MİLLİ FOLKLOR 60. Sayı (Pdf)

nir. Âfl›klar berabere kald›klar› taktirde
ask› asarlar, muammay› çözen kazan›r.
(Günay, 1992:38)
Âfl›kl›k gelene¤inin 16. yüzy›ldan
itibaren gösterdi¤i geliflmeye paralel olarak
Kastamonu’da da bir geliflme göstermifl
olaca¤› kan›s›nday›z. Fakat, Kastamonu’nun
eski bir sancak olmas›, Candaro¤ullar›’n›n
baflkenti olmas›, Candaro¤lu
‹smail Bey’in Kastamonu ve çevresinde
sanat faaliyetlerini desteklemesi,
Kastamonu’yu flair ve bilginlerin u¤rak
yeri durumuna getirmifl olmas›na(Yücel,
1993: 47) ra¤men Kastamonu âfl›kl›k gelene¤iyle
ilgili olarak 19. yüzy›l öncesine
dair fazla bilgi edinilememesi düflündürücüdür.
Ayr›ca Kastamonu ‹l Halk Kütüphanesi’ndeki
cönk ve mecmualar›n
da bu konuda yetersiz oldu¤u belirtilmektedir.(Yücel,
1993:48) Bu durum,
araflt›r›c›lar bak›m›ndan Kastamonu’da
âfl›kl›k gelene¤inin gelifliminin takibini
güçlefltirmektedir.(Ozano¤lu, 1940: 8)
Her ne kadar 17. yüzy›l âfl›¤› Kul O¤lu’nun
Kastamonu’ya yak›n bir çevreden
oldu¤u biliniyorsa(Köprülü, 1962:122)
da, elde yeterli belgenin bulunmamas›,
ad› geçen âfl›¤›n Kastamonu âfl›kl›k gelene¤i
içinde yetiflmifl olabilece¤i görüflünü
engellemektedir.
Bu de¤erlendirmeler ›fl›¤›nda diyebiliriz
ki; Kastamonu’da, 19. yüzy›l›n yetifltirmifl
oldu¤u usta âfl›klardan Erzurumlu
Emrah ve Âfl›k Dertli’nin tesirinde
güçlü bir gelenek oluflmufl, bu gelenek
19. yüzy›lda yetifltirdi¤i usta âfl›klara
ilave olarak 20. yüzy›lda da Emrah kolunu
temsîlen Ozano¤lu, Dertli kolunu
temsîlen de Yorgans›z gibi usta âfl›klar›n
yetiflmesine vesile olmufltur. Bu alanda
yap›lacak çal›flmalar sonucunda âfl›klara
ait elde bulunan bütün cönk ve mecmualar
gün ›fl›¤›na ç›kar›ld›¤›nda, hem,
Kastamonu baflta olmak üzere ‹stanbul,
Konya, Erzurum, Kayseri, Sivas, Kars,
Adana vd. kültür merkezlerinde oluflan
gelenek gerçek biçimde ortaya konacak,
hem de derli toplu, bütüne yak›n bir âfl›k
edebiyat› külliyat›, Türk kültür ve edebiyat›na
kazand›r›lm›fl olacakt›r.
KAYNAKLAR
Millî Folklor, 2003, Y›l 15, Say› 60
ABDULKAD‹RO⁄LU(Abdulkerim), 1997, “Kemâlî
Baba ve Sofuzâde’nin Onun Bir M›sra’›n› Terbî’i”,
Türk Halk Edebiyat› ve Folklor Yaz›lar›,
Ankara, Akademi Kitabevi.
ÇET‹N(‹smet), 1986, “Hayatta Olmayan Âfl›klar›n
Günümüzde Yay›lma Alanlar› ve Erzurumlu
Emrah”, Erciyes(Ayl›k Fikir ve Sanat Dergisi),
Haziran 1986.
ESK‹(Mustafa), 1975, Kastamonulu Halk fiairi Âfl›k
Yorgans›z-Hakk› Bayraktar, Ankara.
GÜNAY(Umay), 1992, Türkiye’de Âfl›k Tarz› fiiir
Gelene¤i ve Rüya Motifi, Ankara, Akça¤ Yay›nlar›.
KARADA⁄(Metin), 1992, Karfl›laflt›rmal›-Transkripsiyonlu
Erzurumlu Emrah Divan›, Bal›kesir,
Uluda¤ Üniversitesi-Necati Bey E¤itim
Fakültesi Yay›nlar›.
KÖPRÜLÜ(M.Fuad), 1962, “Türk Edebiyat›nda
Âfl›k Tarz›n›n Menfle ve Tekâmülü”, Türk Saz
fiairleri, Ankara, Millî Kültür Yay›nlar›.
KÖPRÜLÜ(Fuad), 1986, Edebiyat Araflt›rmalar›,
Ankara, Türk Tarih Kurumu Yay›nlar›.
O⁄UZ(M.Öcal), 2001, Halk fiiirinde Tür, fiekil ve
Makam, Ankara, Akça¤ Yay›nlar›.
OZANO⁄LU(‹hsan), 1940, Âfl›k Edebiyat›, Kastamonu.
OZANO⁄LU(‹hsan), 1960, Kastamonu’nun Yetifltirdi¤i
Meflhur Adamlar: Meydânî, Kastamonu,
Do¤ru Söz Matbaas›.
SAKAO⁄LU(Saim), 1986, “Emrah’›n Türk Saz fiiiri
‹çindeki Yeri ve Yetifltirdi¤i Ustalar”, Erciyes,
9, 101(May›s 1986)
TAN(Nail), 1985, “Kastamonu Halk fiairleri”, II.
Uluslar aras› Türk Halk Edebiyat› Semineri
Bildirileri, Eskiflehir.
YAMAN(T.Mümtaz), 1935, Kastamonulu Âfl›k Kemâlî
Hayat› ve Eserleri, Kastamonu, Vilayet
Matbaas›.
YÜCEL(Neslihan), 1993, Kastamonu’da Âfl›kl›k Gelene¤i
ve Kastamonu’da Yetiflen Âfl›klar, Ankara,
Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Bas›lmam›fl Yüksek Lisans Tezi.
http://www.millifolklor.com 169