaxdoma, romelic dasturdeba moulavis SemoqmedebaSi:<br />
andarin bārān o gel u key ravad<br />
bar sar o jān-e to u tāvān šavad.<br />
amisTana wvimasa da talaxSi is rogor ivlis?!<br />
SenTvis (Seni Tavisa da sulisaTvis) problema,<br />
zedmeti bargi (Tavani) Seiqneba<br />
/moulavi/.<br />
kidev erTi rTuli zmna tāvān nehādan – vinmesTvis danaSaulis dabraleba,<br />
m. moinis ganmartebiT: taqsir nehādan be garden-e kasi – sityvasityviT:<br />
‘sxvis kiserze danaSaulis akideba’ (nehādan – dadeba), struqturulad da<br />
177