slâm ahlâkı

TÛL-İ EMEL10 - Kalb hastalıklarının onuncusu (Tûl-i emel)dir. Tûl-i emel,zevk ve safâ sürmek için çok yaşamağı istemekdir. İbâdet yapmakiçin, çok yaşamağı istemek, tûl-i emel olmaz. Tûl-i emel sâhibleri,ibâdetleri vaktinde yapmazlar. Tevbe etmeği terk ederler. Kalblerikatı olur. Ölümü hâtırlamazlar. Va’z ve nasîhatdan ibret almazlar.Hadîs-i şerîfde, (Lezzetlere son veren şeyi çok hâtırlayınız) buyuruldu.Hadîs-i şerîfde, (Ölümden sonra olacak şeyleri bildiğinizgibi, hayvânlar da bilselerdi, yimek için semiz hayvân bulamazdınız)ve (Gece ve gündüz ölümü hâtırlayan kimse, kıyâmet günü şehîdleryanında olacakdır) buyuruldu. Tûl-i emel sâhibi, hep dünyâmâlına ve mevkı’ine kavuşmak için ömrünü harcar. Âhıreti unutur.Yalnız zevk ve safâsını düşünür. Çoluk çocuğunun bir senelikgıdâsını hâzırlamak, uzun emel olmaz. Bir senelik nafakaya (Havâyıc-iaslıyye) denir. Lüzûmlu eşyâdan sayılır. Nisâb hesâbına katılmaz.Buna mâlik olan, zengin sayılmaz. Buna mâlik olmıyan bekârkimsenin kırk günlük gıda maddesi saklaması câizdir. Dahâ fazlasaklamaları tevekkülü bozar. Hadîs-i şerîfde, (İnsanların en iyisiömrü uzun ve ameli güzel olan kimsedir) ve (İnsanların en kötüsü,ömrü uzun, ameli kötü olandır) ve (Ölmek istemeyiniz. Kabr azâbıçok acıdır. Ömrü uzun olup islâmiyyete uymak, büyük se’âdetdir)ve (Müslimânlıkda beyâzlaşan kıllar, kıyâmet günü nûr olacakdır)buyuruldu.Tûl-i emelin sebebleri, dünyâ zevklerine düşkün olmak ve ölümüunutmak ve sıhhatine, gençliğine aldanmakdır. Tûl-i emel hastalığındankurtulmak için, bu sebebleri yok etmek lâzımdır. Ölümünher an geleceğini düşünmelidir. Sıhhatin, gençliğin ölümemâni’ olmadıklarını unutmamalıdır. Çocuklardaki ve gençlerdekiölüm sayısının yaşlılardaki ölüm sayısından çok olduğunu istatistiklergöstermekdedir. Çok hastaların iyi olup yaşadıkları, çoksağlam kişilerin çabuk öldükleri her zemân görülmekdedir. Tûl-iemel sâhibi olmanın zararlarını ve ölümü hâtırlamanın fâideleriniöğrenmelidir. Hadîs-i şerîfde, (Ölümü çok hâtırlayınız. Onuhâtırlamak, insanı günâh işlemekden korur ve âhırete zararlıolan şeylerden sakınmağa sebeb olur) buyuruldu. Eshâb-ı kirâmdanBera’ bin Âzib “radıyallahü teâlâ anh” diyor ki, bir cenâzeyigötürdük. Resûlullah “sallallahü aleyhi ve sellem”, kabrbaşına oturdu. Ağlamağa başladı. Mubârek gözyaşları toprağadamladı. Sonra, (Ey kardeşlerim! Hepiniz buna hâzırlanınız) buyurdu.Ömer bin Abdül’azîz “rahime-hullahü teâlâ”, bir âlimigörünce, nasîhat istedi. O da, şimdi halîfesin, istediğin gibi emr– 41 –