slâm ahlâkı

altından tel ile dişleri bağlamasına câiz dediği yazılıdır. Diş kaplatmakyazılı değildir. Bunu, İzmirli İsmâ’îl Hakkı eklemişdir. Sonradanortaya çıkan mason din adamları, mezhebsizler, sapıklar, müslimânlarıaldatmak, bölücülük yapmak için, her hîleye başvurdular.Yanlış, bozuk şeyler yazdılar.İmâm-ı Muhammed “rahime-hullahü teâlâ”, sallanan dişin gümüşlebağlanacağı gibi, altın tel ile de bağlanabileceğini bildirmişdir.Altın ile kaplamak, doldurmak câiz olur dememişdir. Bunlarıİsmâ’îl Hakkı gibiler, kendileri eklemişlerdir.İzmirli İsmâ’îl Hakkının yukarıdaki yanlış ve hiyleli yazısına, ozemânki müftiler ve kıymetli din adamları cevâb vermişler, hakîkatiortaya koymuşlardır. Bu değerli âlimlerden birisi, Bolvadinlimüderris Yûnüs-zâde Ahmed Vehbî efendidir “rahime-hullahüteâlâ”. Geniş din bilgisi olan bu zât, diş oyuğunu doldurtmuş olanıngusl abdestinin sahîh olmıyacağında, âlimlerin sözbirliği olduğunuisbât etmişdir.(Sebîl-ür-reşâd) mecmû’ası, İzmirlinin yazısının derme-çatma,hiyleli olduğunu anlamış olacak ki, (Mecmû’a-i Cedîde) ismindekifetvâ kitâbının 1329 [m. 1911] târîhli ikinci baskısındaki (Gusl câizolur) fetvâsını da vesîka olarak eklemeği lüzûm görmüşdür. Hâlbuki,bu fetvâ, bu kitâbın 1299 târîhli birinci baskısında yokdur.İkinci baskıya, ittihâdcıların şeyh-ül-islâmı Mûsâ Kâzım tarafındansokulmuşdur. Sebîl-ür-reşâd mecmû’ası, bir reformcunun yazısınıbir masonun yazısı ile isbâta kalkışmışdır. Hiçbir fıkh âlimi, dişkaplatmağa, dolgu yapdırmağa zarûret dememişdir. Bunu yalnızmason olan din adamları ve dinde reformcular, mezhebsizler vevehhâbî sapıklarına satılmış veyâ aldanmış olan din câhilleri söylemekdeve yazmakdadırlar.Ahmed Tahtâvî “rahime-hullahü teâlâ”, (Merâk-ıl-felâh) hâşiyesindediyor ki, (Başka mezheblerdeki bir imâma uymanın sahîholması için, uyanın mezhebine göre, nemâzı bozan birşeyinimâmda bulunmaması, eğer varsa, uyanın bunu bilmemesi lâzımdır.Güvenilen kavl budur. İkinci kavle göre, imâmın kendi mezhebinegöre, nemâzı sahîh olursa, uyanın mezhebine göre sahîholmadığı görülse bile, buna uyması sahîh olur). İbni Âbidînde deböyle yazılıdır. Tahtâvînin ve İbni Âbidînin “rahime-hümullahüteâlâ” bu sözlerinden anlaşılıyor ki, kaplaması veyâ dolgusu olmıyanhanefînin, kaplaması veyâ dolgusu olan imâma uymasınınsahîh olup olmaması üzerinde, âlimlerin iki ayrı kavlleri vardır:Birinci kavle göre, kaplaması, dolgusu olmıyan hanefînin, kaplaması,dolgusu olan imâma uyması sahîh olmaz. Çünki, bu imâmınnemâzı Hanefî mezhebine göre sahîh değildir. İkinci kavle gö-– 217 –