slâm ahlâkı

lâm) ismindeki kitâbında, (Tuhfet-ül-arab-i vel-acem) risâlesindenalarak, fârisî dil ile diyor ki, müslimânların müctehidleri taklîdetmeleri vâcibdir. Çünki, Nahl sûresinin kırküçüncü ve Enbiyâsûresinin yedinci âyetlerinde meâlen, (Âlimlere sorup öğreniniz!)ve Tevbe sûresinin yüzüncü âyetinde meâlen, (İlk Muhâcirlerdenve Ensârdan ve bunlara tâbi’ olanlardan Allah râzıdır) buyurulmuşdur.Bu âyetler taklîd etmeği emr buyurmakdadır.Mu’âz bin Cebel “radıyallahü teâlâ anh” Yemene hâkim olunca,(Kitâbda ve hadîs-i şerîflerde bulamadığım zemân, ictihâd eder,anladığıma göre emr ederim) dedi. Resûlullah “sallallahü teâlâaleyhi ve sellem” da, bu cevâbı beğenerek, Allahü teâlâya hamdeyledi. Mısrdaki mâlikî âlimlerinden Ahmed Şihâbüddîn Karâfî“rahime-hullahü teâlâ”, 684 [m. 1285] de vefât etmişdir. Bu büyükâlimin (Yeni müslimân olanın, dilediği bir âlimi taklîd etmesi lâzımolduğunda icmâ’ hâsıl olmuşdur) dediğini, Celâlüddîn-i Süyûtî“rahime-hullahü teâlâ” (Cezîl-ül-mevâhib) kitâbında bildirmekdedir.Hadîs imâmının sahîh dediği bir hadîse müslimânlarınsahîh demeleri câiz olduğu gibi, fıkh imâmının sahîh dediği birhükme sahîh demeleri de câiz olur. Nisâ sûresinin ellisekizinciâyetinde meâlen, (Uyuşamadığınız din işlerinde kitâba ve sünnetemürâceat edin!) buyurulmuşdur. Bu emr, müctehid olan âlimeemrdir. İbni Hazmın ve dinde reformcuların (Diri veyâ ölü, hiçkimseyi taklîd halâl değildir. Herkesin ictihâd etmesi lâzımdır)sözlerinin kıymeti yokdur. Çünki, bunlar Ehl-i sünnet değildir.[İbni Hazmın mezhebsiz olduğu, sapık olduğu (Eşedd-ül-cihâd)kitâbımızın sonunda yazılıdır.] Müftînin müctehid olması vâcibdir.Mutlak müctehid olmıyan müftînin fetvâ vermesi harâmdır.Bunun, müctehidlerin fetvâlarını nakl etmesi câizdir. Müctehidolmıyan müftîden yeni bir fetvâ istemek câiz değildir. (Kifâye)deoruc bahsinde diyor ki, (Müctehid olmıyanın, işitdiği bir hadîseuyması câiz değildir. Bu hadîs, mensûh veyâ te’vîlli olabilir. Fetvâböyle değildir. (Takrîr)de de böyle yazılıdır.) (Tuhfe)den tercemetemâm oldu.]Hıkdın sebeblerinden biri, gadabdır. Gadab eden, kızan kimse,intikam alamayınca, gadabı, hıkd hâlini alır. Gadab, kanın hareketininartmasından [tansiyonun artmasından], meydâna gelir. Allahiçin gadaba gelmek, iyidir. Dîne olan gayretindendir.Resûlullah, gündüz olurdu sâim,Gece de, nemâza olurdu kâim.Ümmet isen, ol Müctebâya,Sünnete, mekrûha dikkat et dâim.– 81 – İslâm Ahlâkı - F:6