MİLLİ FOLKLOR 60. Sayı (Pdf)

Millî Folklor, 2003, Y›l 15, Say› 60
Ekim 2001’de yap›lan 31. Genel Konferans’ta
somut olmayan kültürel miras›n
uluslar aras› bir sözleflme ile düzenlenmesi
kararlaflt›r›lm›fl ve Genel Direktör,
Ekim 2003’te yap›lacak olan 32. Genel
Konferans’a rapor sunmaya ça¤›r›lm›flt›r.
Belirlenen bu takvim çerçevesinde
çal›flmalar›na h›z veren UNESCO, 22-24
Ocak 2002 tarihlerinde Rio de Janerio’da
bir uzmanlar toplant›s› düzenlemifl ve Torino’da
yap›lan tan›m, yeniden benimsenmifltir.
Bu toplant›da Eylül 2001 tarihinde
‹spanya’n›n Elche flehrinde yap›lan “‹nsanl›¤›n
Somut Olmayan Miras› Baflyap›t
‹lan›” program›nda kullan›lan ölçütlerden
(ki bu ölçütler UNESCO taraf›nda yay›mlanan
“aday dosyalar›n›n haz›rlanma rehberi”inde
belirlenmifltir.) ilham al›nabilece¤i
vurgulanm›flt›r. (Jüri taraf›ndan belirlenen
19 ülkenin 19 sunumunu içine
alan bu eserlerle ilgili kitapç›k, UNESCO
taraf›ndan “Patrimoine oral et immatériel
de l’humanité” (‹nsanl›¤›n Somut Olmayan
ve Sözlü Miras›) ad›yla yay›mlanm›fl
ve baflyap›t ilanlar›n›n iki y›lda bir yap›lmas›
öngörülmüfltür. (Somut Olmayan
Kültürel Miras›n Korunmas› Sözleflmesinin
31. maddesiyle bu uygulama durdurulmaktad›r.)
20-22 Mart 2002 tarihlerinde UNES-
CO’nun Merkezi Paris’te ilk yaz›m grubu
toplant›s› yap›lm›flt›r. Bu toplant›da faaliyet
alan›n› tan›mlamaya yönelik bir taslak
oluflturulmufltur. Haz›rlanan ön tasla-
¤›n 1972 Dünya Kültürel Miras Sözleflmesi’ne
benzemesi, uzmanlar›n elefltirilerine
nedeni olmufl ve üzerinde daha fazla çal›fl›lmas›
gerekti¤i vurgulanm›flt›r.
UNESCO’nun May›s 2002’de yap›lan
164. toplant›s›nda, konunun son derece
karmafl›k oldu¤u üye ülkelerce dile getirilmifl,
taslak sözleflmenin imza tarihinin
2003 yerine 2005 olmas› gerekti¤i vurgulanarak
verilen bir kararla Genel Direktör,
Eylül 2002’de hükümetler aras› toplant›
düzenlemeye davet edilmifltir.
10-12 Haziran 2002 tarihlerinde Paris’teki
UNESCO Merkezi’nde alan›n tan›-
m› ve kavramlar›n içeriklerinin belirlenmesi
amac›yla uluslar aras› uzmanlar toplant›s›
yap›lm›fl, 13-15 Haziran 2002 tarihlerinde
yaz›m grubunun ikinci toplant›s›
gerçeklefltirilmifltir. Bu toplant›lar sonunda
ortaya ç›kan ikinci ön taslak sözleflme
metni üye ülkelere iletilmifltir. Daha sonraki
toplant›larda üye ülkeler itirazlar›n›
ve düzeltme önerilerini bu metni esas alarak
yapm›fllard›r.
Türkiye’nin ev sahipli¤i ile 16-17 Eylül
2002 tarihlerinde “ Somut Olmayan
Kültürel Miras, Kültürel Çeflitlili¤in Aynas›”
adl› 3. Kültür Bakanlar› Yuvarlak
Masa Toplant›s› ‹stanbul’da gerçeklefltirilmifl
ve UNESCO üyesi ülkelerdin Kültür
Bakanlar›n›n beklenenin üzerinde gerçekleflen
kat›l›mlar› sonunda yay›mlanan ve
UNESCO literatüründe “‹stanbul Deklarasyonu”
(Déclaration d’Istanbul) olarak
an›lan metinde sürecin hükümetler taraf›ndan
desteklendi¤i aç›klanm›flt›r.
Haziran toplant›lar›nda ortaya ç›kan
ön taslak metni ile ilgili ülkelerin de¤erlendirmeleri
ve bilimsel yaklafl›mlar› görülmek
üzere Paris’teki UNESCO Merkezi’nde
23-27 Eylül 2002 tarihlerinde ilk
kez “Somut Olmayan Kültürel Miras›n Korunmas›
Ön Taslak Sözleflme Metni Üzerine
Hükümetler Aras› Uzmanlar Toplant›s›”
yap›lm›flt›r. Bu toplant›ya Türkiye heyeti
ad›na Kültür Bakanl›¤›’ndan dönemin
Halk Kültürlerini Araflt›rma ve Gelifltirme
Genel Müdürü Seyhan Livanelio¤lu ve Ankara
Üniversitesi’nden Prof. Dr. Gürbüz
Erginer kat›lm›fllard›r. Bu toplant›yla ilgili
olarak haz›rlad›¤› raporda sözleflmenin
önemine ve metnin karmafl›kl›¤›na
vurgu yapan Prof. Dr. Erginer, Türkiye’de
konunun çeflitli uzman gruplar›nca daha
detayl› olarak ele al›nmas› gerekti¤ini vurgulam›flt›r.
Bu ilk uzmanlar toplant›s›ndan
sonra, UNESCO Türkiye Milli Komisyonu
bünyesinde “Somut Olmayan Kültürel
Miras Komitesi” kurulmufl ve sözleflmeyle
ilgili olarak Türkiye’nin görüflünün
flekillenmesinde an›lan komite önemli katk›larda
bulunmufltur.
248 http://www.millifolklor.com