slâm ahlâkı

meyveler hâsıl olmakdadır. Kâinâtın, varlıkların en üstünü olanMuhammed aleyhisselâmın yeri toprakdır.Hadîs-i şerîflerde, (Allahü teâlâ buyuruyor ki, kibriyâ, üstünlükve azamet bana mahsûsdur. Bu ikisinde bana ortak olanı Cehennemeatarım, hiç acımam) ve (Kalbinde zerre kadar kibr olanCennete girmeyecekdir) buyurdukda, güzel elbise giymeği ve temizna’lın kullanmağı seven kimse, böyle midir? denildi. Cevâbında,(Allahü teâlâ cemîldir. Cemâl sâhiblerini sever) buyurdu.[Çirkin, iğrenç olmamak için, çirkinlikle meşhûr olmamak için yapılantemizliğe, güzelliğe, cemâl sâhibi olmak denir. İhtiyâc eşyâsını,hoş ve sevimli görünecek şeklde kullanmak, cemâl olur. Süslenmek,güzel görünerek, başkasına üstünlük sağlamak için, bedeninde,elbisesinde, eşyâsında yapılan değişikliklere zînet denir.Bedenini, sıhhatini, şerefini, değerini korumak için ihtiyâc olunandanfazla şeylerdir. Erkeklerin her yerde, kadınların ise, yabancıerkeklerin yanında, zînet eşyâsı kullanmaları câiz değildir.]Allahü teâlânın her işi güzeldir. Ahlâkı güzel olanları sever. Buhadîs-i şerîf, kibr sâhiblerinin, diğer günâh işliyenler gibi, azâbsızhemen Cennete giremiyeceklerini bildirmekdedir. Cennete girmeyenleringidecekleri yer Cehennemdir. Çünki, âhıretde bu ikisindenbaşka gidecek yer yokdur. Zerre kadar îmânı olan, Cehennemdesonsuz kalmayacak, Cennete gidecekdir. Büyük günâh işleyipde tevbe etmeyen, şefâ’ate, afva kavuşmayan mü’min, Cehennemde,günâhlarının karşılığı olan azâbları çekdikden sonra,çıkarılacak, Cennete sokulacakdır. Cennete giren, Cennetden hiççıkmayacakdır. Hadîs-i şerîfde, (Kibri ve hıyâneti ve kul borcuolmayan mü’min, hesâbsız Cennete girecekdir) ve (Kul hakkı,mü’minin aybı, kusûrudur) buyuruldu. Nafaka için ödünç almakve mâlı olunca, hemen ödemek lâzımdır. Yukardaki hadîs-i şerîfde,ihtiyâc olmadan alınan ve malı olunca ödenmeyen ve harâmyollarla alınan borc ve zevcesine olan mehr borcu ve dinbilgisi öğretmek borcu bildirilmekdedir. Resûlullah “sallallahüteâlâ aleyhi ve sellem” vefât edeceği zemân, (Yâ Alî! Filân yehûdîyeborcum vardır. Onu öde!) buyurdu. Yehûdîden ödünçarpa almışdı. Ödenmesi için vasıyyet buyurdu. Yehûdî âlimlerininbüyüklerinden iken, Resûlullah ile “sallallahü aleyhi ve sellem”bir kerre konuşmakla, hak Peygamber olduğunu anlayarakîmâna gelen Abdüllah bin Selâm “radıyallahü teâlâ anh”, sırtındaodun demeti taşıyordu. Bunu görenler, o kadar çok mâlın, paranvar iken, niçin bu zahmeti çekiyorsun dediklerinde, nefsimikibrden kurtarmak için dedi. Zenginin, hammâl ücreti vermemekiçin, mâlını kendi götürmesi, tezellüldür, aşağılıkdır. Sünne-– 50 –