slâm ahlâkı

di. Resûlullah “sallallahü aleyhi ve sellem” buna cevâb vermedi.Allahü teâlâdan vahy bekledi. Sonra, bu zât nemâz kıldı. Allahüteâlâ Hûd sûresinin yüzonbeşinci âyetini gönderdi. Bu âyet-i kerîmedemeâlen, (Günün iki tarafında ve güneş batınca nemâz kıl!İyilikler, kötülükleri elbette yok eder) buyuruldu. Günün iki tarafı,öğleden evvel ve öğleden sonra demekdir. Ya’nî sabâh, öğle veikindi nemâzlarıdır. Gündüze yakın olan gece nemâzı da, akşam veyatsı nemâzlarıdır. Bu âyet-i kerîmede, hergün beş vakt nemâzın,günâhların afv edilmelerine sebeb oldukları bildirilmekdedir. Buzât, yâ Resûlallah! Bu müjde yalnız benim için midir? Yoksa bütünümmet için midir, dedi. (Bütün ümmetim içindir) buyurdu. Buhadîs-i şerîf, iki Sahîhde de yazılıdır.4 - Enes bin Mâlik “radıyallahü anh” diyor ki, bir kimse Resûlullaha“sallallahü aleyhi ve sellem” gelip, (Had cezâsı verilecekbir günâh işledim. Bana had cezâsı vur!) dedi. Resûlullah, ne günâhişlemiş olduğunu buna sormadı. Nemâz vakti geldi. Berâberkıldık. Resûlullah “sallallahü aleyhi ve sellem” nemâzı bitirince,bu zât kalkdı ve (Yâ Resûlallah “sallallahü aleyhi ve sellem”! Ben,had cezâsı yapılacak bir günâh işledim. Allahü teâlânın kitâbındaemr olunan cezâyı bana yap!) dedi. (Sen bizimle berâber nemâzkılmadın mı?) buyurdu. Evet kıldım dedi. (Üzülme, Allahü teâlâgünâhını afv eyledi!) buyurdu. Bu hadîs-i şerîf, iki temel kitâbdayazılıdır. Bu zât, had lâzım olan büyük günâh işlediğini zan etmişdi.Nemâz kılınca afv olması, bunun küçük günâh olduğunu göstermekdedir.Yâhud had demesi, küçük günâhların karşılığı olan(Ta’zîr) cezâsı idi. İkinci sorusunda, (Had cezâsı yap!) dememeside, böyle olduğunu gösteriyor.5 - Abdüllah ibni Mes’ûd “radıyallahü anh” diyor ki, Allahü teâlânınen çok hangi ameli sevdiğini Resûlullahdan “sallallahü teâlâaleyhi ve sellem” sordum: (Vaktinde kılınan nemâz) buyurdu.Ba’zı hadîs-i şerîflerde ise, (Evvel vaktinde kılınan nemâzı çok sever)buyurulmuşdur. Ondan sonra hangisini çok sever dedim.(Anaya-babaya iyilik yapmayı) buyurdu. Bundan sonra da hangisiniçok sever dedim. (Allah yolunda cihâd etmeyi) buyurdu. Buhadîs-i şerîf de, iki Sahîh kitâbda yazılıdır. Başka bir hadîs-i şerîfde,(Amellerin en iyisi, yemek yidirmekdir) buyuruldu. Bir başkasında,(Selâm vermeyi yaymakdır.) Bir başkasında ise, (Gece, herkesuykuda iken nemâz kılmakdır) buyurulmuşdur. Başka bir hadîs-işerîfde, (En kıymetli amel, elinden ve dilinden kimsenin incinmemesidir.)Bir hadîs-i şerîfde de, (En kıymetli amel, cihâddır)buyuruldu. Bir hadîs-i şerîfde, (En kıymetli amel, hacc-ı mebrûrdur.)Ya’nî, hiç günâh işlemeden yapılan hacdır buyuruldu. (Alla-– 285 –