slâm ahlâkı

de bulunan mahlûkları düşünerek ibret alanları sever. Hadîs-i şerîfde,(Tefekkür gibi kıymetli ibâdet yokdur) ve (Bir an tefekkür,altmış sene ibâdetden dahâ hayrlıdır) buyuruldu. İmâm-ı Gazâlîninfârisî (Kimyâ-i Se’âdet) kitâbında tefekkür uzun yazılıdır.MÜSLİMÂNA BEDDÜÂ34 - Hadîs-i şerîfde, (Kendinize, evlâdınıza, kötü düâ etmeyiniz.Allahın kaderine râzı olunuz. Ni’metlerini artdırması için düâ ediniz)ve (Ananın, babanın çocuğuna olan ve mazlûmun, zâlime olanbeddüâları, red olunmaz) buyuruldu. Bir müslimânın kâfir olmasıiçin düâ edenin kendisi kâfir olur. Bir zâlimin, kâfir olarak ölerek,sonsuz azâb çekmesini istemek, küfr olmaz. Mûsâ aleyhisselâmınböyle düâ etdiği, Kur’ân-ı kerîmde bildirilmişdir. İmâm-ı a’zamEbû Hanîfe “rahime-hullahü teâlâ”, başkasının kâfir olmasını istemek,küfr olur buyurdu. Zâlimden başkasına beddüâ etmek harâmdır.Zâlime, zulmü kadar beddüâ etmek câiz olur. Câiz olanbirşeyin mikdârı, özrün mikdârı kadar olur. Zâlime de beddüâ etmemek,sabr etmek ve hattâ, afv etmek dahâ iyidir. Zimmîye veherhangi bir kâfire, Allah ömr versin demek, câiz değildir. Müslimânolması için veyâ cizye vererek müslimânların kuvvetlenmesiiçin, böyle düâ etmek, câiz olur. Kâfire saygı ile selâm veren, kâfirolur. Kâfire saygı bildiren bir söz söylemek, meselâ üstâdım demek,küfr olur.MÜSLİMÂNA KÖTÜ İSM TAKMAK35 - Müslimâna kötü ism takmak veyâ başkasının takdığı kötüismi söylemek câiz değildir. Soy adı ve nâm-ı müsteâr koymak câizdir.Sıddîk Gümüş, Hüseyn Hilmi Işıkın “rahmetullahi aleyh”nâm-ı müsteârıdır. Hadîs-i şerîfde, (Kötü ismi olan, bunu güzel ismeçevirsin!) buyuruldu. Meselâ, Âsıye ismini, Cemîle yapmalıdır.Müslimâna güzel ism takmak câizdir. Çocuğuna, övücü ism koymamalıdır.Meselâ Reşîd, Emîn ismini vermemelidir. Muhyiddîn,Nûrüddîn gibi ismler de, yalan ve bid’at olur. Fâsıkları, câhilleri,mürtedleri böyle ismlerle çağırmak mekrûhdur. Çünki, bunlar,medh edici, övücü ismlerdir. Mecâz olarak da, söylenemezler.Kendi çocuklarına, bu ismleri tefe’ül ederek, uğurlu olmak içinkoymak, câiz olur denilmişdir. Sâlih oldukları meşhûr olan âlimleribu ismler ile zikr etmek câiz ve fâidelidir.[İbni Âbidîn “rahime-hullahü teâlâ”, beşinci cildde buyuruyorki, çocuğa konulacak ismler arasında en efdal olanı, Abdüllah,sonra Abdürrahmân, sonra Muhammed, sonra Ahmed, dahâsonra İbrâhîmdir. Allahü teâlânın ismlerinden olan Alî, Reşîd,Azîz gibi ismleri de koymak câizdir. Fekat, bu ismleri söylerken– 107 –