issues of linguistics - Tbilisi State University
issues of linguistics - Tbilisi State University
issues of linguistics - Tbilisi State University
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
vladimer lekiaSvili<br />
164<br />
enaTmecnierebis sakiTxebi _ 2011<br />
alternatiuli samyaroebi da parametrizebuli semantika<br />
_ dedac, dReSi orjer mcems.<br />
_ vina gcems?<br />
_ deda. CvenSi colebs ase veZaxiT.<br />
guram doCanaSvili, `orni aqa-iq~<br />
`hesperusi igive fosforusia~. es winadadeba, kripkes azriT, `aucileblad<br />
WeSmaritia~ (Kripke 1980:102-105). `hesperusi~ mwuxris varskvlavia,<br />
`fosforusi~ _ ciskris, orive ki _ planeta venera; `aucileblad<br />
WeSmariti~ ki mocemul konteqstSi imas niSnavs, rom ar arsebobs<br />
iseTi warmosaxviTi samyaro, sadac hesperusi da fosforusi sxvadasxva<br />
ciuri sxeulebis aRmniSvnelebi iqnebodnen, radgan sakuTari saxelebi<br />
`xisti aRmniSvnelebia~, xolo `xisti aRmniSvnelebia~ imitom, rom filos<strong>of</strong>osTa<br />
da, maT Soris, kripkes avtoritetulma intuiciam ase daadgina.<br />
am winadadebis WeSmariteba araa aprioruli (bolos da bolos, is<br />
damokidebulia mTqmelis informirebulobaze da ara mis logikur Tanmimdevrulobaze<br />
_ Tu adamianma ar icis, rom ganTiadisas da saRamos danaxuli<br />
kaSkaSa obieqtebi erTi da igive planetaa, is marTebulad ityvis,<br />
rom diliT caze fosforuss xedavs, saRamoTi _ hesperuss da arc igulisxmebs,<br />
rom hesperusi fosforusia), magram, amave dros, `xisti aRniSvnis~<br />
Teoriis mimdevrebs ver warmoudgeniaT iseTi samyaro, sadac fosforusi<br />
ar iqneboda hesperusi. Sedegad viRebT absurds, kripkes terminologiiT<br />
ki `aposteriorul da aucilebel~ WeSmaritebas. alternatiuli<br />
samyaroebis semantikaSi aucileblobis modaloba gulisxmobs mocemuli<br />
winadadebis WeSmaritebas uklebliv yvela im kontrfaqtualur samyaroSi,<br />
romelsac ki SeiZleba daukavSirdes aqtualuri samyaro (ufro gasagebad,<br />
Tumca ki arazustad _ romelic ki SeiZleba warmoidginos da<br />
SesaZleblad miiCnios aqtualur samyaroSi my<strong>of</strong>ma subieqtma da, bunebrivia,<br />
SeiZleba imasac acnobierebdes, rom es iqneba araaqtualuri, kontrfaqtualuri<br />
samyaro). am gaugebrobis `amosaxsnelad~ enis filos<strong>of</strong>osTa<br />
nawilma organzomilebiani semantika moiSvelia: misi Calmersiseuli<br />
interpretacia gulisxmobs samyaroTa or simravles _ metafizikurs<br />
da epistemurs (am ukanasknel simravleSi Semaval samyaroebs Calmersi<br />
scenarebad moixseniebs) (Chalmers 2006:81). ybadaRebuli frazac `hesperusi<br />
aris fosforusi~ metafizikuri TvalsazrisiT aucilebelia, epistemuriT<br />
ki _ araaucilebeli (aposterioruli), Sedegad, `aucilebel da<br />
imavdroulad aposteriorul~ WeSmaritebasac Tavisi adgili mieCina. magram<br />
organzomilebiani semantika mxolod am da msgavsi filos<strong>of</strong>iuri