issues of linguistics - Tbilisi State University
issues of linguistics - Tbilisi State University
issues of linguistics - Tbilisi State University
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
(15)-Si rom aucilebelia, gansakuTrebiT im SemTxvevaSi, rodesac es<br />
CvenebiTi nacvalsaxeli, misaTiTebeli sityvis funqcias rom asrulebs,<br />
winadadebaSi ar aris warmodgenili (=topiki); maSin rodesac (16)-Si is<br />
aucilebeli ar Cans (=fokusi).<br />
amgvari gaTiSuli kiTxvebi qarTulSi _ garda (6-g) *visaa, gogo rom<br />
xvdeba? tipis konstruqciebisa, romlebic ufro dasavleT saqarTvelos<br />
dialeqtebisaTvis (guruli, imeruli) aris damaxasiaTebeli 1 da saliteraturo<br />
qarTulisaTvis naklebad misaRebia _ dadasturebulia, Tumca<br />
megrul-lazurTan SedarebiT naklebad gavrcelebuli.<br />
II. gaTiSuli kiTxvebi megrulSi<br />
megrulSi Cveulebriv kiTxviT winadadebasTan (17) erTad sakmaod gavrcelebulia<br />
gaTiSuli kiTxvebic (18):<br />
17. muSene meurki?<br />
ratom midixar?<br />
18. muSene re, meurki ni?<br />
ratom aris midixar rom<br />
ratomaa, rom midixar?<br />
(18) winadadeba aSkarad miRebulia ori Semadgenluri winadadebis gaerTianebiT:<br />
pirveli muSene re aris mTavari winadadeba fokusirebuli<br />
kiTxviTi sityviT muSene da y<strong>of</strong>na zmnis mesame piris formiT (re); meore<br />
ki daqvemdebarebulia, sadac ZiriTad zmnasTan erTad (meurki) warmodgenilia<br />
maqvemdebarebeli kavSiri ni, romelic rogorc wesi mosdevs zmnas<br />
da, ramdenadac zmna Cveulebriv winadadebis bolosaa, ketavs damokidebul<br />
winadadebas. (18)-Si, (17)-isgan gansxvavebiT, informaciulad gamokve-<br />
Tili fokusirebuli kiTxviTi sityva pragmatikulad damatebiT informaciul<br />
niuansebsac gadmogvcems: gabrazeba, gaRizianeba, gakvirveba, CaZieba,<br />
dazusteba da sxv.<br />
megruli gaTiSuli konstruqciebis morfosintaqsuri Tavisebureba<br />
aris is, rom mTavari winadadebis kiTxviTi sityva (Tu kiTxva subieqts<br />
an romelime obieqts exeba) brunvaSi imarTvis ara mTavari winadadebis<br />
y<strong>of</strong>na zmniT, aramed damokidebuli winadadebis (ZiriTadi informaciis<br />
gadmomcemi) zmniT:<br />
19. mu-su re, Waruns ni?<br />
ra-mic. aris wers rom<br />
rasaa, rom wers?<br />
20. mi-qi re, morTu ni?<br />
vin-moTx. aris movida rom<br />
vinaa, rom movida?<br />
1<br />
rogorc Cans, megrulis gavleniT, sadac amgvari modeli kanonikuria (ix. qvemoT<br />
megrulSi gaTiSuli kiTxvebis analizi).<br />
66