Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Millî Folklor, 2003, Y›l 15, Say› 60<br />
mektedir. De¤iflme her zaman iki flekilde<br />
meydana gelir. Toplum taraf›ndan benimsenen,<br />
toplu yaflam› kolaylaflt›r›rken<br />
toplumun yarat›p benimsedi¤i di¤er unsurlarla<br />
çat›flmayacak flekilde meydana<br />
gelen de¤iflme olumludur ve olumlu de-<br />
¤iflme, her zaman “geliflme” kavram› ile<br />
ifade edilir. Toplumsal de¤erlerle uyuflmayan<br />
veya sürekli bir çat›flma arz eden<br />
nitelikteki bir de¤iflme ise “bozulma” veya<br />
“dejenerasyon” kavramlar› ile ifade<br />
edilir.<br />
Geleneksel olan›n içinde bireysel<br />
yarat›c›l›k ve bireysel yarat›c›l›¤›n getirdi¤i<br />
bir de¤iflme ve de¤iflmenin de getirdi¤i<br />
bir geliflme az veya çok mutlaka vard›r<br />
ve olacakt›r.<br />
Sunumla ilgili sorunlardan ilki, ne<br />
amaçla sunum yap›laca¤›d›r demifltik.<br />
Sunum temelde ekonomik, turistik ve<br />
tan›t›m amaçl› olabilir. Temsil gücü olan<br />
bir halk bilgisi ürününün ekonomik de-<br />
¤eri zaten vard›r ve böylesi bir yaratma<br />
içerik ve ifllevi bak›m›ndan en az›ndan<br />
kendi toplumu içinde bir ekonomik de¤ere<br />
mutlaka sahiptir. Ekonomik de¤erin<br />
artt›r›lmas› noktas›nda turistik amaç ön<br />
plana ç›kmakta, çünkü yerel veya ulusal<br />
bir halk bilgisi ürününün evrensel boyuta<br />
ç›kmas› veya ç›kart›lmas› söz konusu<br />
edilmektedir. Turistik amac›n gerçeklefltirilmesinde<br />
ise tan›t›m ve sunum önem<br />
kazanmaktad›r.<br />
Sunumun bir baflka amac› ise; bir<br />
toplumun kendi kültürel kimli¤ini korumaya<br />
yönelik olarak kendi ürünlerine<br />
sahip ç›kmas›n› sa¤lamakt›r. Sunumu<br />
yap›lmayan halk bilgisi ürünleri dar bir<br />
yerel alanda kalacak ve baflka bölge ve<br />
hatta baflka toplumlardan gelen sunumlar›n<br />
etkisiyle azal›p kaybolacak; yani<br />
baflka toplumlar›n ürünleri onlar›n yerini<br />
alacakt›r.<br />
‹ster ekonomik ve buna ba¤l› olarak<br />
turistik ve tan›t›m amaçl› olsun, isterse<br />
kendi kimlik ve benli¤ini korumaya yö-<br />
nelik olsun halk bilgisi ürünlerinin sunum<br />
ve tan›t›m›n› mutlaka yapmak gerekmektedir.<br />
Bu sunum ve tan›t›m› yaparken<br />
gelifligüzel veya bilinçsiz bir yaklafl›m<br />
son derece etkisiz kalaca¤› gibi,<br />
baz› olumsuz etkileri de olacakt›r. Etkili<br />
bir sunum yapabilmek için halk bilgisi<br />
ürünlerinin tan›t›m›nda halk bilimi e¤itimi<br />
alm›fl, uzman kiflilerden yararlanmak<br />
gerekmektedir.<br />
Bugün pek çok ülkenin görsel ve<br />
iflitsel medya organlar›nda halk bilgisi<br />
ürünlerine ve bunlar›n tan›t›m›na yer<br />
verilmekte, ancak bu sunum ve tan›t›mlarda<br />
konunun uzman› olmayan kifliler<br />
taraf›ndan bilinçsiz bir sunum yap›lmaktad›r.<br />
Bunun bir sonucu olarak, bazen<br />
insanlar sahip olduklar› ve yaratt›klar›<br />
halk bilgisi ürünlerinden dolay›<br />
utanç duyacak hale getirilmekte, bazen<br />
de bir ürün gereksiz abart›larla, lay›k olmad›¤›<br />
halde, üstün bir de¤er olarak sunulmaktad›r.<br />
Örne¤in; bir kahvehanede<br />
saz çal›p fliir söyleyen ve hikâye anlatan<br />
âfl›klarla ilgili çok az sunum yap›l›p, bu<br />
alandaki ürünler de¤ersiz gibi gösterilirken;<br />
Türk kültüründen kaynaklanmayan,<br />
ancak günümüzde çok fazla sunumu<br />
yap›lan ve âdeta Türk kültürüyle,<br />
Türk insan›yla özdefllefltirilen göbek<br />
dans› ise, afl›r› derecede abart›larak sunulmaktad›r.<br />
Medya organlar› bu konuda<br />
yeterince hassas davranmak zorundad›r.<br />
Bir halk bilgisi ürününün tan›t›m<br />
ve sunumunu yaparken mutlaka halk<br />
bilgisi uzmanlar›ndan yararlanmalar›<br />
gerekmektedir.<br />
Sadece medya organlar› de¤il, müzelerimiz<br />
gibi devlet kurumlar› ve özel<br />
kurum ve kurulufllar taraf›ndan yap›lan<br />
sunumlar da yetersiz kalmaktad›r. Bugün<br />
hemen her flehirde bir tane bulunan<br />
ve ad› “Etnografya Müzesi” olan sergi salonlar›ndaki<br />
eflyalara bakt›¤›m›zda, hepsi<br />
eski olan eflyalar yetersiz aç›klamalarla<br />
sergilenmektedir. Her fleyden önce bu<br />
76 http://www.millifolklor.com
Change language