slâm ahlâkı

fir olsun, bir kimsenin hakkını alıp da tevbe etmeyip onunla halâllaşmazsan,Resûlullah “sallallahü aleyhi ve sellem” sana la’neteder. Ana-babanın ve dînini öğreten hocasının meşrû’ olan emrlerineâsî olanlar da mel’ûndur. Allahü teâlânın rızâsının gayrine,meselâ falanca kimseye diyerek kurban kesenler de bu la’net halkasınadâhildirler. Kızına zinâ etdiren, çıplak gezdiren, evlâdlarınaîmânı, harâmları öğretmiyen babalar ve analar ve Allahü teâlâdanbaşkasına ibâdet ve secde edenler de mel’ûndurlar.[Abdülganî Nablüsî “rahime-hullahü teâlâ” (Hadîka)da el ileyapılan günâhları anlatırken diyor ki: (Zor ile gasb edilen ve rüşvetolarak alınan, çalınan mallara ve kendinde emânet olan malları ticâretdekullanarak elde edilen kâra ve Dâr-ül-harbde ya’nî kâfirmemleketlerine gidenin [tüccârın, seyyâhın], kâfirlerden, rızâlarıolmadan aldığı mala, (Mâl-ı habîs) denir. Bunları kullanması harâmolur. Sâhiblerine geri verilmeleri, sâhibleri bilinmiyorsa, fakîrleresadaka verilmeleri lâzım olur. Başkasının [ve yetîmin] mülkünü,ondan iznsiz kullanmak harâmdır.) Müslimân, Dâr-ül-harbdeki kâfirlerinbile mallarına, canlarına, ırzlarına dokunmaz. Nakl vâsıtalarınınücretlerini öder. Kimseye hiyânet etmez.]Peygamberimiz “aleyhisselâm” buyurdu ki: (Bir kimse, birinesu verse ve o da, ona karşı bir temennâ etse, eğilse, Allaha ortakkoşmak olur.) Yine buyurdu ki: (El kaldırarak selâm vermek veAllahdan başkasına yemîn eylemek de şirkdir.) Meselâ, (babanıncanı için) diyerek yemîn etmemelidir.[Yukarıdaki hadîs-i şerîfde, el kaldırarak selâm vermenin şirk olduğubildirildi. Hanefî mezhebinin büyük âlimleri ya’nî ictihâd makâmınayükselmiş olan âlimler buna benziyen hadîs-i şerîfleri karşılaşdırmışlar,hanefî mezhebinin üsûl ve kavâ’id-i mezhebiyyesinegöre incelemişler. Bu hadîsin mensûh olduğunu anlamışlardır.Uzakda olana, yalnız el kaldırarak selâm vermenin mekrûh olduğunu,söz ile ve el ile birlikde selâm vermenin kerâhetsiz câiz olduğunuanlamışlardır. Bunun gibi, İbni Âbidînde nemâzın mekrûhlarısonunda yazılı hadîs-i şerîfde, (Nemâzlarınızı na’lın ile kılınız. Yehûdîlerebenzemeyiniz!) buyuruldu. Hâlbuki, fıkh âlimleri, ayaklarıörtülü kılmanın sünnet, ayakları açık olarak kılmanın mekrûh olduğunubildirdiler. Yine bunlar gibi, (Hadîka)nın ikinci cildi, beşyüzseksenbirincisahîfesinde, (Saçını, sakalını siyâha boyayanlar, Cennetkokusunu bulamazlar) hadîs-i şerîfini bildirdikden sonra, âlimlerinhepsi, siyâha boyamak mekrûhdur dedi. Câiz diyenler de oldu.(Mebsût)da böyle yazılıdır. Hazret-i Osmân ve hazret-i Hüseynve Ukbe bin Âmir ve İbni Sîrîn ve Ebû Bürde ve başkaları “rahime-hümullahüteâlâ” siyâha boyarlardı diyor. (Hadîka), ikinci cild,– 527 –