Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Millî Folklor, 2003, Y›l 15, Say› 60<br />
edilirken (27), ‹zmir yöresinde bazen gelinin,<br />
bazen de kay›nvalidenin evinde<br />
düzenlendi¤i (18) belirtilmektedir. ‹zmir<br />
gibi, kültürel de¤iflikliklerin h›zl› ve çok<br />
yönlü yafland›¤› bat› Anadolu flehirlerinden<br />
birindeki bu uygulama çeflitli törenlerde<br />
oldu¤u gibi, dü¤ünlerdeki kat› kurallar›n<br />
da yavafl yavafl de¤iflip yumuflad›¤›n›<br />
gösterirken, Denizli ilimizdeki<br />
tablo, bozulmam›fl bir gelene¤i ifade etmektedir.<br />
*Edindi¤imiz bilgilere göre ço¤u<br />
yerde duvak e¤lencesine gelen misafir,<br />
davetliler ya da akraba gelinin de evini<br />
gezerler. Meselâ Manisa-Merkez (1),<br />
Yaylada¤›-Hatay (10), Torbal›-Merkez<br />
(6,33), Zeytinköy-Denizli (7), Bursa-Merkez<br />
(13), Arasanl› Köyü-Çanakkale (15),<br />
‹zmir (18), Kemerhisar-Ni¤de (19), Küçükkale<br />
Köyü-Tire (20), Klavuzlar-Manisa<br />
(21), Bay›nd›r-‹zmir (24), Hatay-‹skenderun<br />
(25), ‹nönü-Eskiflehir (32),<br />
Tunceli (34), Demirci Köyü-Ödemifl (35),<br />
Bozkufl Köyü-Çank›r› (36), Kütahya (41),<br />
Yeniköy-Ödemifl (42), Marmaris-Merkez<br />
(43)de duva¤a gelen büyük küçük herkes<br />
özellikle genç k›zlar için bu, bir zorunluluk<br />
gibidir.<br />
Bozköy-Sancakl›-Manisa (4), Uçhisar<br />
Köyü-Nevflehir (5), fiark›flla-Sivas<br />
(8), Trabzon (9), Yavafllar Köyü-Sand›kl›-Afyon<br />
(14) ve Afyon Merkezde ise gelin<br />
evinin duvak günü gezilmesi uygun de-<br />
¤ildir. Bu sebeple duva¤a gelenler, e¤lence<br />
bittikten sonra hemen evlerine dönerler.<br />
Baz› bölgelerde duvak günü gelin<br />
evinin gezilip gezilmedi¤i konusunda ise<br />
kesin bir bilgi edinemedik. Kaynak kiflilerin<br />
unutkanl›klar›n›, derleyicilerin<br />
böyle bir soruyu unutmufl olabileceklerini<br />
veya gelene¤in giderek bozulmakta oldu¤unu<br />
gösteren bu durum Borabay-Taflova-Amasya<br />
(11), Alaflehir-Manisa (16),<br />
Ortaköy-fiark›flla-Sivas (17), Keflan-<br />
Edirne (37), Manisa-Merkez (38), Uzundere<br />
Köyü-Çayeli-Rize (39), Dirjilova Köyü-Üsküp<br />
(40)te karfl›m›za ç›kmaktad›r.<br />
Sadece Bühçe Köyü-Seydiflehir-<br />
Konya’da (2) tespit edildi¤i üzere gelin<br />
evini yengeler, sa¤d›çlar ve dürü (Köse I,<br />
ss:123-130) getirenler gezebilirler. Bir<br />
anlamda yenge veya sa¤d›çlara tan›nan<br />
bir imtiyaz olarak karfl›m›za ç›kan bu<br />
durumun ataerkil aile düzeninde erke-<br />
¤in aile reisi olmas› (Gökalp, s:305), bu<br />
sebeple k›z çocuklar› üzerindeki velayet<br />
hakk›n›n dü¤ün ile birlikte erkek taraf›na<br />
geçti¤inin kabul edilmesi ile ilgili bir<br />
husus (Gökalp s:306-307) oldu¤unu tahmin<br />
ediyoruz.<br />
*Bu konuyla ilgili bir baflka mesele<br />
de duvak gelene¤inin bölgelere göre<br />
farkl› özellikler gösterdi¤i, bir baflka ifade<br />
ile niteli¤inin her yörede de¤iflebildi-<br />
¤idir. Nitekim genellikle dü¤ünün ertesi<br />
günü tertip edilen bu tören, derleme<br />
yapt›¤›m›z bölgelerin ekseriyetinde yemekli<br />
ve e¤lenceli bir gelenek olarak<br />
karfl›m›za ç›kmaktad›r. Meselâ Manisa-<br />
Merkez (1), Manisa’n›n Sancakl› ilçesine<br />
ba¤l› Bozköy (4), Torbal› (6), Zeytinköy-<br />
Denizli (7), fiark›flla-Sivas (8), Trabzon<br />
(9), Yaylada¤›-Hatay (10), Küçükkale<br />
Köyü-Tire (20), Klavuzlar Köyü-Demirci-Manisa<br />
(21), Afyon-Merkez (22), Tarsus<br />
(29), Mardin (32), Uzundere Köyü-<br />
Çayeli-Rize (39), Yeniceköy-Ödemifl<br />
(42)te duvak için gelenlere hem yemek<br />
ikram edilir hem de e¤lendirilirler.<br />
Baz› yörelerde ise duvak, yemeksiz<br />
bir e¤lence olarak uygulanmaktad›r. Bu<br />
sebeple duva¤a gelen davetliler o gün gelinin<br />
flerefine tertip edilen bu törende, o<br />
yöreye has çalg›lar eflli¤inde sadece çal›p<br />
söylerler ve oynarlar: Bursa (13), Yavafllar<br />
Köyü-Sand›kl›-Afyon (4) Arasanl› Köyü-Ezine-Çanakkale<br />
(15), Bay›nd›r-‹z-<br />
96 http://www.millifolklor.com