issues of linguistics - Tbilisi State University
issues of linguistics - Tbilisi State University
issues of linguistics - Tbilisi State University
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
(qona-yola), semantikur jgufTan erTad, ganekuTvneba formalurad gramatikuli<br />
posesiurobis did saerTo jgufs. agensuri akuzativi afeqtur<br />
da posesiur (qona-yolis) akuzativTan erTad erT konteqstSi unda ikiTxebodes<br />
da ganixilebodes imisTvis, rom moxdes misi adekvaturi kodifikacia.<br />
7. Soreuli obieqti, adgilianobis damateba, garegani aqtanti Oext;<br />
azrobrivad meore damateba/obieqti, ormagi akuzativis, miznis infinitivebis,<br />
obieqturi infinitivebis konebSi. es cnobili ie-uzusi Zvel sparsulSic<br />
kargadaa warmodgenili. gansakuTrebiT gamokveTilia damatebiTi<br />
anu meore obieqtis variantebi, romelsac vxvdebiT rTul zmnebSi da<br />
frazeologiur idiomebSi. esaa tipi hamaranam čartanaiy/hamaranam<br />
kartam, maθištam/xšāyaθiyam akunauš `brZolis warmoeba, meTaurad/mefed<br />
gaxdena~, aseve „cxenze Sesma, dawera, kargad moqceva, sakadrisad mizRva<br />
da sxva~. 1<br />
8. me-7 punqtSi mocemuli funqciidan gamomdinare, monawileoba miznis<br />
infinitivSi an obieqtur infinitivSi: iwarmoeba tipi paraita hamaranam<br />
zartanaiy „sabrZolvelad wasvla~ da misT.<br />
9. adverbialuri funqciebi. sxvadasxva garemoebebi, sirkonstantebi:<br />
adgilis, drois, adgilmdebareobis, mimarTulebis, distanciis, droiTi<br />
da sivrciTi cnebebi. droisa da sivrcis gamoxatvis mravali varianti.<br />
sinamdvileSi, esaa sawyisi da yvelaze mniSvnelovani, genetikurad amosavali<br />
da yvelaze qmediTi funqcia ie-akuzativisa.<br />
akuzativis ukve CamoTvlil funqciaTagan naTelia iribobieqtur, damatebiT<br />
da sirkonstantul funqciaTa siWarbe, iribaqtanturi wamyvani<br />
buneba-xasiaTi. amave dros, fenomenologiuria akuzativisTvis gramatikuli<br />
posesiurobis rigis sami ZiriTadi sintaqsur-semantikuri funqcia:<br />
posesori, eqsperienceri, ergatiuli agensi. es faqtebi TavisTavad iribi<br />
obieqtis gadaazrebis variantebad gvesaxeba. yovel da yvela SemTxvevaSi,<br />
yvela es subieqtic iribia. dasaxelebuli ZiriTadi sami rgolis garda,<br />
SesaZlebelia maT Soris gardamavali sxvadasxva leqsikuri da morfologiuri<br />
komponentebisgan Semdgari konaTa Sreebis gamoy<strong>of</strong>ac, rasac paralelebi<br />
gaaCnia indoevropuli masStabiT. Sedegad ikveTeba akuzativis damaxasiaTebel<br />
funqciaTa Semdegi rangobrivi mwkrivebi, romelic aisaxeba<br />
aqtantTa grafikul velze (ix. tabula 1).<br />
aqtantebi da sirkonstantebi, siaxlove-siSoris mixedviT, sintaqsuri<br />
da semantikuri rolebis gaTvaliswinebiT dalagebulia sqemaSi. mimarTulebiT<br />
centridan, predikatuli birTvidan (P), ikveTeba Semdegi mwyobri<br />
ormxrivi mwkrivi ori ZiriTadi sferos mimarTulebiT: S da O sferoebi<br />
(ix. agr. tab. 1):<br />
…-