You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Millî Folklor, 2003, Y›l 15, Say› 60<br />
Nevruz, H›drellez gibi ortak kutlamalar<br />
kültür köprüsünün temel yap› tafllar›d›r<br />
(Durbilmez, 2000).<br />
Türk dünyas›n›n de¤iflik bölgelerinde<br />
yap›lan araflt›rmalar sonucu, halk<br />
edebiyat› ürünlerinin baz› türleri hakk›nda<br />
oldu¤u gibi, Dede Korkut hikâyeleri<br />
konusunda da yeni bilgi ve örnekler<br />
elde edilmektedirler.<br />
Türkiye Türkleri, Türkmenistan<br />
Türkleri, Azerbaycan Türkleri ve Kazakistan<br />
Türkleri Korkut Ata’y› öz atalar›<br />
ve Dede Korkut hikâyelerini kendi tarihî<br />
miraslar› olarak kabul etmektedirler.<br />
Bu çal›flmam›zda, Dede Korkut kitab›n›n<br />
“Kitâb-› Dedem Korkut âla lisân-›<br />
tâife-i O¤uzân” adl› Dresden nüshas› ile<br />
“Hikâyet-i O¤uznâme-i Kazan Beg ve<br />
Gayri” ad›n› tafl›yan Vatikan nüshas›ndan<br />
önce ve sonra sözlü kültür gelene¤i<br />
içine dilden dile nakledilen Dede Korkut<br />
anlat›lar›ndan bahsedilecek, Korkut Ata<br />
ve Korkut Küyü konusunda Kazakistanl›<br />
bilginlerin çal›flmalar› anlat›lacak, efsaneden<br />
destana/ destandan efsaneye dönüflen<br />
anlat›lar üzerinde yapt›¤›m›z tespit<br />
ve de¤erlendirmelerimiz sunulacakt›r.<br />
I. Kazakistan’da Yap›lan Korkut<br />
Ata Konulu Çal›flmalar<br />
Kazakistan’da yap›lan Korkut Ata<br />
konulu çal›flmalar› lisansüstü tezler, kitaplar<br />
ve bildiriler/makaleler hâlinde<br />
tasnif edebiliriz. Söz konusu çal›flmalar›<br />
flu bafll›klar alt›nda incelememiz de<br />
mümkündür: a) Kitâb-› Dedem Korkut<br />
konulu çal›flmalar, b) Korkut anlat›lar›<br />
ile ilgili çal›flmalar, c) Korkut küyleri konusundaki<br />
çal›flmalar, ç) Korkut konusunda<br />
yap›lan genel çal›flmalar.<br />
Bu çal›flmalardan bir kaç›ndan k›saca<br />
söz etmekte yarar görüyoruz.<br />
a) Kitâb-› Dedem Korkut Konulu<br />
Çal›flmalar:<br />
fi.‹brayev, B. ‹skakov, A. Koñ›rat-<br />
bayev gibi Kazakistanl› bilginler Kitâb-›<br />
Dedem Korkut ile ilgili müstakil kitaplar<br />
yay›mlam›fllard›r. Bu çal›flmalar›n<br />
bir k›sm› Kazak Türkçesi, Azerbaycan<br />
Türkçesi veya Rusça olarak yay›mlanm›flt›r.<br />
Sravneniye v› sisteme hudojectvenn›h<br />
sredstv “Knigi Moyevo Dede Korkuta”,<br />
vopros› istorii literatur vostoka (=<br />
Kitâb-› Dede Korkut’un Edebî Mukayesesi<br />
ve Tarihî Edebiyat Sorunlar›) (‹brayev,<br />
1979a), Nekotor›ye aspekt› sistemnogo<br />
izuçeniya hudojestvenn›h sredstv ‘Kitabi<br />
Dedem Korkut (= Kitâb-› Dedem<br />
Korkut’un Edebî Sistem Arac› Olarak<br />
Ö¤renilmesi/ Kitâb-› Dedem Korkut’un<br />
Poetikas›) (‹brayev, 1979b) ve Kork›t Ata<br />
Kitab› (‹brayev, 1986), Kork›t Ata Kitab›,<br />
O¤›zdard›ñ Bat›rl›k J›rlar› (Koñ›ratbayev<br />
vd, 1986), Kork›t Ata Kitab› (Koñ›ratbayev<br />
vd., 1991) ve Kork›t Ata Kitab›<br />
(‹skakov, 1994) gibi belli bafll› kitaplar<br />
bu çal›flmalar içinde önemli yere sahiptir.<br />
Bunlardan, Kork›t Ata Kitab›, O¤›zdard›ñ<br />
Bat›rl›k J›rlar› adl› eser, A. Koñ›ratbayev<br />
ve M. Baydildayev taraf›ndan<br />
Rusçadan Kazak Türkçesine aktar›larak<br />
yay›mlanm›flt›r. B.‹skakov’un haz›rlad›¤›<br />
kitap ise Dede Korkut Kitab›’n›n<br />
Türkiye Türkçesinden Kazak<br />
Türkçesine aktar›m›ndan oluflmaktad›r.<br />
R. Berdibayev’in “Muram›zben Tab›skanda”<br />
bafll›kl› makalesi, Dede Korkut<br />
kitab›n›n Prof. A. Koñ›ratbayev taraf›ndan<br />
aktar›lmas› üzerine yaz›lm›flt›r<br />
(Berdibayev, 1988). Margulan’›n “Kork›t<br />
Tural› Jazbalar (=Korkut Konulu Yazmalar)”<br />
(Margulan, 1982), Süyinflaliyev’in<br />
“Kork›t Ata Kitab› Jayl›” (Süyinflaliyev,<br />
1969) vd. bafll›kl› yaz›lar› da konumuzla<br />
ilgilidir.<br />
b) Korkut Anlat›lar› ‹le ‹lgili Çal›flmalar:<br />
Jark›nbekov’un “Elim-ay” adl› kitab›<br />
(Jark›nbekov, 1987), T.Ensegenul›’n›n<br />
220 http://www.millifolklor.com
Change language