26.02.2013 Views

MİLLİ FOLKLOR 60. Sayı (Pdf)

MİLLİ FOLKLOR 60. Sayı (Pdf)

MİLLİ FOLKLOR 60. Sayı (Pdf)

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Millî Folklor, 2003, Y›l 15, Say› 60<br />

edilirken (27), ‹zmir yöresinde bazen gelinin,<br />

bazen de kay›nvalidenin evinde<br />

düzenlendi¤i (18) belirtilmektedir. ‹zmir<br />

gibi, kültürel de¤iflikliklerin h›zl› ve çok<br />

yönlü yafland›¤› bat› Anadolu flehirlerinden<br />

birindeki bu uygulama çeflitli törenlerde<br />

oldu¤u gibi, dü¤ünlerdeki kat› kurallar›n<br />

da yavafl yavafl de¤iflip yumuflad›¤›n›<br />

gösterirken, Denizli ilimizdeki<br />

tablo, bozulmam›fl bir gelene¤i ifade etmektedir.<br />

*Edindi¤imiz bilgilere göre ço¤u<br />

yerde duvak e¤lencesine gelen misafir,<br />

davetliler ya da akraba gelinin de evini<br />

gezerler. Meselâ Manisa-Merkez (1),<br />

Yaylada¤›-Hatay (10), Torbal›-Merkez<br />

(6,33), Zeytinköy-Denizli (7), Bursa-Merkez<br />

(13), Arasanl› Köyü-Çanakkale (15),<br />

‹zmir (18), Kemerhisar-Ni¤de (19), Küçükkale<br />

Köyü-Tire (20), Klavuzlar-Manisa<br />

(21), Bay›nd›r-‹zmir (24), Hatay-‹skenderun<br />

(25), ‹nönü-Eskiflehir (32),<br />

Tunceli (34), Demirci Köyü-Ödemifl (35),<br />

Bozkufl Köyü-Çank›r› (36), Kütahya (41),<br />

Yeniköy-Ödemifl (42), Marmaris-Merkez<br />

(43)de duva¤a gelen büyük küçük herkes<br />

özellikle genç k›zlar için bu, bir zorunluluk<br />

gibidir.<br />

Bozköy-Sancakl›-Manisa (4), Uçhisar<br />

Köyü-Nevflehir (5), fiark›flla-Sivas<br />

(8), Trabzon (9), Yavafllar Köyü-Sand›kl›-Afyon<br />

(14) ve Afyon Merkezde ise gelin<br />

evinin duvak günü gezilmesi uygun de-<br />

¤ildir. Bu sebeple duva¤a gelenler, e¤lence<br />

bittikten sonra hemen evlerine dönerler.<br />

Baz› bölgelerde duvak günü gelin<br />

evinin gezilip gezilmedi¤i konusunda ise<br />

kesin bir bilgi edinemedik. Kaynak kiflilerin<br />

unutkanl›klar›n›, derleyicilerin<br />

böyle bir soruyu unutmufl olabileceklerini<br />

veya gelene¤in giderek bozulmakta oldu¤unu<br />

gösteren bu durum Borabay-Taflova-Amasya<br />

(11), Alaflehir-Manisa (16),<br />

Ortaköy-fiark›flla-Sivas (17), Keflan-<br />

Edirne (37), Manisa-Merkez (38), Uzundere<br />

Köyü-Çayeli-Rize (39), Dirjilova Köyü-Üsküp<br />

(40)te karfl›m›za ç›kmaktad›r.<br />

Sadece Bühçe Köyü-Seydiflehir-<br />

Konya’da (2) tespit edildi¤i üzere gelin<br />

evini yengeler, sa¤d›çlar ve dürü (Köse I,<br />

ss:123-130) getirenler gezebilirler. Bir<br />

anlamda yenge veya sa¤d›çlara tan›nan<br />

bir imtiyaz olarak karfl›m›za ç›kan bu<br />

durumun ataerkil aile düzeninde erke-<br />

¤in aile reisi olmas› (Gökalp, s:305), bu<br />

sebeple k›z çocuklar› üzerindeki velayet<br />

hakk›n›n dü¤ün ile birlikte erkek taraf›na<br />

geçti¤inin kabul edilmesi ile ilgili bir<br />

husus (Gökalp s:306-307) oldu¤unu tahmin<br />

ediyoruz.<br />

*Bu konuyla ilgili bir baflka mesele<br />

de duvak gelene¤inin bölgelere göre<br />

farkl› özellikler gösterdi¤i, bir baflka ifade<br />

ile niteli¤inin her yörede de¤iflebildi-<br />

¤idir. Nitekim genellikle dü¤ünün ertesi<br />

günü tertip edilen bu tören, derleme<br />

yapt›¤›m›z bölgelerin ekseriyetinde yemekli<br />

ve e¤lenceli bir gelenek olarak<br />

karfl›m›za ç›kmaktad›r. Meselâ Manisa-<br />

Merkez (1), Manisa’n›n Sancakl› ilçesine<br />

ba¤l› Bozköy (4), Torbal› (6), Zeytinköy-<br />

Denizli (7), fiark›flla-Sivas (8), Trabzon<br />

(9), Yaylada¤›-Hatay (10), Küçükkale<br />

Köyü-Tire (20), Klavuzlar Köyü-Demirci-Manisa<br />

(21), Afyon-Merkez (22), Tarsus<br />

(29), Mardin (32), Uzundere Köyü-<br />

Çayeli-Rize (39), Yeniceköy-Ödemifl<br />

(42)te duvak için gelenlere hem yemek<br />

ikram edilir hem de e¤lendirilirler.<br />

Baz› yörelerde ise duvak, yemeksiz<br />

bir e¤lence olarak uygulanmaktad›r. Bu<br />

sebeple duva¤a gelen davetliler o gün gelinin<br />

flerefine tertip edilen bu törende, o<br />

yöreye has çalg›lar eflli¤inde sadece çal›p<br />

söylerler ve oynarlar: Bursa (13), Yavafllar<br />

Köyü-Sand›kl›-Afyon (4) Arasanl› Köyü-Ezine-Çanakkale<br />

(15), Bay›nd›r-‹z-<br />

96 http://www.millifolklor.com

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!