06.05.2013 Views

issues of linguistics - Tbilisi State University

issues of linguistics - Tbilisi State University

issues of linguistics - Tbilisi State University

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

konstantuli semantikis Semcveli adverbialuri akuzativi (O/AdvAcc).<br />

calke sakiTxia windebuliani akuzativis formebi: windebuliani akuzativi<br />

metyvelebs deklinaciuri ganaxlebis cnobil ciklur simpTomebze _<br />

brunvaTa mniSvnelobis dazustebasa da renovaciaze. es windebulebia abiy,<br />

upariy, patiš, patiy, para. posesiuri blokis struqturebSi gvaqvs wind. upā<br />

da hadā (Tanaobis semantika, gadaazrebuli mflobelobis an agensur<br />

semantikaSi).<br />

sagulisxmoa agreTve birTvul aqtantTa formebis koordinirebis dazusteba<br />

garkveul predikatul-birTvul elementebTan ukanasknelTa<br />

leqsikuri semantikis gaTvaliswinebiT. iseTi zmnebi, rogoricaa pat, jad,<br />

yad, man, „mfarveloba~, `Txovna~, „Tayvaniscema~, „darCena, mocda (visime/<br />

risime)~, yuradRebas iqceven am TvalsazrisiT. CamoTvlil leqsemur bir-<br />

TvebTan iribi obieqti gamoixateba akuzativiT (OidAcc), romelic konteqsturad<br />

avlens Oid/ Od-s Soris arsebul semantikur zRvars, _ arsebiTad<br />

imy<strong>of</strong>eba am zRvarze. mag.: aita yānam jadiyāmiy Auramazdam (Dpd21),<br />

adam Auramazdam ayadaiy (Xph40-44) „am wyalobas vTxov ahuramazdas<br />

(ak.)~, „me ahuramazdas (ak.) Sevevedre~. sainteresoa zmna vart „Setrialeba,<br />

Sebruneba, piris miqceva~, romelic marTavs irib obieqts (Oid) ara<br />

akuzativSi, aramed genitivSi (OidGen): Auramazdāha ragam vartaiyaiy<br />

(DBIV44) „mswrafl zeSevaqcev pirsas Cemsas ahuramazdas: Sevtrialdebi<br />

ahuramazdasken~. 1 rTulzmnuri leqsema „ajanyeba, aRdgoma~ yuradRebas<br />

iqcevs Acc/Dat/Abl-is ekvivalenturi urTierTSenacvlebiT. mag.: Sdr.:<br />

hamiçiya abava mām/maiy/hacamā: hauvmaiy/hacamā hamiçiya abava (DBII26,<br />

DBIII79), „me amijanyda/ganmidga, ajanyda Cemgan/Cem winaaRmdeg/Cem mimarT~,<br />

avam kāra avaharda (DBII94) „mas xalxi aujanyda~. zmnuri leqsemebi<br />

„wasvla, gamgzavreba, gamarTva (gaemarTa)~ marTaven rogorc uwindebulo,<br />

ise windebulian akuzativs. Sdr.: mām/abiy mām, abiy avam, patiy avam,<br />

upariy, tara, para.. da a.S. „me, mas..~.<br />

konaTa elementebis kombinatorikisa da urTierTkoordinaciis TvalsazrisiT<br />

Zalian sainteresoa rTuli zmnebis sakiTxi Zvel sparsulSi.<br />

rTuli zmnebi Zvel sparsulSi sagangebod iqna Seswavlili (saxokia<br />

1972, 1979, 1985: 93-97, 2010a). axalsparsulis es erT-erTi wamyvani<br />

morfosintaqsuri bloki, ukve sakmaod kargad Camoyalibebuli saSualo<br />

sparsulSi, sinamdvileSi savsebiT warmoCenilia da warmosaCenia Zvel<br />

sparsulSic. morfosintaqsemebSi da zmnur sistemaSi am bloks mniSvnelovani<br />

adgili ukavia. yuradRebas iqcevs am morfosintaqsemebis Sinagani<br />

aqtantebis gaformeba da maTi sintaqsuri rolebis kvalifikacia. mag.:<br />

„mefed gaxdena (sityv. gakeTeba)~, Seicavs akuzatiur aqtants, romelsac<br />

arsebiTad garemoebiT-damatebiTi tranzitoruli funqcia akisria (daaxl.<br />

qarTuli transformativis semantika), igulisxmeba tipi xsāyaθiyam<br />

akunauš _ „mefed gaxada/dasva (sityv. gaakeTa)~. Sdr. agreTve rTuli<br />

1<br />

Zvelsparsul warweraTa Targmanebi ix.: andronikaSvili 1990; saxokia 1983, 1990,<br />

1988, 2007. 2009 I, 2009 II, 2010 I, 2010 II, 2010 III, 2011 I, 2011 II.<br />

227

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!