slâm ahlâkı

ları mesh eder, yaraya mesh zarar verirse, sargı üzerine mesheder. Bu da zarar verirse, hiç mesh etmez. Başında hastalık olup,mesh zarar verirse, mesh sâkıt olur. İki elinin ve iki ayağının yıkamasıfarz olan yerleri kesik olanın yüzü de yara ise, teyemmümedemeyeceğinden abdestsiz kılar ve i’âde etmez. Yüzü sağlamise, yüzünü yıkatır. Yardımcısı yoksa, yüzünü toprağa sürer. Sağlamkimsenin bir eli nüzüllü, yaralı, kesik, çolak ise, diğer eli ileabdest alır. İki eli de böyle ise, elini, yüzünü toprağa sürer. Yaranın,çıbanın, kırığın üstüne, bunları tedâvî ve zarardan korumakiçin zarûrî olarak sarılan sargı veyâ tahta, merhem, alçı açılıp yarayıkanamaz ve mesh edilemezse, bunların yüzeylerinin ekserîsineve arada kalan sağlam cild üzerine mesh edilir. İmkân olursa,bunlar çıkarılıp yara üzerine mesh etmek ve sağlam cildi yıkamaklâzım olur. Bunların abdestli olarak sarılması ve belli müddetiyokdur. Sağlam ayağı yıkayıp diğerindeki sargıya mesh câizdir.Yara iyi olmadan, üzerindeki şey düşerse, abdest bozulmaz.Mesh etdikden sonra, mesh olunan şey değişdirilirse de bozulmaz.Tırnak kırılır veyâ yara olursa, üzerine veyâ ayakdaki çatlağakonan merhemi kaldırmak zarar verirse, zarûret olacağından,merhemin üstü yıkanır. Yıkamak zarar verirse mesh eder. Bu dazarar verirse mesh de etmez. [Diğer üç mezhebde, böyle olduğuiçin başka mezhebi taklîde imkân yokdur.] Bu merhemin, cebîregibi olduğu, İbni Âbidînde yazılıdır. Fekat, diş dolgusu ve kaplamasıböyle değildir. Çünki, mâlikîyi veyâ şâfi’îyi taklîd mümkindir.Kendi sebeb olmıyarak aklı giden veyâ bayılan üzerinden altınemâz vakti geçerse, aklı gelinciye kadar kılamadığı nemâzlarıkazâ etmez. Hasta, îmâ ile de kılamadığı nemâzların sayısı neolursa olsun, bunların iskâtı için vasiyyet etmez. İyi olursa, hepsinikazâ eder.)İbni Âbidîn “rahmetullahi aleyh” diyor ki, (Sağlam insanın abdestuzvlarını başkasının yıkaması, mesh etmesi mekrûhdur. Bunabaşkasının abdest suyu getirmesi ve kendisi yıkarken başkasının sudökmesi câizdir. Hasta, elbisesini ve yatağını hep kirletiyorsa yâhudbunları değişdirmek meşakkatli oluyorsa, necs oldukları hâldekılar. Cebîre denilen tahtalar, flasterler, merhemler, altlarındakiyara iyi oldukdan sonra düşerlerse, abdest bozulur. Yara iyi olur,fekat üstündekiler düşmezse, zararsız kaldırılabilirlerse, abdest vegusl yine bozulur.)Allahü teâlâ, sevdiklerine, günâhlarını afv etmek için veyâCennetdeki ni’metlerini artdırmak için, derdler, hastalıklar veriyor.İbâdetleri zahmetli, sıkıntılı oluyor. Buna karşılık, dünyâ işlerinde,râhatlık, kolaylık ve rızklarına bereket veriyor. İbâdet– 239 –