slâm ahlâkı

ca, fâidesini görmez.(Âhir zemânda ibâdet edenlerin çoğu din câhili olacakdır. Dinadamlarının çoğu da fâsık olacakdır) hadîs-i şerîfinde bildirilenfâsık din adamları, dünyâlık ele geçirmek için, hükûmet adamlarıarasına karışacaklardır. Süfyân-ı Sevrî “rahime-hullahü teâlâ” diyorki, Cehennemde ateşden bir vâdî vardır. Bu vâdîde, hükûmetadamları arasına karışan riyâkâr hâfızlar azâb göreceklerdir. YineSüfyân diyor ki, ilmde o kadar ilerledim ki, bir âyet-i kerîmeyeotuzüç dürlü ma’nâ veriyordum. Sultânın ziyâfetine gitdim.Yidiğim lokmaların te’sîri ile bildiklerimin hepsini unutdum.Muhammed bin Seleme “rahime-hullahü teâlâ” diyor ki, dünyâmenfe’ati için hükûmet adamlarının kapısında bekliyen bir hâfızınhâli, pislik üzerine konmuş olan sineğin hâlinden dahâ kötüdür.(Allahü teâlânın ihsân etdiği ilmi, insanlara öğretmiyen kimseye,kıyâmet günü ateşden yular bağlanacakdır) hadîs-i şerîfi, yukarıdabildirilmişdi. İlmi, ehlinden saklayan din adamları böyle olacakdır.Nisâ sûresinin, (Mallarınızı sefîhlere vermeyiniz!) meâlindekibeşinci âyet-i kerîmesi, alçaklara, münâfıklara ilm öğretmeyimen’ etmekdedir.(İslâmiyyet her tarafa yayılacakdır. Hattâ, islâm tâcirleri, ticâretiçin büyük denizlerde serbest yolculuk yapacaklar ve gâzilerinatları başka memleketlere yayılacaklardır. Sonra, hâfızlar türeyecek,benden dahâ iyi okuyan var mı? Benden dahâ çok bilen varmı? diyeceklerdir. Cehennemin odunları bunlardır) hadîs-i şerîfindenanlaşılıyor ki, riyâ ile okumaları ve tekebbür etmeleri kendileriniCehenneme sürükleyecekdir.Hadîs-i şerîfde, (Âlim olduğunu söyliyen kimse, câhildir) buyuruldu.Her sorulana cevâb veren, her gördüğünden ma’nâ çıkaranve her yerde bilgi satan kimse, câhilliğini ortaya koyar. Bilmiyorum,öğrenip de söylerim diyen kimsenin, derin âlim olduğuanlaşılır. Resûlullaha “sallallahü aleyhi ve sellem”, en kıymetliyer neresidir, denildikde, (Bilmiyorum, Rabbim bildirirse söylerim)demişdir. Bunu Cebrâîl aleyhisselâma sormuş, ondan da, aynıcevâbı almışdır. O da, Allahü teâlâya sormuş, (Mescidler)dircevâbını almışdır. A’râf sûresinin (Afv et ve ma’rûfu emr et)meâlindeki yüzdoksansekizinci âyet-i kerîmesi gelince, Cebrâîlaleyhisselâmdan bunu açıklamasını istemiş, o da, Rabbimden öğreneyim,diyerek gitmişdir. Tekrâr geldiğinde, Allahü teâlâ,(Senden uzaklaşana yaklaş! Senden esirgeyene ihsân et! Sanazulm edenleri afv et!) emrini verdi dedi. Şa’bî “rahime-hullahüteâlâ”, kendisine sorulanlardan birine bilmiyorum deyince, sen– 54 –