issues of linguistics - Tbilisi State University
issues of linguistics - Tbilisi State University
issues of linguistics - Tbilisi State University
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
`Seni yvela aqamdisi Wiri lxinsa gaaTavne~ (naTaZe 2005:1283)<br />
`rostans eWvi Seuvida, Wmunva amiT gaaTavnis~ (naTaZe 2005:828)<br />
gaTavneba gagebulia rogorc ‘gasworeba, gaTanabreba’ (naTaZe 2005:367;<br />
caiSvili 1988:382).<br />
Tavni, saTavno, gaTavneba saerTo warmomavlobis leqsemebia, romelTa<br />
Zireul sityvasac qarTuli arsebiTi saxeli Tavi warmoadgens da maT zemoT<br />
ganxilul sparsul nasesxobasTan saerTo araferi aqvT.<br />
rodesac sityva Tavanze vmsjelobT, gverds ver avuvliT kidev erT,<br />
bgeriTi SedgenilobiT identur arsebiT saxels, romelic jer kidev Zveli<br />
aRTqmis wignebSi dasturdeba. `gana RmerTi caze maRla ar aris? Sexede<br />
varskvlavTa Tavans, ra maRalia!~ (iobi, Zveli aRTqma, Tavi 22). goderZi<br />
Coxelis leqsSi `uflis gza~ vkiTxulobT: `maradiuli ra aris,<br />
miwa Tu zecis Tavani?~ an `cota kidev da ielvebs krwanisis da metexis<br />
eklesiis Tavani~ (lado asaTiani).<br />
zemoT aRvniSneT, rom Tavani sasaubro qarTulSi damkvidrebuli gagebiT<br />
ar fiqsirdeba arc erT qarTul leqsikonSi. qegl-Si da a. neimanTan<br />
mocemuli leqsemis erTaderTi ganmartebaa ‘sxveni’. sxveni, Tavis mxriv, axsnilia,<br />
rogorc ‘adgili, sivrce saxlis Wersa da saxuravs Soris’; sabas-<br />
Tan _ ‘sarTulSi Sesanaxavi’. citirebuli magaliTebis mixedviT Zneli iqneba<br />
Tavanis dakavSireba sxvenTan. sakmaod gamWvirvaled gveCveneba moyvanil<br />
citatebSi Tavanis semantikuri datvirTva: igi Seicavs Tavis, simaRlis, kamaris,<br />
wveris gagebas. (zecis Tavi, zecis an varskvlavTa kamara – TaRi,<br />
eklesiis wveri). masala, sadac TavanSi sxveni SeiZleba moiazrebodes, am<br />
jerze ver moviZieT. Jargonis Tavani _ ‘wagebuli, gadasaxadi’ da Tavani _<br />
‘sxveni’ (Tu Tavi, wveri, bolo, kamara) warmoadgens omonimur sityvebs.<br />
Tavani, rogorc sxveni, SeiZleba ukavSirdebodes sparsul sityvas<br />
tāvāne, romelic dehxodas sparsuli enis ganmartebiTi leqsikonis mixedviT<br />
igivea, rac tābxāne an garmxāne. Tavanes sazafxulo binas eZaxian. an,<br />
igi warmoadgens nagebobas, romelsac oTaxebis ukan miaSeneben xolme da,<br />
radgan gamWoli haerisagan daculia, zamTarSi Tbilia, zafxulSi ki _<br />
grili (dehxoda 1994:5518). gorganis `vis o raminSi~ tāvāne-s gamoyenebis<br />
SemTxvevac dasturdeba. rodesac ZiZa viss raminisaTvis saniSne cecxlis<br />
danTebas avalebs, eubneba:<br />
folān tāvāne ke u rā dar gošāde ast<br />
sar-e divār-e u bar dar nehāde ast<br />
daraš begošā va pas āteš bar afruz<br />
im Tavanes, romlis karic Caketili aris,<br />
[da] misi kedlis bolo karzea dayrdnobili,<br />
sarkmeli gamouRe da Semdeg cecxli aanTe<br />
(vis o ramini 1970:215).<br />
qarTulis saTanado pasaJi Semdegnairad ikiTxeba: `ege saTabano sarkumeli<br />
erTi gavaRoT da sanTeli avanToT~ (visramiani 1988:144). saTaba-<br />
179