MİLLİ FOLKLOR 60. Sayı (Pdf)

Millî Folklor, 2003, Y›l 15, Say› 60
yard›m isterler. Bununla birlikte, baz›
yard›mc› ruhlar, befleriyeti koruyabilme
ya da besin olan av› koruyarak, iklimi
kontrol ederek ya da ürün yetifltirerek
kozmik düzeni sürdürebilme arzusu ile
harekete geçerler. Her iki durumda, ruhun
parças› olarak iffla olmak, onlar›n
yaln›zca güçleri de¤il arzular›, ihtiyaçlar›
ve korunmas›zl›klar›n› da a盤a ç›kar›r.
Yard›mc› ruhlar, manevi yiyecek için
ya da duman formunda maddi yiyece¤in
özü için, alkollü eter, buhar için onlar›n
manevi vücutlar›n› besleyen koku için
s›k s›k kurt gibi açt›r.
Özellikle Amerikal›larda, tütün duman›
yard›mc› ruhun özlem duydu¤u
bafll›ca fleydir, çünkü art›k onlar, insano¤lunun
sahip oldu¤u flekilde atefle sahip
de¤illerdir. Ateflin yard›m› ile tüketmek
yoluyla tütünü ve di¤er maddeleri
tinsellefltirme kapasitesi vard›r; bitkilerden
elde edilen nikotin; onun bedenini
tüketmek ya da esrik ölüm tecrübesini
yaflatmak suretiyle flaman›n tinsellefltirilmesine
yard›m eder. Ruhun yard›m›n›
kazanmak için flaman, böyle ilâhi arzular›n
anlam›na ve onun manevi yaflam›
simgeledi¤i tüketici süreçlerine aflina olmal›d›r.
Atefle hakim olmaya ek olarak manevi
tad›n bilgisiyle ruhun rahat› için yiyecek
de adarlar. fiamanik e¤itimin
amac›, kozmosu yönetirken, manevi dinamizmi
tüketmesi için do¤ufltan var
olan arzuyu a盤a ç›karmakt›r. Manevi
yard›mc›lar, sadece yiyece¤e ihtiyaç duymaz,
ama yiyece¤e benzerler, ço¤unlukla
flaman›n vücuduna girer ve orada kal›rlar
aynen besinlerin yenmesi ve insan
vücudunda depolanmas› gibi. Acemiler
kendilerini, görünür ve görünmez gerçekliklerin
tüketicileri gibi, ayr›ca veremli
süreçlerine nüfuz eden iliflkilerin
sonuçlar› olarak da görür. fiamanlar›n
bu sürece ait bilgileri ve fiziksel tecrübeleri,
onlar› flifa verici rolü için, ideal
adaylar yapar.
Bilginin ve yard›mc› ruhlar›n aktar›lmas›
ço¤unlukla bir iç organa ve bedensel
yönteme ait bir süreçtir. fiamanik
güç, acemiye ustadan geçebilir veya büyülü
maddelerin yenmesiyle, canl› olana,
mitik flamandan ya da dartlar›n sokulmas›yla,
dikenler, otlar ya da aceminin
vücudunda bafllang›çta var olan güçlerin,
hayallere nüfuz edifliyle geçebilir.
Bir yerden di¤erine esrik geçiflin ustas›,
beslenmenin kontrolü, kusma, flark› esnas›nda
nefes al›fl verifl ya da rüya veya
ekstaz esnas›nda ruhun varl›¤› gibi yollarla
kendi vücudunda yap›lan geçifllere
hakim olmal›d›r. fiaman›n vücudu arzular›
ve ifltahlar›, kozmostaki yard›msever
ya da zararl› manevi güçlerle tan›mlan›r.
Ruhlarla ilgilenen kifli olarak flaman
da, ruhun dönüflümünü ortaya ç›kararak
veremli süreçlere hakim olmal›d›r.
Dünyan›n orijiniyle ve toplumla ilgili
birçok mitik kaynakta atefl,
(ola¤anüstü s›cakl›k, bafllang›çtaki
piflirme) flaman›n, ateflin ustas›n›n yönetti¤i
birçok dönüflüm düzenini üretir.
Bu dönüflümler, ilkel ve kozmik ateflten
do¤ar, kan, adet, do¤um, büyüme ve
ölümde oldu¤u gibi ço¤alma fizyolojisini
kapsar. Kozmik ateflin harap olmas›ndan
do¤an baflka bir dönüflüm düzeni
ise, farkl› türdeki hayvanlar› ve insan lisan
guruplar›n› iliflkilendiren konuflma
ve seslerdir. Ateflin ustas› olarak flaman,
kaynayan zehir ve onlar›n çareleri ile beraber
ateflli hastal›klar› kontrol eder.
Ateflin kontrolü; sembolik eylemlerin
kontrolünü de içerir, özellikle de adaylar›n
“piflirildi¤i” ya da kuluçkan›n s›cakl›-
¤›na maruz b›rak›ld›¤› törenleri içerir.Ateflin
ustas› olan flaman, sorumlu
dönüflüm ifllemine tabi tuttu¤u için manevi
yaflam›n çekirde¤ini yakar. Simgecili¤in
merkezi ya da sosyal ünitelerin
oca¤› olan toplum guruplar›n›, insan yaflam›n›n
tamam›n› ve kozmosun kendisini
uygarlaflt›r›r. Ekstaz uzmanlar›, yar-
240 http://www.millifolklor.com