You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
TÜRK ÂfiIKLIK GELENE⁄‹ ‹Ç‹NDE KASTAMONU’NUN<br />
YER‹ VE ÖNEM‹<br />
The Importance and Place of Kastamonu in Turkish Minstrel-Poet<br />
Tradition<br />
Place et importance de Kastamonu dans la poésie populaire turque<br />
Ozanlar ya da Türkiye Türkçesi sahas›ndaki<br />
yayg›n söylenifliyle “âfl›k”lar,<br />
Türk kültürünün do¤ufl yeri olarak kabul<br />
edilen Uzak ve Orta Asya’dan Avrupa<br />
içlerine kadar uzanan co¤rafyada yer<br />
alan kültürel zincirin çelik halkalar›n›<br />
oluflturmaktad›r.<br />
Bu güçlü halka, Türk edebiyat›n›n<br />
do¤ufluyla birlikte varl›¤›n› göstermifl,<br />
Türklerin yaflad›¤› de¤iflik co¤rafyalarda,<br />
özellikle ‹slâmiyet’in Türkler taraf›ndan<br />
kabulünden önceki dönemlerde<br />
ozan, baks›(bakfl›-bahfl›), flaman, oyun,<br />
kam, tad›bey, bo(bugu) vb. (Köprülü,<br />
1986: 57) adlarla ozanl›k sistemi içindeki<br />
yerini alm›fl, baflta destanlar olmak<br />
üzere birçok türde manzum eserin ortaya<br />
ç›kmas›n› sa¤lam›flt›r. Kopuz vb. çal-<br />
Yard. Doç. Dr. Ali YAKICI *<br />
ÖZET<br />
Kastamonu, Kuzey Do¤u Anadolu’yu ‹stanbul’a ba¤layan yol üzerine yer ald›¤›ndan dolay› güçlü bir<br />
âfl›kl›k gelene¤ine sahiptir. Kastamonu âfl›kl›k gelene¤i gücünü daha çok 19. yy’da göstermifltir. Bu gelene-<br />
¤in Kastamonu’da geliflmesinde özellikle Emrah ve Dertli’nin etkisi görülmektedir.<br />
Anahtar Kelimeler: Âfl›kl›k gelene¤i, Kastamonu, Emrah, Dertli.<br />
RÉSUMÉ<br />
Comme Kastamonu est situé sur la route reliand Nord-Ouest d’Anatolien à ‹stanbul cette a une forte<br />
tradition d’achik. C’est plutôt au 19e siecle que la tradition d’achik de Kastamonu montre sa puissance. On<br />
voit surtout l’influance de Dertli et d’Emrah sur le devoloppement de cette tradition à Kastamonu.<br />
Mots-clés: la tradition d’achik, Kastamonu, Emrah, Dertli.<br />
* Gazi Üniv. Türk Dili Bölüm Baflkan›.<br />
g›lar› eflli¤inde mus›kî-fliir icra eden bu<br />
sanatç›lar, Türklerin ‹slâmiyet’i kabullerinden<br />
sonra da geleneklerini güçlü bir<br />
biçimde devam ettirmifller, âfl›k, kul, abdal,<br />
ak›n vb. adlarla, saz vb. mus›kî âletlerini<br />
de kullanarak fliirlerini icraya devam<br />
etmifllerdir. Bu icra, 13. yüzy›ldan<br />
itibaren, özellikle 16. yüzy›l bafllar›nda<br />
Türkiye sahas›nda güçlü bir edebiyat›n<br />
do¤mas›na vesile olmufl, Âfl›k Edebiyat›<br />
olarak adland›r›lan bu edebiyat flubesi,<br />
yüzy›llar içinde yetifltirdi¤i güçlü temsilcileri<br />
ve bu temsilcilerin ortaya koydu¤u<br />
büyük bir bölümü yaz›ya bile aktar›lamam›fl<br />
binlerce eserle müstakil olarak<br />
Türk edebiyat› içindeki yerini alm›flt›r.(Köprülü,<br />
1962: 7-49) Ayr›ca sanatç›lar›<br />
ve dinleyici-okuyucu çevresiyle bir-<br />
http://www.millifolklor.com 165
Change language