MİLLİ FOLKLOR 60. Sayı (Pdf)

Millî Folklor, 2003, Y›l 15, Say› 60
CC Café, Butik Center), ‘i’nin yerini ‘y’ler
(Alaska Technology Shop), ‘fl’nin yerini
‘sh’ler (Algida Shop) almaktad›r.
fiehrin tabelalar›nda isimler ço¤unlukla
Türkçe imlas›yla yaz›lm›flt›r. Fakat
Frans›zca, Almanca, ‹talyanca ve
özellikle ‹ngilizce imlalar›yla yaz›lanlar
da vard›r. Baz› iflletme isimlerinde ise
iki farkl› -özellikle Türkçe ve ‹ngilizceimla,
yani melez bir imla kullan›lm›flt›r.
Bu durum, kendi içindeki baz› çeliflkilerle
al›c›lar›n kafas›n›n kar›flmas›na yol
açmaktad›r. Çünkü al›c› ayn› kelimeyi
farkl› tabelalarda de¤iflik biçimlerde yaz›lm›fl
olarak görmekte ve kelimenin
do¤rusunun ne oldu¤u noktas›nda tereddüte
düflmektedir. Örne¤in “dokuma,
kumafl” manas›ndaki kelime “textil” fleklinde
mi, yoksa “tekstil” biçiminde mi yaz›lmal›d›r.
Çünkü tabelalarda iki yaz›m
flekli de mevcuttur. Ayr›ca al›c›, ayn› tabeladaki
kelimeleri hangi imlaya göre
okuyacak? Hepsini Türkçeye göre okusa
farkl›, ‹ngilizceye göre okusa farkl› ve
tuhaf bir durum ortaya ç›kmaktad›r. Örne¤in
“Erdemcan Rent A Car”› biz nas›l
okuyaca¤›z; “Erdemkan Rent A Kar” diye
mi, “Erdemcan Rent A Car” diye mi?
Ya da “CC Café”yi “SiSi Kafe” fleklinde
mi telaffuz etmeliyiz, yoksa “CC Cafe”
biçiminde mi? Bu tür iflletme adlar›n›n
bir k›sm›n› Türkçe, di¤er k›sm›n› ise ‹ngilizce
imlas›na göre okuyacaksak ad›n
hangi taraf›n›, nereye kadar Türkçe imlas›yla
okuyaca¤›z? Kald› ki baz› iflletme
adlar›ndaki yabanc› kelimelerin yaz›m›,
ait olduklar› dildeki orijinal imlas›yla da
örtüflmemektedir. Yani kelimenin orijinali
yaz›lmak istenirken baz› yanl›fll›klar
yap›lmaktad›r. Örne¤in “Panço Kids
Clup” ad›ndaki “clup” sözcü¤ü yanl›fl yaz›lm›flt›r.
Çünkü bu sözcü¤ün asl› ‘p’ ile
de¤il, ‘b’ iledir. Bebek k›yafet ve malzemeleri
satan bir iflletme kendine isim
olarak “Baybi Land”› seçmifl. Her halde
“bebek ülkesi, bebeklerin yeri” demek is-
tiyorlar. Ancak ‹ngilizcedeki bebek kelimesi
“baybi” fleklinde de¤il, “baby” biçimindedir.
E¤er bu kelime “Butik Deyzi
(daisy)” örne¤indeki gibi telaffuz edildi¤i
flekilde yaz›lmak istendiyse ifl yeri ismindeki
ikinci kelime “land”, neden
“le:nd” biçiminde yaz›lmad›? Ayr›ca
“baby” kelimesi, “baybi” olarak de¤il,
“beybi” fleklinde telaffuz edilmektedir.
‹flte, bütün bu kafa kar›flt›ran durumlar,
öncelikle Türkçe kelimeleri tercih etmekle
ve sadece tek bir imlay›, Türkiyede
yaflad›¤›m›za göre Türkçe imlas›n›,
kullanmakla ortadan kald›r›labilir.
‹fl yeri adlar›nda melez bir imlan›n,
yabanc› kelimelerin veya dil kurallar›n›n
kullan›lmas›, öyle tahmin ediyoruz
ki anadili sevgisizli¤inden de¤il, bilinçsizlikten
kaynaklanmaktad›r. Bu bilinçsizli¤in
nelere sebep olabilece¤i, insanlar›
hangi tehlikeli sulara sürükleyebilece-
¤i bir kere düflünülse ya da anlat›lsa san›r›z
iflletme sahipleri bu konuda daha
dikkatli/duyarl› davranacakt›r.
Zarf›n ‹çindekiler:
Yukar›da kökeni ve yap›s› hakk›nda
çeflitli bilgiler verdi¤imiz göstergelerin,
di¤er bir ifadeyle zarflar›n tafl›d›¤›
temel mesaj, “Bilginiz olsun, flunlara ihtiyac›n›z
varsa biz buraday›z.” biçimindedir.
Zarflar›n içindeki mesaj kuflkusuz,
sadece bundan ibaret de¤ildir. Bunu
besleyen örtülü veya aç›k birtak›m tâli /
ikincil mesajlar da vard›r. Bu, örtülü veya
aç›k, ikincil mesajlar›n ne oldu¤u ise
ifl yeri isimlerini hangi faktörlerin belirledi¤i
sorusunun cevab›nda gizlidir. Çocuklara
ad verilirken nas›l ki dinî, millî,
ahlakî ve ailevî birtak›m sebepler 7 etkili
oluyorsa ticarî iflletme adlar›n›n seçiminde
de buna benzer faktörler etkili olmaktad›r.
Bu çerçevede iflletme sahiplerinin
“ekmek teknesi / kap›s›” olarak gördükleri
yere, isim verirken kelimeleri
rast gele seçmediklerini, baz› faktörleri
göz önünde bulundurduklar›n› söyleye-
148 http://www.millifolklor.com